Hiểm họa thuốc không kê đơn từ vụ 2 bệnh nhi uống 54 viên Paracetamol nguy kịch: Âm thầm nhưng có thể mất mạng

Hiểm họa thuốc không kê đơn từ vụ 2 bệnh nhi uống 54 viên Paracetamol nguy kịch: “Âm thầm” nhưng có thể mất mạng

Theo Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), Paracetamol là thuốc hiệu quả và an toàn nếu dùng đúng liều, nhưng vì quá quen thuộc và dễ mua nên không ít người đang dùng sai cách. Không ít người đang tự “chuốc hoạ vào thân” khi dùng thuốc này, đặc biệt người có bệnh về gan, nghiện rượu, có bệnh nền.

Ngộ độc Paracetamol “rất âm thầm” nhưng có thể gây mất mạng

Mới đây, xảy ra vụ việc hai bệnh nhi 13 tuổi ở huyện Diễn Châu và TP.Vinh, tỉnh Nghệ An mỗi người uống 30-24 viên Paracetamol 500mg bị nôn, đau bụng phải nhập viện cấp cứu.

Cụ thể, bệnh nhi L.T.M.P. (13 tuổi, trú tại Diễn Châu, Nghệ An) nhập viện trong tình trạng nôn, đau bụng nhiều. Qua lời kể của người nhà, trước lúc vào viện 7 giờ, bệnh nhi đã uống cùng lúc 30 viên thuốc Paracetamol 500mg (loại thuốc được dùng để điều trị giảm đau, hạ sốt).

May mắn, sau khi P. uống thuốc, người nhà phát hiện kịp thời và đưa P. đi cấp cứu tại bệnh viện. Tại đây, bệnh nhi được điều trị bằng N-acetyl Cystein để giải độc và truyền dịch tăng thải độc chất.

Một trường hợp tương tự, Trung tâm Chống độc cũng đã tiếp nhận bệnh nhi N.H.Q. (13 tuổi, trú tại TP.Vinh, Nghệ An). Cháu Q. uống 24 viên thuốc Paracetamol 500mg tự tử vì mâu thuẫn với gia đình. Sau 4 ngày điều trị, tình trạng 2 bệnh nhi cải thiện dần và được xuất viện về nhà.

Liên quan đến vấn đề này, TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, Paracetamol là một loại thuốc giảm đau, hạ sốt được sử dụng rộng rãi. Thuốc được xếp vào nhóm không kê đơn, có thể mua tại bất kỳ hiệu thuốc nào.

Paracetamol có mặt trong rất nhiều sản phẩm khác nhau, ở các dạng viên nén, viên sủi, siro, thuốc đạn, thuốc phối hợp (như Decolgen, Hapacol, Efferalgan, Panadol…). Chính vì vậy, việc sử dụng thuốc dễ dẫn đến tình trạng nhầm lẫn hay lạm dụng và dùng không đúng cách.

Bác sĩ Nguyên nhấn mạnh, nếu sử dụng thuốc Paracetamol không đúng cách có thể gây ra tình trạng quá liều và gây ngộ độc. Đặc biệt với những người có bệnh về gan, nghiện rượu, có bệnh nền,… sẽ làm tăng nguy cơ ngộ độc Paracetamol.

“Những người này khi uống Paracetamol sẽ dễ bị ngộ độc hơn so với những người khác, kể cả chỉ uống liều thấp. Biểu hiện ngộ độc Paracetamol rất âm thầm, chậm rãi, kín đáo, nhiều trường hợp khi phát hiện ra thì đã quá muộn. Ban đầu việc ngộ độc Paracetamol có thể không có biểu hiện ra bên ngoài, người bệnh không cảm nhận được vì không có triệu chứng gì đặc biệt.

Ngày đầu tiên, bệnh nhân có thể chỉ buồn nôn, mệt mỏi, nhưng sau vài ngày, viêm gan bắt đầu tăng dần lên với biểu hiện lờ đờ, mệt mỏi, rồi dần dẫn đến suy gan, não gan (tình trạng rối loạn rối loạn ý thức, hành vi và hôn mê do rối loạn chức năng gan gây ra), hôn mê,… lúc này mới được đưa vào viện thì bệnh đã ở giai đoạn muộn”, TS.BS Nguyễn Trung Nguyên nêu rõ.

Hiểm hoạ từ lạm dụng thuốc không kê đơn

Bác sĩ Nguyên cũng cho biết, với trường hợp bệnh nhân tự tử, sau thời gian ngắn có thể biết cơ thể đang bị ngộ độc nhưng giấu bệnh, đến khi người nhà phát hiện thì đã ở giai đoạn muộn. Còn với những người dùng thuốc một cách lạm dụng, hoặc nhầm lẫn (vì nghĩ là thuốc khác nhưng thực tế thuốc vẫn chứa thành phần Paracetamol nên đổi thuốc để điều trị) khiến liều Paracetamol bị cộng dồn, gây ngộ độc, mà không hề hay biết bị ngộ độc lúc nào.

Giám đốc Trung tâm chống độc cho rằng, việc dễ dàng tiếp cận thuốc không kê đơn và thiếu kiến thức về việc sử dụng thuốc trong cộng đồng là một vấn đề đáng lo ngại. Việc tự ý sử dụng thuốc Paracetamol mà không hiểu rõ liều lượng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

Chính vì vậy, khi có các biểu hiện đau, sốt, người bệnh chỉ nên tự ý uống 1-2 liều Paracetamol, nếu bệnh không thuyên giảm cần đến các cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ thăm khám và điều trị.

Trong trường hợp phát hiện người có biểu hiện ngộ độc thuốc Paracetamol, nếu mới uống có thể gây nôn, sau đó nhanh chóng đưa người bệnh đến các cơ sở y tế uy tín gần nhất để được cấp cứu. Còn với những trường hợp đã có biểu hiện ngộ độc nặng thì cần đến thẳng cơ sở y tế lớn.