Sự thay đổi trong quan niệm về nhà ở hôn nhân
Tòa án Nhân dân Tối cao Trung Quốc đã ban hành một loạt diễn giải mới về luật hôn nhân và gia đình, trong đó có một điều khoản đáng chú ý liên quan đến quyền sở hữu nhà ở trong hôn nhân. Theo quy định này, nếu cha mẹ của một bên vợ hoặc chồng chi trả toàn bộ chi phí mua nhà mà không có thỏa thuận rõ ràng về quyền sở hữu, tòa án có thể phán quyết rằng căn nhà thuộc về con của bên đóng góp tài chính khi phân chia tài sản sau ly hôn. Điều này có thể ảnh hưởng lớn đến quyền lợi của phụ nữ trong các cuộc hôn nhân tại Trung Quốc.
Quan niệm về nhà ở trong hôn nhân từ lâu đã có vị trí quan trọng trong xã hội Trung Quốc. Theo truyền thống, gia đình người chồng thường chịu trách nhiệm cung cấp nhà ở cho đôi vợ chồng mới cưới. Quan điểm này phản ánh tư tưởng gia trưởng và chế độ phụ hệ, trong đó đàn ông đảm nhận vai trò trụ cột kinh tế, còn phụ nữ chủ yếu lo việc nội trợ. Tuy nhiên, với sự phát triển của tầng lớp trung lưu và sự gia tăng thu nhập của phụ nữ, ngày càng có nhiều gia đình của cô dâu chủ động mua nhà riêng cho con gái mình nhằm đảm bảo quyền lợi cho họ sau khi kết hôn.
Quan niệm về nhà ở trong hôn nhân từ lâu đã có vị trí quan trọng trong xã hội Trung Quốc. Theo truyền thống, gia đình người chồng thường chịu trách nhiệm cung cấp nhà ở cho đôi vợ chồng mới cưới. Ảnh: Sixth Tone.
Một nghiên cứu được thực hiện trong hai năm qua bởi nhóm tiến sĩ Lin Zeyu và Li Xuan đã khảo sát 20 phụ nữ trẻ tại các thành phố cỡ trung và 25 phụ huynh của họ. Kết quả cho thấy, hầu hết các gia đình vẫn tuân theo truyền thống khi để nhà trai mua nhà ở hôn nhân, nhưng đồng thời, nhiều gia đình cô dâu cũng chủ động mua thêm một căn nhà riêng cho con gái mình. Điều này thể hiện sự thay đổi trong quan niệm về bất động sản và hôn nhân tại Trung Quốc.
Một số phụ huynh cho rằng việc nhà trai cung cấp nhà ở là điều kiện tiên quyết để tiến tới hôn nhân. Ông He, một người cha thuộc tầng lớp trung lưu, đã mua một căn hộ ở trung tâm thành phố cho con gái nhưng vẫn yêu cầu nhà chồng phải có nhà riêng. Ông cho rằng: “Nếu con gái có nhà riêng, đó là một lợi thế, nhưng nhà ở hôn nhân nhất định phải do nhà trai mua. Nếu không có nhà, làm sao có thể nói đến chuyện kết hôn?”. Quan điểm này nhấn mạnh vai trò của nhà trai trong việc đảm bảo sự ổn định cho cuộc hôn nhân, phản ánh sự tồn tại của tư tưởng truyền thống ngay cả khi vai trò kinh tế của phụ nữ đã thay đổi đáng kể.
Bên cạnh đó, một số bậc cha mẹ không chỉ yêu cầu nhà trai mua nhà mà còn chủ động bảo vệ tài sản của con gái mình. Bà Jie, một giám đốc cấp cao tại một doanh nghiệp nhà nước, đã mua nhà đứng tên con gái từ trước khi cô nghĩ đến chuyện kết hôn. Để đảm bảo quyền sở hữu, bà còn tham khảo ý kiến bạn bè làm việc trong hệ thống tòa án và khuyên con gái không nên đăng ký kết hôn trước khi trả hết khoản vay mua nhà. Bà lý giải: “Nếu không làm như vậy, sẽ có nhiều rủi ro về sau. Tôi muốn mọi thứ rõ ràng ngay từ đầu”.
Ảnh hưởng của quy định mới đối với gia đình Trung Quốc
Quy định mới của Tòa án Nhân dân Tối cao có thể dẫn đến những thay đổi quan trọng trong cách các gia đình Trung Quốc tiếp cận vấn đề nhà ở hôn nhân. Trước đây, nhiều gia đình cô dâu yêu cầu con gái đứng tên chung trong sổ đỏ căn nhà của chồng để đảm bảo quyền lợi nếu ly hôn. Tuy nhiên, với quy định mới, phương pháp này không còn khả thi, khiến nhiều gia đình tìm đến những giải pháp thay thế.
Một số phụ huynh đã thực hiện các biện pháp pháp lý để bảo vệ quyền lợi của con gái họ. Bà Yishu, một phụ huynh, đã mua một căn hộ nhỏ cho con gái hai năm sau khi cô kết hôn. Bà còn đưa con đến văn phòng công chứng để đăng ký quyền sở hữu riêng cho cô. Bà chia sẻ: “Tôi đã hỏi ý kiến một luật sư và họ nói rằng nếu chúng tôi muốn đảm bảo căn nhà này chỉ thuộc về con gái mình, thì chỉ trả tiền không đủ. Cần có giấy tờ pháp lý rõ ràng”. Cách tiếp cận này cho thấy sự thận trọng ngày càng tăng của các gia đình trong việc bảo vệ tài sản cá nhân của con cái họ trong bối cảnh pháp lý thay đổi.
Việc cha mẹ hai bên cùng mua nhà cho con cái đã tạo nên một sự cân bằng mới trong cấu trúc gia đình Trung Quốc. Trước đây, khi nhà trai mua nhà, quyền lợi tài sản sau ly hôn thường nghiêng về phía người chồng. Giờ đây, với việc nhà gái cũng mua nhà riêng cho con gái mình, gia đình cô dâu có thể đảm bảo tài sản của họ không bị ảnh hưởng nếu hôn nhân không thành công. Một phụ huynh chia sẻ: “Gia đình tôi chỉ có một con gái. Sớm muộn gì mọi tài sản cũng thuộc về nó. Chúng tôi muốn bảo đảm rằng những gì thuộc về con gái sẽ thực sự là của nó, không ai có thể tranh chấp”.
Quy định mới cũng có thể đẩy nhanh quá trình thay đổi trong cấu trúc gia đình Trung Quốc. Khi cha mẹ cô dâu chủ động mua nhà riêng cho con gái, quyền sở hữu tài sản không còn chỉ tập trung vào phía nhà trai, mà trở nên cân bằng hơn giữa hai bên. Điều này phản ánh một sự dịch chuyển từ mô hình gia đình phụ hệ truyền thống sang một mô hình mang tính song phương hơn, nơi cả hai bên gia đình đều có tiếng nói trong việc đảm bảo tài sản của con cái họ.