Hoàng tử Hisahito đã chính thức trở thành thành viên nam đầu tiên của Hoàng gia Nhật Bản đạt tuổi trưởng thành trong suốt bốn thập kỷ qua, đánh dấu một cột mốc quan trọng cho hoàng tộc Nhật Bản. Ngày 7/9, Hisahito tròn 18 tuổi, một sự kiện mang nhiều ý nghĩa khi xét đến bối cảnh dân số Nhật Bản đang già hóa nhanh chóng và giảm sút. Sự kiện này còn đặc biệt hơn khi hoàng tộc Nhật Bản đối mặt với thách thức duy trì dòng dõi kế vị trong bối cảnh luật pháp không cho phép nữ giới lên ngôi.
Hoàng tử Hisahito, người được dự kiến sẽ trở thành Hoàng đế tương lai của Nhật Bản, là cháu trai của Hoàng đế Naruhito và con trai của Thái tử Akishino. Trước Hisahito, cha anh là người nam cuối cùng trong hoàng tộc đạt tuổi trưởng thành vào năm 1985. Điều này cho thấy sự khan hiếm thành viên nam trong hoàng gia, một vấn đề “nhức nhối” đối với hệ thống kế vị hiện tại.
Hoàng tử Nhật Bản đầu tiên đủ 18 tuổi sau 4 thập kỷ
Hiện tại, Hisahito là người trẻ nhất trong số 17 thành viên trưởng thành của Hoàng gia Nhật Bản, trong đó chỉ có bốn người là nam giới. Sự thiếu hụt này đang đẩy hoàng gia vào tình trạng căng thẳng về tương lai kế vị, nhất là khi hệ thống hiện tại không cho phép phụ nữ lên ngôi hoàng đế. Chính phủ Nhật Bản đã và đang thảo luận các giải pháp nhằm duy trì sự kế vị ổn định mà không phải dựa vào phụ nữ, nhưng chưa tìm ra hướng đi cụ thể.
Theo Luật Hoàng gia năm 1947, được xây dựng để duy trì các giá trị bảo thủ trước chiến tranh, chỉ có nam giới mới được phép kế vị ngai vàng. Luật này cũng buộc các thành viên nữ của Hoàng gia phải từ bỏ tư cách hoàng tộc khi kết hôn với người thường dân. Điều này đã khiến nhiều người trong công chúng Nhật Bản cảm thấy tiếc nuối, đặc biệt là khi Công chúa Aiko, con gái duy nhất của Hoàng đế Naruhito và Hoàng hậu Masako, không được phép trở thành Hoàng hậu dù nhận được sự ủng hộ từ người dân.
Biểu đồ kế vị hiện tại có thể gây nhầm lẫn cho những ai không quen thuộc: Hoàng đế Naruhito hiện đang trị vì, còn anh trai ông, Thái tử Akishino, đứng thứ hai trong hàng kế vị. Sau đó, người kế vị tiếp theo là Hoàng tử Hisahito, con trai của Akishino.
Một đề xuất từng được đưa ra nhằm cho phép nữ giới lên ngôi sau khi Công chúa Aiko chào đời. Tuy nhiên, đề xuất này đã bị bác bỏ ngay sau khi Hoàng tử Hisahito ra đời vào năm 2006, vì sự xuất hiện của một thành viên nam đủ điều kiện kế vị ngai vàng.
Trong một tuyên bố gần đây, Hisahito chia sẻ: “Hiện tại, tôi muốn trân trọng thời gian còn lại của mình trong trường trung học”.
Hoàng tử từ lâu đã nổi tiếng với niềm đam mê về côn trùng học, thậm chí còn đồng tác giả một bài báo khoa học về chuồn chuồn tại khuôn viên dinh thự Akasaka của gia đình anh ở Tokyo.
Trước thách thức về sự suy giảm dân số trong hoàng gia, một hội đồng chuyên gia do chính phủ bảo thủ lập ra vào tháng 1/2022 đã đề xuất rằng các thành viên nữ của hoàng tộc nên được giữ lại tư cách hoàng gia ngay cả sau khi kết hôn. Đồng thời, họ cũng đề xuất chấp nhận các hậu duệ nam từ những gia đình hoàng tộc đã bị loại bỏ trước đây để duy trì dòng dõi nam kế vị.
Tuy nhiên, dư luận cho rằng những biện pháp này sẽ chỉ có tác động hạn chế nếu hệ thống kế vị chỉ dành cho nam giới vẫn được duy trì. Họ cho rằng hệ thống này từng tồn tại được trong quá khứ chủ yếu nhờ vào sự trợ giúp của các thê thiếp trong thời kỳ tiền hiện đại. Điều này đặt ra câu hỏi về tính khả thi của việc duy trì dòng dõi kế vị trong tương lai nếu không có những thay đổi lớn trong luật pháp và quy định của hoàng gia.