Mùa hè năm 2024 đã chứng kiến một đợt nắng nóng kéo dài và khắc nghiệt chưa từng có, đưa nó trở thành mùa hè nóng nhất kể từ năm 1898, khi bắt đầu có số liệu thống kê chính thức. Mức nhiệt trung bình trong giai đoạn từ tháng 6 đến tháng 8 năm nay tương đương với năm 2023, nhưng kéo dài hơn và diễn ra ở mức độ nghiêm trọng hơn, gây ra nhiều tác động đáng lo ngại cho cả con người và môi trường.
Nắng nóng kéo dài và những con số kỷ lục tại Nhật Bản
Theo Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA), nhiệt độ trung bình toàn quốc mùa hè năm 2024 được tính toán từ dữ liệu thu thập tại 15 trạm đo khí tượng, trong đó các khu vực ít bị ảnh hưởng bởi quá trình đô thị hóa như Choshi ở tỉnh Chiba được sử dụng để đảm bảo tính chính xác. Dữ liệu này cho thấy mức nhiệt mùa hè năm nay ngang bằng với năm 2023, nhưng kéo dài hơn, làm tăng mức độ nghiêm trọng của tình hình.
Trong số các địa điểm quan sát trên toàn quốc, nhiệt độ cao nhất từng được ghi nhận là 41,1 độ C. Trong mùa hè năm nay, hai địa điểm đã ghi nhận nhiệt độ gần bằng mức kỷ lục đó: Sano thuộc tỉnh Tochigi đạt 41 độ C vào ngày 29/7 và Kuwana thuộc tỉnh Mie đạt 40,4 độ C vào ngày 9/8. Điều này cho thấy nắng nóng không chỉ khắc nghiệt mà còn lan rộng trên nhiều khu vực của Nhật Bản.
Khu vực miền Tây Nhật Bản, bao gồm tỉnh Osaka và các đảo Okinawa, Amami, đã trải qua mùa hè nóng nhất kể từ khi khu vực này bắt đầu được thống kê vào năm 1946, với mức chênh lệch nhiệt độ lần lượt là 1,4 độ C và 0,9 độ C so với mức trung bình 1991-2020. Trong khi đó, miền Đông Nhật Bản, bao gồm cả Tokyo, chứng kiến nhiệt độ cao hơn mức trung bình 1,7 độ C, tạo ra những điều kiện thời tiết khắc nghiệt, đặc biệt đối với những người dân sinh sống tại đây.
Nắng nóng kéo dài tại Nhật Bản gây ra nhiều tác động đáng lo ngại cho cả con người và môi trường. Ảnh: JP Times.
Nắng nóng không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người dân mà còn gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe. Theo dữ liệu sơ bộ từ Cơ quan Quản lý Cháy nổ và Thảm họa, số người được đưa đến bệnh viện bằng xe cứu thương do nghi ngờ say nắng đã lên tới 73.068 người trong khoảng thời gian từ ngày 1/7 đến ngày 25/8. Con số này cao hơn đáng kể so với cùng kỳ năm 2023, khi số trường hợp là 71.384 người.
Không chỉ có vậy, nắng nóng gay gắt cũng đang thay đổi thói quen chi tiêu của người tiêu dùng Nhật Bản. Một cuộc khảo sát của Teikoku Databank công bố vào ngày 26/8 cho thấy chi tiêu ở Tokyo vào mùa hè này đã tăng thêm 3.122 yen (khoảng 21,39 USD) cho mỗi hộ gia đình so với mức dự kiến dựa trên nhiệt độ trung bình của mùa hè từ năm 1991 đến năm 2020. Tổng cộng, chi tiêu tăng thêm 39 tỷ yen, với nhu cầu tăng mạnh ở các mặt hàng như đồ uống, đồ ngọt và thực phẩm chế biến không cần nấu nướng, nhằm giúp người dân đối phó với cái nóng khắc nghiệt.
JMA dự báo rằng nhiệt độ cao bất thường sẽ tiếp tục kéo dài đến cuối tháng 10, khiến mùa thu năm nay có thể sẽ đặc biệt ấm áp. Shotaro Tanaka, một quan chức của cơ quan này, cho biết: “Trên toàn quốc, tháng 9 được dự báo sẽ có nhiệt độ cao, điều này có nghĩa là phần còn lại của mùa hè sẽ nóng và thời tiết đặc trưng của mùa thu sẽ đến muộn.” Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục cảnh giác và thực hiện các biện pháp phòng chống say nắng, ngay cả khi mùa thu đã bắt đầu.
Ngoài ra, JMA cũng dự báo lượng mưa sẽ cao hơn mức trung bình vào tháng 9 và tháng 10, đặc biệt là ở các khu vực ven biển Thái Bình Dương của miền Đông Nhật Bản, tỉnh Okinawa và quanh quần đảo Amami Oshima thuộc tỉnh Kagoshima. Những cơn mưa này có thể gây ra nhiều thách thức, đặc biệt là khi kết hợp với các cơn bão.
Tính đến tháng 7, số lượng cơn bão ghi nhận được ít hơn so với bình thường, tuy nhiên, con số này đã tăng mạnh trong tháng 8 với năm cơn bão được ghi nhận. Đặc biệt, cơn bão nhiệt đới nghiêm trọng Shanshan, được biết đến ở Nhật Bản là Bão số 10, đang tiến gần Nhật Bản và dự kiến sẽ phát triển thành bão vào cuối tuần này. Với dự báo số lượng mây tích điện tăng cao trong khu vực, nguy cơ bão sẽ tiếp tục gia tăng khi mùa thu đến gần.