Ngày 27/6, trao đổi với PV Dân Việt, BS.CKII Nguyễn Tiển Thành, Bệnh viện da liễu Trung Ương cho biết, đã nhận được bé gái 8 tuổi người Hà Nội đến viện trong tình trạng vùng nách trụt loét, nứt đụt, chảy dịch vàng, đau rát. Bé không ăn, không ngủ nhiều ngày do tiếp xúc kiến ba khoang.
Theo gia đình cho biết, sau khi ngủ trầm dậy phần nách của con gái xuất hiện một vết đụt, nứt nhiều mồ hôi có mùi. Nghĩ con bị bệnh ngoài da nên gia đình tỉ mỉ mua thuốc acyclovir về uống và bôi, kết hợp tắm bồng lá cây. Điều này càng khiến tổn thương nhiễm khuẩn, lan rộng.
Bác sĩ Thành cho hay, vết thương của bé nếu không được điều trị đúng và kịp thời có thể để lại thâm sâu vĩnh viễn.
“Từ đầu tháng 6 đến nay, chúng tôi tiếp nhận hàng chục bệnh nhân đến khám vì viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang, trung bình mỗi ngày 5-7 ca, tăng đột biện gặp nhiều lần.So với những tháng trước, bác sĩ Thành nói và phân tích, kiến ba khoang là loài côn trùng nguy hiểm. Được từ trong kiến ba khoang mạnh gặp 12-15 lần nước rắn hỗ mang. Kiến ba khoang (paederus) là côn trùng thuộc họ Staphylinidae (nhưng theo phân loại khác có thể được lập theo họ Paederinae). Họ này có tới 1400-20000 giống rất giống nhau. Loài thường gặp P. fuscipes, P. literalist, P. caligatus, P. australia, P. sabaeus… Paederus mình dài, thanh từ 1,5-20 mm (7-10 mm), thoải mái nhìn giống kiến. Dân gian gọi chúng bằng nhiều tên như kiến khoang, kiến lác, kiến gạo, cọm cặp, kiến nhụt, kiến công đít. Đầu nhỏ, có 2 râu đỏn chia đều mề rộng về phía trước. Bác sĩ Thành chia sẻ, được từ trong kiến ba khoang rất mạnh. Loài côn trùng này không cần học hoặc chích mà chỉ vô tình người bị tiếp xúc hay cụng vào chúng. Chất được trong cơ thể có thể làm tổn thương da người (bọng da, viêm da) nếu chất này được giải phóng ra khi kiến bị tác động hoặc bị chà xát hay bị giết, chúng giải phóng dịch lỗi coelomic có chứa paederin – một hóa chất gây phổng rộp da rất mạnh.Bắt đầu, bệnh nhân thấy hổi ngứa rất, căng da, biểu hiện độ một vùng da, sau 6-12 giờ thành một đám hổi nức, độ cứng thành vật, trên đó nổi những mực nước to nhỏ không đủ 1-5mm, 1-3 ngày sau thành phồng nước phồng mực. Lúc này thấy cảm giác đau, rất càng tăng. Bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng có thể gây thành dịch độc biệt vào tháng 7-10 hàng năm. Bệnh nhân có biểu hiện lâm sàng khá giống nhau với tộn thường thành dưới độ, phù, có trường hợp mực nước mực mực vỡ trí vùng hộ là chủ yếu. Bệnh được chọn đoán nhằm là herpes, zona, giải leo”, bác sĩ Thành nói.
Làm gì để tránh kiến ba khoang?
Bác sĩ thông tin, nhiều người sai lầm khi coi viêm da tiếp xúc là bệnh zona, điều trị bằng acyclovir là không đúng, khiến tộn thường lan rộng hơn. Một số người còn chọ động bắt kiến ba khoang với hy vọng chữa được bệnh nặm da, hết cứm…
Hành động khi bị loại côn trùng có nọc độc gấp 12-15 lần rắn hổ mang cắn – Ảnh 4. Đây là hành động rất nguy hiểm, có thể khiến cho độc tố của kiến ba khoang phát tán, gây sốt, nhiễm trùng ở da. Do đó, điều tối kỵ là không được để dịch tiết của kiến ba khoang tiếp xúc với cơ thể. Nếu nhìn thấy kiến khoang trên người thì không nên dùng tay không để đập, tốt nhất nên có tờ giấy để kiến khoang bò ra giấy sau đó lấy ra khỏi người. Bác sĩ Thành khuyến cáo, vào mùa mưa, ban đêm côn trùng theo ánh đèn bay vào buồng làm việc, buồng ngủ, buồng tắm. Nhiều người làm việc, ngủ, tắm dưới ánh đèn bị côn trùng rơi vào cổ mặt, phần hở thân mình vô tình dơ tay quệt, đập làm côn trùng chứa chất pederin xiết lên da. Hoặc côn trùng bám vào khăn mặt rơi vào bồn rửa, bệnh nhân không chú ý nên xát phải côn trùng lên da và gây viêm da phỏng nước. Để tránh kiến ba khoang, người dân nên buông rèm cửa hoặc làm lưới ngăn côn trùng ở khu vực cửa, lỗ thông khí (nhất là nơi ở gần cây cối, cánh đồng…) khi thắp đèn, ngủ trong màn. Bên cạnh đó, thường xuyên vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, cây cỏ, giũ mạnh khăn mặt, quần áo trước khi dùng. Khi đi làm việc trên đồng ruộng, nhất là vào mùa mưa bão, cần dùng phương tiện bảo hộ lao động và có thể xử lý diệt kiến bằng phun deltamethrin, alpha cyhalothrin, permethrin ở những vị trí mà kiến hay tập hợp.
Trung gần người là một điều cấn thiết. Nếu tiếp xúc (hoặc nghi ngờ tiếp xúc) với kiến ba khoang, người dân không nên dùng tay trần để bắt, giết, miết kiến.
Nếu lỡ tay đập hoặc chà xát kiến ba khoang trên da thì phải nhanh chóng rửa sạch nơi tiếp xúc bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý, xà phòng, tránh đưa tay đã tiếp xúc với kiến chạm vào các vùng da khác, sau đó đến cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời, không nên tự điều trị để tránh các biến chứng nặng hơn.
Viêm da do kiến 3 khoang thường khỏi nhanh trong vòng 1 tuần nếu điều trị đúng cách, tuyệt đối không nên đắp lá cây hoặc tự ý bôi thuốc theo quan điểm dân gian để tránh bị nhiễm trùng và sẹo.
Tối 10/6, một bé gái có tên Đỗ Thị Thanh Tâm (5 tuổi) từ thành phố Hải Dương đã bị một con rắn hổ mang cắn vào cánh tay phải của cô, gây thêm hoại tử cho cô bé.
Theo các bác sĩ khám bệnh, bé Đỗ Thị Thanh Tâm đã bị “tổn thương da vùng da dưới cổ tay khi cô bị côn trùng có nọc độc hơn rắn hổ mang cắn.” Không những vậy, cô còn bị đau đớn vùng nội tiết cũng như thắt lưng xung quanh vùng bị cắn trading, vừa có một trạng thái dị ứng.
Bị cắn của bé Đỗ Thị Thanh Tâm lần đầu tiên được phát hiện bởi người thân cô. Người này cũng chỉ đến bệnh viện để hỗ trợ cho bé.
Theo các bác sĩ khám bệnh, việc bị cắn rắn hổ mang có thể gây hoại tử nghiêm trọng, chủ yếu là nội tiết của bé sẽ bị tổn hại ngày càng nghiêm trọng. Tuy nhiên, theo hiện trạng hiện nay của cô bé, bác sĩ vẫn không biết chính xác số điểm tổn thương da sẽ tới đâu.
Trong khi đó, bé Đỗ Thị Thanh Tâm đã được đặt vào một phòng bệnh viện đặc biệt, để bác sĩ có thể theo dõi tình trạng sức khỏe và áp dụng các biện pháp điều trị đúng chuẩn nhất.
Các bác sĩ hiện đang nghiên cứu về các triệu chứng theo sau của bệnh này, và nếu cần thiết họ cũng sẽ áp dụng các phương pháp phức hợp khác nhau để chữa trị bệnh của cô bé.