Hai tháng sau ngày phát động “hoạt động quân sự đặc biệt” ở Ukraine, Nga cho biết mục tiêu của họ là kiểm soát hoàn toàn khu vực Donbas ở phía đông cũng như phía nam của đất nước.
Hiện vẫn chưa rõ Moscow sẽ triển khai phương tiện quân sự nào trong “giai đoạn hai” này của chiến dịch Ukraine, cũng như các mục tiêu trung và dài hạn mà nước này đang theo đuổi.
Nga dường như đã rút ra một số bài học về mục tiêu và chiến thuật từ những khó khăn của mình trong vài tuần đầu tiên của cuộc chiến, chống lại kẻ thù mà họ rõ ràng đã đánh giá thấp.
Quân đội Nga ngày nay hiện diện trên một hành lang dài 200 đến 250 km bên trong Ukraine – từ Biển Azov đến ngoại ô Kharkiv – nhưng không có toàn quyền kiểm soát khu vực này.
‘Toàn quyền kiểm soát’
Vào tháng 3, Quân đội Nga cho biết họ đang tập trung vào hai khu vực Donbas, Donetsk và Luhansk, nơi các phiến quân thân Nga đã hoạt động kể từ năm 2014.
Vào thứ Sáu, Thiếu tướng Nga. Gen. Rustam Minnekaev được trích dẫn nói rằng “một trong những nhiệm vụ của quân đội Nga là thiết lập toàn quyền kiểm soát đối với Donbas và miền nam Ukraine,” nói thêm rằng điều này sẽ tạo ra “một hành lang trên bộ tới Crimea”, bán đảo mà Nga sáp nhập từ Ukraine vào năm 2014.
Nhưng tham vọng này mang lại nhiều thách thức, theo Michel Goya, một cựu đại tá Quân đội Pháp.
Ông viết trên Twitter: “Lực lượng Nga càng tiến sâu vào Ukraine, họ càng dễ bị tổn thương.
Pascal Ausseur, giám đốc viện nghiên cứu chiến lược FMES, cho biết Quân đội Nga có thể đang hy vọng thiết lập một trục chạy từ Kherson trên bờ sông Dnipro, đến thành phố cùng tên ở phía bắc và sau đó đến Izyum ở phía đông.
Các chuyên gia tin rằng Nga không còn nhắm vào thủ đô Kyiv của Ukraine, nơi dường như là mục tiêu ban đầu của chiến dịch.
‘Blitzkrieg không hoạt động’
Đây có thể là kết quả của việc quân đội Nga tiến bộ chậm chạp và tổn thất lớn về quân số và trang thiết bị ngay từ đầu cuộc chiến, điều này đã dẫn đến sự thay đổi trong chiến thuật.
“Họ nhận ra rằng phương án blitzkrieg (chiến tranh chớp nhoáng) không thành công,” Ausseur nói. “Vì vậy, họ quay trở lại mô hình xe ủi đất truyền thống của Liên Xô: Nếu bạn không thể phá vỡ ý chí của kẻ thù, bạn phải nghiền nát chúng”.
“Họ sẽ Mariupol-hóa (Mariupolize, ý là san bằng như ở Mariupol) các hoạt động,” Ausseur nói, khi đề cập đến thành phố cảng phía nam đã bị Nga ném bom không ngừng trong hai tháng qua, và sự sụp đổ không thể tránh khỏi của nó chỉ bị trì hoãn bởi một số lượng nhỏ các chốt giữ của Ukraine.
“Có vẻ như quân đội Nga chỉ đơn giản là theo đuổi cách tiếp cận “tiêu thổ”, cố gắng phá vỡ ý chí của quân đội Ukraine thông qua việc sử dụng lực lượng áp đảo và pháo kích bừa bãi để buộc những thường dân còn lại phải chạy trốn”, theo Colin Clarke, thành viên nghiên cứu cấp cao của Trung tâm Soufan, một tổ chức tư vấn.
Một số chuyên gia cho rằng Quân đội Nga sẽ cố gắng gài bẫy các lực lượng Ukraine trong các cuộc di chuyển gọng kìm ở phía đông sông Dnipro.
Clarke cho biết, để tránh bị bao vây, những người Ukraine phòng thủ có thể phân tán thành nhiều mặt trận nhằm kéo dài các đường tiếp tế và liên lạc của Nga. “Chiến lược đó đã thành công cho đến nay,” ông nói.
Viện trợ của phương Tây đã được tăng cường trong những ngày gần đây, đặc biệt là với việc Mỹ công bố gói quân sự trị giá 800 triệu USD. Tổng thống Joe Biden, đặc biệt nhắm vào cuộc đấu tranh ở Donbas.
‘Vài tuần hoặc thậm chí vài tháng’
Nhưng thời gian vẫn trôi qua. Theo Mark Cancian, cố vấn cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, các phương tiện bọc thép “sẽ mất vài tuần hoặc thậm chí vài tháng để đến tay Ukraine”.
“Ngay cả khi các phương tiện đã xuất khỏi kho hàng ở châu Âu, cũng cần phải bảo dưỡng trước khi sẵn sàng vận chuyển,” ông nói.
Các nước NATO đã bắt đầu cung cấp cho Ukraine – ban đầu do Liên Xô phát triển – các hệ thống tên lửa S300, nhưng Ausseur lưu ý, việc triển khai các hệ thống này cũng cần có thời gian.
Trong khi đó, Pháp cho biết họ đang vận chuyển vũ khí chống tăng Milan và pháo tự hành Caesar cho Ukraine.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng Kyiv vẫn còn thiếu các loại vũ khí tiên tiến khác, chẳng hạn như lựu pháo.
Ông Ausseur cho biết Ukraine sẽ cần thiết lập một “mái vòm thép” để tự vệ trước các cuộc tấn công trên không.
‘Cần một tấm chắn’
Ông nói: “Họ cần một lá chắn để giảm bớt sự chênh lệch về lực lượng so với Nga, và nói thêm rằng nếu không thì Nga có thể theo đuổi các cuộc không kích trong nhiều năm.
Hiện nay, rất ít nhà quan sát hy vọng xung đột sẽ sớm kết thúc.
“Kịch bản mới nổi là một trong những vụ đánh bom cường độ cao kéo dài vài tuần, hoặc có thể vài tháng,” Ausseur nói.
Alexander Khramchikhin, thuộc Viện Phân tích Chính trị và Quân sự có trụ sở tại Moscow, cho biết cuộc giao tranh thậm chí có thể kéo dài trong nhiều năm.
Ông nói: “Cho đến nay, Nga đã không đạt được mục tiêu nào của mình và không dễ để biết được nước này sẽ đạt được những mục tiêu đó như thế nào trong tương lai”.
Japan Times, April 24, 2022
