Cái tin ông Minh bà Mai đưa nhau ra tòa ly hôn đối với bạn bè, họ hàng không khác gì quả bom ném giữa trời quang mây tạnh.
Họ đã từng là hình mẫu một thời cho biết bao gia đình. Vợ chồng cán bộ, kinh tế dư dả, có một cô con gái duy nhất thì vừa ngoan, vừa xinh đẹp, vừa giỏi giang, lại lấy chồng hết sức giàu có. Giờ đây họ tiếp tục trở thành đề tài bình luận sôi nổi trong các bữa cơm của gia đình bạn bè. Cánh phụ nữ thì không tiếc lời lên án ông Minh rửng mỡ, còn mấy ông chồng chỉ biết phản kháng yếu ớt “các bà có ở trong hoàn cảnh ông ấy đâu mà chửi loạn lên vậy” và nhận về những cái lườm cháy mặt.
Con gái ông Minh sau khi lấy chồng thì theo ngay chồng vào Nam và phụ giúp chồng kinh doanh. Bà Mai thương đàn cháu ruột lương ba cọc ba đồng nên nói với con gái nhận vào làm. Thời kì đầu thì sổ sách, chứng từ, tiền thu về từ các cửa hàng rất nghiêm chỉnh. Về sau khi doanh số tăng không ngừng, thì lòng tham đã làm mờ mắt hết, bất chấp tình nghĩa ruột thịt. Mỗi ngày trộm một ít cho đến lúc phát hiện ra đã lên tới 8 tỉ. Con gái gần đến ngày đẻ khóc lóc cầu cứu mẹ. Bà tức tốc bay vào nói khó với con rể và chăm cháu. Con rể bà là đứa sống trọng tình nghĩa, yêu vợ, quý bố mẹ vợ nên nó còn an ủi ngược lại bà nhưng bà áy náy lắm. Bà là dược sĩ, con gái bà cũng nối nghiệp mẹ nào có biết kinh doanh buôn bán bao giờ, ai nói gì cũng tin. Bà động viên ông ráng chịu đựng một thời gian chờ bà về. Mãn kinh rồi bà chẳng còn ham muốn gì, niềm vui duy nhất là thấy cháu gái bé bỏng lớn lên từng ngày. Thấm thoắt bà ở trong Nam đã 3 năm, thỉnh thoảng bà về với ông ít ngày rồi lại hộc tốc ra đi. Bà hứa con Bông đi mẫu giáo là bà về hẳn với ông, nhưng hôm dắt cháu đến lớp buổi đầu tiên, về nhà con gái lại báo có bầu 2 tháng. Lần này nó nghén nặng lắm nên bà lại vì cây dây quấn, lỗi hẹn với ông.
Ông ở nhà lủi thủi một mình với hai con chó và tối ngày đi ra, đi vào chăm sóc vườn lan. Cơm nấu một lần ăn cả hai ngày. Tivi bật suốt ngày đêm cho nó có tiếng người. Trước khi về hưu ông phục vụ trong quân đội, tuần về nhà một lần nên vợ chồng gặp nhau lúc nào cũng vui vẻ, hạnh phúc. Bà lo việc cơ quan từ sáng đến tối mịt, cơm nước chểnh mảng ông cũng không bao giờ ca thán nửa lời. Năm tháng càng trôi dần, ông càng cảm thấy cô đơn. Con gái con rể rất nhiều lần mời ông vào ở với bà và chúng nó, nhưng ông không quen cuộc sống ồn ào trong ấy nên ông chỉ muốn bà về. Càng chờ càng thấy thăm thẳm. Buổi sáng ấy ông đi tập thể dục ở công viên về, chưa kịp khóa cổng thì thấy trời đất quay cuồng. Ông chỉ kịp lết vào giường nằm vật ra. Con Mực và con Vàng linh tính có chuyện chẳng lành, bọn nó chạy ra đầu ngõ tới chỗ cô Thu bán thịt là nơi ông hay đưa chúng ghé mua phổi. Hai con thi nhau sủa rồi kéo ống quần cô lôi đi. Cô Thu gửi sạp thịt cho người quen trông rồi tất tả chạy theo chúng nó. Vào nhà cô tìm dầu, cạo khắp người cho ông. Gió ra tím bầm khắp lưng, mặt. Cô lục tìm trong tủ lạnh được củ gừng liền giã ra nấu nước đường cho ông uống. Chừng thấy ông tỉnh táo cô đặt nồi cháo trên bếp, vặn thật nhỏ lửa rồi dặn ông ở nhà chờ cô. Cô lại chạy đi mua lá xông rồi mang thịt vào băm ra nấu cháo cho ông. Cô cũng hơn 40, người rất tốt, tính tình xởi lởi mà số rất khổ. Hai vợ chồng ở với nhau gần 2 chục năm không có con, chồng cô mắc bệnh hiểm nghèo mất mấy năm rồi, để cô vò võ một mình. Thấy cô nhanh nhẹn, tháo vát, ưa nhìn cũng có mấy người tới đặt vấn đề nhưng cô chẳng chịu vì cô nghĩ cái số mình đã không có con, giờ lớn tuổi lấy ai cũng chỉ để hầu người ta thì ở vậy còn hơn. Sau hôm cô cấp cứu ông kịp thời ông làm bữa cơm mời cô tới rồi thỉnh thoảng cô rảnh ghé nhà nấu món này, món kia cho ông. Càng tiếp xúc cô càng mến ông và ông cũng thấy mình càng hay nghĩ về cô. Bà thì vẫn biền biệt. Và rồi cái gì đến thì nó đã đến. Ngày cô vừa khóc nghẹn ngào vừa báo với ông cô đã có thai, ông biết rằng ông phải đi đến quyết định rõ ràng.
Nhận được thư ông bà và con gái, con rể tức tốc bay ra tổ chức họp gia đình, mời cả mấy người em ông, em bà. Bà đau đớn nhìn người đàn ông ngày nào coi bà như châu báu, đi xem phim sợ bà lạnh chân đã tháo cả khăn quàng cổ ủ chân cho bà. Người đàn ông mà từ xưa đến giờ bà vẫn nghĩ đất trời có sụp đổ cũng không dám phản bội bà. Người đàn ông đó sắp là chồng của người khác. Con gái khóc ròng không biết nói gì. Họ hàng khuyên ông nên bán nhà vào Sài Gòn với bà, chu cấp một phần tiền cho mẹ con cô Thu. Ông lắng nghe hết mọi ý kiến rồi từ tốn nói với bà:
– Tôi xin lỗi mình, nhưng tôi biết không quay về được nữa. Tôi giờ đã 65 tuổi, nếu mình nghĩ đến tôi thì đã không bỏ tôi đi biền biệt suốt 5 năm, chỉ thỉnh thoảng mới đáo qua nhà. Cô Thu chỉ là người bán thịt bình thường, không có danh phận gì trong xã hội nhưng sống cùng cô ấy tôi mới được làm người đàn ông thực sự, được chăm sóc chu đáo từ miếng ăn, giấc ngủ chứ không phải lúc nào cũng phải lấy lòng, đón ý vì có người vợ giỏi giang như mình. Cô ấy không cần bất cứ tài sản gì nên tôi sẽ ra đi tay trắng, để lại nhà cửa cho mình. Đứa bé là con tôi nên tôi muốn còn sống ngày nào thì cố gắng để nó sinh ra đời có cha có mẹ, không bị người đời dè bỉu, khinh khi.
Nhiều năm trôi qua. Giờ nhà cũ đã có chủ mới. Mỗi khi người quen cũ có việc đi qua đều xót xa nhớ tới một gia đình đã từng hạnh phúc ở ngôi nhà đó.
Đã từng !
Tác giả: Chu Thị Hồng Hạnh