Thành để trở lại lá đơn ly hôn của vợ xuống bàn rồi bước ra ban công nhìn trời hiu quạnh. Ngày yêu nhau Thành đã hy vọng rất nhiều, nghĩ mình đã tìm thấy phân nửa cuộc đời, sẽ cùng nhau đi đến cuối cuộc đời với rất nhiều mơ ước đẹp. Nhưng Thành không bao giờ ngờ rằng ước mơ hai người càng lúc càng khác nhau. Bây giờ thì vợ Thành để lại đơn ly hôn cho Thành ký, còn cô đã bế con và mang hành lý cá nhân đi đâu mất.
Mấy ngày trước hai vợ chồng cãi nhau rất nhiều về dự án sắp tới. Cô cương quyết không cho Thành xúc tiến dự án vì các trợ lý đã phân tích các số liệu kỹ lưỡng và kết luận rằng dự án này lãi rất thấp, thậm chí không có lãi. Thành nhỏ nhẹ thuyết phục phân tích cho vợ hiểu ý đồ của mình, nhưng dù đã nói hết lời, vợ Thành vẫn không đồng ý. Hôm nay thì câu trả lời quyết liệt của cô là lá đơn ly hôn để lại trên bàn.
Các trợ lý phân tích các số liệu và đã kết luận rằng, dự án trồng rừng, thu hoạch gỗ làm gỗ công nghiệp, sản xuất đồ gia dụng bàn ghế nội thất, sẽ không có lãi, vì công đoạn xử lý chất thải để bảo vệ môi trường, tiền lương nhân viên, tiền thuế, tiền bảo hiểm, tiền mở con đường… sẽ lấy hết lợi nhuận. Kinh doanh thì phải lấy mục tiêu lợi nhuận làm chính, không lợi nhuận thì kinh doanh làm gì. Vợ Thành ủng hộ rút lui. Thành chủ trương tiến hành dự án.
Lý do Thành đưa ra được mọi người đánh giá người sống ở cõi tiên. Như thế này.
“Tôi không đặt mục đích kinh doanh để tìm kiếm lợi nhuận (sau câu nói này nhiều người té xuống khỏi ghế ngồi). Mục đích kinh doanh của tôi là: thứ nhất, tạo công ăn việc làm cho nhiều người. Một người có công ăn việc làm thì gia đình người đó có điều kiện để sống. Nhiều người có công ăn việc làm thì nhiều gia đình có điều kiện để sống. Sự thành công của doanh nhân chính là giúp cho nhiều gia đình có điều kiện để sống. Thứ hai, khi sản xuất thì thế nào cũng tạo ra các chất thải làm hại môi trường (các chất thải bao gồm bụi thải, nước thải, rác thải, khí thải, bùn thải, âm thanh thải…). Thế nên ta phải có bổn phận xử lý chất thải thật kỹ để làm sạch lại môi trường, và đó là đạo đức con người. Chỉ có người vô đạo đức mới bỏ mặc cho môi trường bị tàn phá ô nhiễm. Thứ ba, đóng thuế là niềm hạnh phúc của công dân khi đóng góp vào việc dựng xây và bảo vệ tổ quốc. Không có tiền thuế thì chính phủ lấy đâu ra ngân sách để điều hành quốc gia.
Mục đích cuối cùng mới là lợi nhuận. Sự thành công của chúng ta chính là 3 điều ban đầu, tạo công ăn việc làm, bảo vệ môi trường, và đóng thuế đầy đủ. Sau đó lãi bao nhiêu thì hưởng bấy nhiêu. Đừng lỗ là quý rồi. Chỉ cần tất cả chúng ta đều được sống, được làm việc, được cống hiến, là tốt rồi. Còn lợi nhuận chỉ là lợi ích của vài cổ đông chẳng quan trọng lắm. Tôi cũng như các bạn, cũng chỉ cần mỗi ngày mấy bữa cơm, mấy bộ đồ, nuôi sống được vợ con mình, thì cần gì phải lãi cho nhiều để tích lũy riêng cho tài sản của tôi….”
Thành nói nhiều lắm về đạo đức, và nhiều người ngỡ ngàng xa lạ.
Tối đó về vợ chồng cãi nhau đến gần sáng. Vợ Thành đã không đến công ty làm việc, rồi ở nhà dọn đồ đi mất với lá đơn ly hôn để lại trên bàn. Cô nói không chấp nhận kinh doanh mà không có lãi. Cô bảo phải kinh doanh làm sao cho tài sản mỗi ngày một nhiều.
Thành nhìn vợ xa lạ. Hồi mới yêu nhau, cô là người hiền lành và ngưỡng mộ Thành vì tìm thấy nơi Thành cái lý tưởng sống cao thượng vị tha nhân ái. Nhưng bây giờ thì cái cô gái nhu mì thông minh đồng cảm kia đã biến mất, mà hiện ra là một bà chủ nhiều tham vọng lúc nào cũng muốn vươn lên vị trí top 5 top 10 doanh nhân Việt Nam. Tuy sống bên nhau, hai người đã đi theo hai hướng trái ngược. Thành mệt mỏi, không muốn ăn uống gì, vào thay bộ đồ nhẹ, đánh xe đi đến nhà tĩnh tâm của bác Hải
Rất nhiều doanh nghiệp đã đặt mục tiêu bảo vệ môi trường xuống hàng thứ chót. Lợi nhuận cái đã. Đời sống công nhân viên cũng bị xem là ít quan trọng. Lợi nhuận cái đã, mọi thứ khác tính sau. Luồn lách trốn thuế được đồng nào thì lãi thêm đồng ấy. Lợi nhuận cái đã, tình yêu nước tính sau.
Ít ai nghĩ rằng làm doanh nhân là mang trên vai mình một sứ mạng cao cả của trời đất. Doanh nhân là người kinh doanh, là người tạo ra doanh nghiệp, là người tuyển dụng nhân viên khiến cho họ có công ăn việc làm. Nhiều người quây quần chung quanh doanh nhân để được sống và làm việc. Doanh nhân hiện ra như những trụ cột rải rác khắp cả xã hội.
Nhưng hầu hết động cơ của doanh nhân là lợi nhuận. Vì lợi nhuận mà doanh nhân làm sống làm chết bất kể ngày đêm, nên cũng đã đem đến hiệu quả nhất định nào đó cho doanh nghiệp. Vì lợi nhuận, nghĩa là vì lợi ích của cá nhân mình, mà doanh nhân có tinh thần trách nhiệm rất cao với doanh nghiệp. Bây giờ, vì lý do bảo vệ môi trường, vì phải đóng thuế đầy đủ, mà lợi nhuận không còn đáng kể nữa, thì doanh nhân sẽ không kinh doanh nữa. Nhiều người sẽ phải chia tay đi tìm công việc khác.
Chỉ khi nào các doanh nhân nghĩ khác đi, kinh doanh để tạo công ăn việc làm, kinh doanh để được đóng thuế giúp quốc gia, kinh doanh với trách nhiệm bảo vệ sinh thái, thì người này đứng vào TOP doanh nhân loại khác. Họ sẽ không đứng vào hàng TOP theo giá trị tài sản, nhưng họ sẽ đứng vào hàng TOP theo giá trị đạo đức của doanh nhân. Đó là những doanh nhân anh hùng thầm lặng, đem tim óc mồ hôi để làm chỗ dựa cho nhiều cuộc đời khác nương tựa cùng sống với nhau.
