1. Những quốc gia sơ khai – gặp họa xâm lăng – Người Âu Việt và người Lạc Việt – tổ tiên của người Việt ( vốn chỉ là những nhóm thiểu số trong các sắc dân Việt ) được gọi là Bách Việt sinh sống tại quốc gia Nam Việt của Triệu Đà- đóng đô tại Phiên Ngung – Quảng Đông. Năm 111 TCN, Nam Việt bị nhà Hán tiêu diệt. Người Việt chạy loạn xuống vùng đồng bằng sông Hồng – Người Thái khi ấy cũng chỉ là một sắc dân thiểu số sinh sống tại khu vực ngày nay gọi là khu tự trị Tây Song Bản Nạp thuộc tỉnh Vân Nam, thuộc sự cai trị của nước Đại Lý, chủ thể thống trị nước Đại Lý khi ấy là người Bạch, người Di. Năm 1253, nước Đại Lý bị Mông Cổ tiêu diệt, người Thái di cư xuống phía Nam
2. Cuộc di cư theo nhưng dòng sông Có thể thấy cuộc di cư, và canh tác nông nghiệp của người Việt và người Thái đều gắn liền với hai dòng sông, với người Việt là vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng, với người Thái là đồng bằng Chao Phraya- được bồi đắp bởi sông Mê Kong. Những quốc gia đầu tiên của người Việt ( nhà nước Vạn Xuân), của người Thái ( Sukhothai, Lanna) đều gắn liền với 2 dòng sông này.
3. Phong trào Nam Tiến Cả hai dân tộc chủ trương lấy Nam Tiến làm quốc sách để mở rộng không gian sinh tồn, và trên con đường Nam Tiến họ đã đối mặt với những kẻ thù.
– Với người Việt là Chăm Pa và Khmer, với người Thái là đế quốc KhmerTuy mạnh yếu từng lúc khác nhau, xong những kẻ thù kia đều phải khuất phục trước người Việt và người Thái. Vì lý do ngày nay, nhiều người Khmer ( Campuchia) vẫn căm ghét người Việt và người Thái
4. Đối mặt với họa diệt quốc Người Việt thường xuyên phải đối phó với họa xâm lăng từ các triều đại Trung Quốc, còn người Thái thì lại phải đối phó với quân Miến Điện ở phía Tây. Giữa người Thái và người Miến có tổng cộng 7 cuộc chiến tranh. Nếu như người Việt bị mất nước và nô dịch 20 năm bởi nhà Minh, sau được Lê Lợi giải phóng, thì người Thái cũng gặp họa diệt quốc bởi vua Hsinbyushin vào năm 1767, toàn bộ kinh đô Ayuthaya bị thiêu cháy thành tro bụi. Người Thái đã tranh thủ cơ hội khi quân Miến Điện sa lầy với nhà Thanh ở biên giới phía Bắc mà nổi dậy phục quốc. Người làm việc đó chính là Taksin- một người Thái gốc Hoa, ông trở thành hoàng đế khai quốc triều Thonburi
Nguồn: Lịch sử văn minh thế giới
