Để tiếp thu một lượng lớn kiến thức nhanh chóng, tôi chia nhỏ quá trình thành nhiều giai đoạn khác nhau. Để tôi ví dụ với chủ đề “Tiền mã hóa – cryptocurrency” nhé:
1. Thiết lập cơ sở dữ liệu: Trước khi chúng ta bắt đầu quá trình học tập với một lượng lớn thông tin, chung ta cần thiết lập cơ sở dữ liệu để lưu trữ toàn bộ thông tin. Các ứng dụng phù hợp nhất cho việc này là OneNote, EverNote, Google Drive. Cá nhân tôi thích OneNote hơn vì nó có hệ thống phân tầng. Với một trong các ứng dụng trên, hãy tạo các nhãn dán như dưới đây:
- Bài viết
- Sách
- Khóa học
- Podcast
- Video
- Khác
Đây là nơi bạn sẽ lưu trữ các ghi chú và thông tin.
2. Khám phá: Để tiêu hóa một lượng lớn thông tin về chủ đề tiền mã hóa, đầu tiên tôi xác định các kênh và các nguồn thông tin có nội dung tôi quan tâm.
- Google: Xác định 10 thứ cần nghiên cứu về tiền mã hóa. Nếu không tìm kiếm được gì, tôi có thể dùng đến Google Keyword planner để tìm kiếm thêm với từ khóa “crypto”. Với mỗi từ khóa, hãy tìm kiếm trên Google và mở ra ít nhất 10 kết quả quan trọng. Bạn nên bật khoảng 50 tab, nhưng đừng đọc chúng ngay.
- Amazon: tìm kiếm từ 5-10 cuốn sách top đầu về chủ đề này trên Amazon. Hãy đọc những đánh giá 3 sao (bên cạnh những đánh giá 5 sao) và chọn 3-5 cuốn sách tốt nhất về chủ đề này. Bạn có thể mua sách giấy hoặc mua để đọc trên Kindle.
- Google Scholar: Thường thì các bài viết là phiên bản giản lược của các vấn đề khó nhắn. Các bài nghiên cứu là nơi những ý tưởng được ra đời, do đó chúng ta cần truy cập các bài viết nguồn về chủ đề này. Hãy tìm ít nhất 10 bài nghiên cứu về nó.
- Podcast: Hãy tìm 5-10 podcast hay nhất về chủ đề. Để nghe hết tất cả chúng tốt rất nhiều thời gian. Hãy nhìn vào lượt xem và phần đánh giá của podcast. Những podcast được đánh giá cao không có nghĩa là nó hay, nhưng nếu có một lượng khán giả đủ lớn đánh giá, dữ liệu sẽ rất đáng tin cậy.
- Youtube: Tìm top các kết quả tìm kiếm về chủ đề bạn muốn tìm hiểu. Sau đó hãy mở từ 10-20 video với những tab riêng biệt.
- Khóa học: Vào trang Udemy, Skillshare hoặc bất kì website nào cung cấp các chương trình đào tạo, chọn ra top 10 khóa học và mở chúng trong những tab riêng biệt.
3. Lọc: Bây giờ bạn đã có rất nhiều thông tin rồi, và bạn sẽ phải xem qua tất cả chúng và chọn lọc những tài liệu phù hợp. Hãy sử dụng notepad hay word và làm những việc sau:
- Khi bạn bắt gặp một ý tưởng nào khiến bạn thích thú, hãy copy và dán chúng vào word (notepad).
- Khi có một ý tưởng nào đó nảy ra trong đầu bạn, hãy viết ý tưởng đó xuống.
- Thêm tất các bài viết, sách vào cơ sở dữ liệu của bạn.
Nhớ rằng bạn sẽ mất kha khá thời gian để xem qua hết những thông tin trong cơ sở dữ liệu, tuy nhiên, sau đó, bạn sẽ bắt đầu nhận thấy các điểm tương đồng hay cấu trúc nào đó và bạn có thể tắt những tab không còn hữu dụng nữa.
4. Tổng hợp
Bây giờ, cơ sở dữ liệu của chúng ta đã có rất nhiều tài liệu có giá trị và một cái notepad (word) với các ý tưởng ngẫu nhiên và cấu trúc thu thập được. Tiếp theo, chúng ta cần tổng hợp chúng tùy vào mục đích cho phù hợp.
Cá nhân tôi thì thích đồng bộ tất cả các thông tin vào một hệ thống nào đó, hay tạo ra một cái sườn thông tin. Dựa vào mục tiêu đó, tôi gạch đầu dòng những thông tin sẽ có ích cho tôi, điều này khá giống với việc gạch đầu dòng các ý cho bài luận vậy.
Khi tôi đã hoàn thành bước này, tôi sẽ tìm tất cả những thông tin khác nhau liên quan đến cái sườn tôi soạn ra. Trong khi tôi đồng bộ thông tin, tôi sẽ diễn đạt những khái niệm và ý tưởng bằng ngôn ngữ riêng của mình và điền vào cái sườn đó. (Giống như việc tạo ra một mindmap vậy)
5. Xem lại và sắp xếp: Bây giờ, tôi đã có cái sườn được lấp đầy bằng những thông tin do tôi viết ra, điều này có nghĩa rằng tôi đã hoàn tất việc tiếp thu một lượng lớn thông tin rồi đấy.
Bây giờ, tôi sẽ xem lại tất cả các tài liệu và các khái niệm, ý tưởng khác nhau và tìm thử xem giữa chúng có những mối liên hệ gì với nhau. Điều này cho phép tôi tạo ra những các liên kết mới giữa các ý tưởng với nhau.
Để đi đến bước này, bạn phải thật sự hiểu nội dung của các tài liệu đã đọc và nó cho phép bạn đào sâu hơn vào các nội dung khác nhau. Điều tuyệt vời của hệ thống này nằm ở chỗ, là bây giờ bạn có các khái niệm được viết bằng ngôn từ của bạn, do đó việc xem lại chúng rất dễ dàng.