“Mang Tiền Về Cho Mẹ”, liệu “tiền” ở đây có phải chỉ là “tiền” không? Theo mình nghĩ là không.
Cá nhân mình khi nghe bài của Đen Vâu, mình thấy chính mình ở trong đó và mình tin nhiều người cũng như vậy. Cuộc đời của nhiều bạn trẻ có lẽ cũng như mình, lên thành phố học xa nhà, ở lại thành phố làm việc, thuê một căn phòng sống “chạy đua” giữa phố thị, rồi quen và lập gia đình với một người hoàn toàn xa lạ… Bố mẹ mình khá tâm lý, ngày lễ ngày Tết gần như chẳng đòi hỏi gì về tiền bạc, chẳng bao giờ bị tạo áp lực phải mang bao nhiêu về… Mình nhớ Tết đầu tiên sau khi đi làm, mình biếu bố mẹ được vài trăm ngàn thôi, bố mình bảo là: “Mẹ nó lì xì lại cho nó để lên Hà Nội. Ở quê, bố mẹ rau cháo được, lên phố đói thì kêu được ai”.
“Tiền” trong “Mang Tiền Về Cho Mẹ” có lẽ là một sự gửi gắm tình cảm, sự quan tâm, lo lắng của một người con làm việc xa quê. Vào mỗi ngày Tết đến xuân về, người Việt thường có phong tục lì xì, người lớn lì xì cho người nhỏ kèm theo lời chúc “hay ăn chóng lớn, “học tốt”, “làm việc tốt”. Còn người nhỏ lì xì người lớn mang theo những lời chúc sức khỏe, sống lâu, có một năm mới vui vẻ…
“Tiền” ở đây còn mang ý nghĩa là sự trưởng thành của người con trong mắt cha mẹ. Phần lớn chúng ta đều trải qua quá trình “học lớn” và từng sống phụ thuộc vào cha mẹ. Cha mẹ lo cho chúng ta từ cái ăn, giấc ngủ, học phí, tiền chi tiêu cá nhân… Khi con cái mang tiền về cho cha mẹ, tức là người con ấy đã đi làm, đã bắt đầu trưởng thành và tự nuôi được bản thân. Dấu mốc “mang tiền về cho mẹ” cũng là một dấu mốc trọng đại của một con người, trở thành một con người độc lập, lao động cống hiến cho gia đình và xã hội.
“Tiền” cũng là một lời dạy những đứa con. Dù đã lớn khôn, làm nghề gì, ở nơi đâu, cũng nên nhớ về một thời được ba mẹ nuôi nấng, dạy dỗ, đùm bọc. Dù dù thành đạt ra sao, dù nhà cửa to lớn cỡ nào, thì “con dù lớn vẫn là con của mẹ. Đi suốt đời lòng mẹ vẫn theo con”.
“Mang tiền về cho mẹ, đừng mang ưu phiền về cho mẹ” cũng là một dặn dò đối với những người con phải biết sống đúng, lương thiện và đạo đức, hãy báo hiếu chứ đừng “báo nhà”. Khi ta còn bé, cha mẹ phải chịu đựng nhiều vất vả, khi lớn rồi, họ lại phải đứng ra giải quyết hậu quả cho chúng ta nữa, điều đó có đáng không? Dĩ nhiên, trong hành trình trưởng thành, không phải lúc nào con đường đó cũng toàn hoa hồng mà còn có những chông gai, có lúc thất nghiệp, lúc phá sản, có lúc thu nhập không như ý muốn, có lúc công việc gặp khó khăn, áp lực trước đồng nghiệp, áp lực phải thành công… Đó là lúc ta tìm về với gia đình, với mẹ cha để xin lời khuyên, sống những ngày tháng đầm ấm để tạm quên đi những khó khăn. Hàm ý “mang tiền về cho mẹ” cũng có thể mang một tâm tư như vậy.
Với cá nhân mình, “mang tiền về cho mẹ” còn như là một lời nhắc nhẹ nhàng dành cho những đứa con xa quê là “sắp đến Tết rồi, về nhà đi thôi”. Một năm trôi qua với bao nhiêu phiền muộn, cảm xúc, với bao nhiêu khó khăn và nỗ lực, có lẽ nhiều người cần một câu hỏi rằng: “Đã bao lâu rồi không về quê?”. Dịp Tết đến là dịp mà chúng ta quây quần, là ngày mà chúng ta có thể ngồi ôn lại một năm cũ hoặc xa hơn, là dịp mà chúng ta được ở chung một mái nhà với ba mẹ – điều mà có lẽ từ khi lên phố hoặc có gia đình riêng, chúng ta không được trải nghiệm nhiều lần nữa.
Mình thấy nhiều người đôi khi hơi thực dựng, hằn học quá. Người thì chỉ trích bài hát rằng khá sáo rỗng và không đúng đắn, có một Tiktoker khá nổi tiếng đặt câu hỏi rằng: “Tại sao không mang tiền đi đầu tư rồi để tiền đẻ ra tiền?”. Nhưng nói đi cũng phải nói, khoản tiền dành cho ba mẹ khác với khoản tiền dành cho đầu tư, tại sao chúng ta lại đánh đồng hai khoản này với nhau? Mà đầu tư thì có lỗ có lãi, đâu phải đầu tư là chắc ăn đâu? Đúng là một thời đại mà Tiktoker, Streamer, Youtuber… cũng trở thành những kẻ lùa gà.
“Đừng mang nhiều tiền về cho cha mẹ” – vậy câu hỏi đặt ra là, mang thế nào là nhiều và mang bao nhiêu là đủ? Cha mẹ nuôi con nhiều ngày tháng không kể công, con cái đi làm được một chút bắt đầu kể nhiều kể ít. Thú thực là có nhiều cha mẹ chụp cho con cái nghĩa vụ phải chu cấp, phải chăm lo, nhưng có phần đông các cha mẹ khác chỉ mong con cái độc lập, trưởng thành, vững bước trong tương lai là được.
Người thì nói là bài hát là một thứ “bạo hành về tinh thần” tạo áp lực cho con cái, Đen không yêu thương cha nên bài hát chỉ nhắc về mẹ… Lên án vì trong lời bài hát có từ “mẹ đánh” làm họ liên tưởng đến vụ bạo hành bé V.A (?). Đúng là khi đã đeo kính râm thì nhìn đâu cũng thấy bầu trời u tối.
Bài hát là tổng thể hoàn chỉnh và ý nghĩa, việc cắt từng câu từng chữ của một bài hát rồi gán cho những tư tưởng nửa vời cho thấy sự hằn học, khắt khe mà thôi.
Nhiều người nói Đen mất “chất”, vậy “chất” ở đây là gì? Là làm hài lòng họ hay gì là một điều gì khác? Không phải ngẫu nhiên mà “Mang Tiền Về Cho Me” được viral, vì bài hát như là một tự sự mà nhiều người con ấp ủ, như là mục tiêu phấn đấu của những đứa con, cũng có thể là một tâm sự mà nhiều người muốn nói với ba mẹ nhưng không dám nói ra.
“Tiền” như câu hát của Đen, đơn giản là việc trở thành một công dân tốt, cống hiến cho Tổ Quốc, gia đình và xã hội, là kiếm tiền lương thiện, là sống đẹp, là không mang muộn phiền về, là làm cho mẹ cười và cho mọi người vui!
