“Nhân ngày 3/12 (Ngày Quốc tế Người khuyết tật) sắp tới, mình chủ động liên lạc với nhiếp ảnh gia Thái Phiên – một người đã có thâm niên hơn 30 năm chuyên chụp ảnh nude cho các người mẫu, hoa hậu – để chụp bộ ảnh nude đặc biệt này”, nữ nhà văn khuyết tật Trần Trà My kể về bộ ảnh nude nghệ thuật gồm 3 bức của mình.
Tác giả cuốn sách “Tin vào điều tử tế” tái bản nhiều lần chia sẻ, đây là lần đầu tiên nhiếp ảnh gia Thái Phiên nhận lời chụp ảnh nude cho một cô gái có khuyết tật chứ không phải những đường cong quyến rũ. Trong quá trình thực hiện bộ ảnh, có lúc nhiếp ảnh gia cũng căng não, lo lắng nhưng chính cô gái lên tiếng động viên:
“Em không ngại anh nhé!”
Cuộc đời bị mất đi quá nhiều thứ nhưng cô gái khuyết tật tin rằng, ai sinh ra trên đời cũng mang trong mình một khiếm khuyết nhất định. Cô quan niệm, luôn nhìn vào mặt tích cực để sống. Có một điều đặc biệt, cô rất yêu thương, nâng niu thân thể không hoàn hảo của mình. Cô gái tin, khi một người phụ nữ nâng niu con người của mình thì chắc chắn sẽ tìm ra được người đàn ông yêu thương những khiếm khuyết trên cơ thể đó và nâng niu cuộc đời cô ấy.
“Mỗi người phụ nữ là một kiệt tác của tạo hóa, xin đừng kỳ thị họ nếu như họ không có vẻ đẹp giống số đông các cô gái ngoài kia” – đó là điều nữ nhà văn nghị lực muốn gửi gắm qua bộ ảnh của mình. Bộ ảnh đen trắng, nhẹ nhàng nhưng mang trong mình sức mạnh truyền cảm hứng đến với mọi phụ nữ để yêu thương, nâng niu chính thân thể, con người mình”.
Điều này cũng như hành trình truyền cảm hứng không mệt mỏi của nữ nhà văn nhiều năm nay. Khuyết tật từ bé, đôi chân không thể đi lại, tay yếu, chỉ có duy nhất một ngón để gõ phím, chưa một lần được đi học đúng nghĩa… việc đến với nghề viết với Trà My là cả một hành trình không ngừng khát vọng, nỗ lực. Một mình từ Quảng Trị vào Sài Gòn lập nghiệp với công việc viết văn, viết báo, làm truyền thông. Với sự hỗ trợ của những chiếc chân sắt cùng một ngón tay gõ phím, Trà My đi và viết không ngơi nghỉ. Đến nay, cô đã có 4 tập sách ấn tượng: Giấc mơ đôi chân thiên thần (2009), Chúng ta chính là mùa xuân (2010), Yêu trên từng ngón tay (2013) và Tin vào điều tử tế (2019).
Câu chuyện về cô còn được kể trên trang Facebook cá nhân của Nhiếp ảnh gia Thái Phiên với một giọng văn đầy cảm xúc:
“Chiều muộn cuối tháng 10…, tôi khá bất ngờ khi nhận được tin nhắn của 1 cô gái qua Messenger, em mong muốn nhờ tôi chụp cho em bộ ảnh khỏa thân thấy rõ mặt để em tự công bố nhân kỷ niệm Ngày Quốc tế Người Khuyết Tật (03/12). Thỉnh thoảng tôi cũng hay nhận những tin nhắn như thế, nhưng đây là lần đầu tiên tin nhắn được gửi từ 1 cô gái khuyết tật… Tìm hiểu thêm về em qua internet, tôi được biết em là 1 nhà văn đã từng xuất bản 4 tập sách và có rất nhiều thông tin tích cực khác, được đông đảo công chúng ngưỡng mộ…
Lúc em 3 tháng tuổi đã lên bàn mổ, rồi bị đưa vào nhà xác nằm suốt 8 tiếng đồng hồ vì bác sĩ tưởng đã chết và từ đó em trở thành người khuyết tật do não bị thiếu oxy, gây tổn thương rất nặng đến hệ thần kinh vận động và hệ thần kinh phát âm.
Em chưa từng được đến trường mà chỉ tự nỗ lực luyện tập và tự học viết chỉ bằng một ngón tay. Em là tấm gương sáng về nghị lực phi thường và tôi thấy những hình ảnh của em hầu hết đều nở một nụ cười lạc quan trên môi…
Hôm hẹn gặp em ở quán café, dù tôi đã mường tượng trước nhưng trong lòng cũng khá bất ngờ khi trước mặt tôi là 1 cô gái có nét mặt hiền lành, tươi sáng. Em chỉ cao khoảng 1,3m với thân hình nhỏ nhắn, hai bàn tay không bình thường, chỉ 1 ngón tay cử động được. Em phát âm ú ớ không rõ tiếng, tôi phải kiên nhẫn và chăm chú lắng nghe mới hiểu được một phần nào ý của em muốn diễn đạt.
Mấy ngày sau đó, tôi cứ băn khoăn, suy nghĩ mãi mà không tìm ra “cái tứ” cho buổi chụp. Làm sao để giúp em tạo dáng trước ống kính khi em không tự đứng được trên đôi chân của mình? Nhỡ trong quá trình chụp mà em sơ suất bị té ngã thì thật là tai họa. Đối với tôi, việc chụp ảnh khỏa thân cho những nàng hoa khôi, hoa hậu là công việc khá thường xuyên và quá sức dễ dàng nhưng với 1 cơ thể khuyết tật, dị dạng, thể trạng yếu ớt, đi lại từng bước khó khăn bên chiếc xe đẩy thì tìm đâu ra những đường cong huyền ảo để tôn vinh? Nếu hướng ống kính về những vùng khiếm khuyết trên cơ thể thì sao gọi là tôn vinh được, vả lại lương tâm nghề nghiệp cũng không cho phép tôi khai thác những điều ấy…
Làm sao giải được bài toán khó này? Tôi bế tắc! Đành tâm sự với vài người bạn thân. Có lời khuyên tôi nên bỏ cuộc vì ở Việt Nam ta chưa có tiền lệ này, sợ sẽ bị quy chụp là “thiếu văn hóa”, “xúc phạm”, “bôi nhọ” người khuyết tật, sẽ ảnh hưởng đến tên tuổi mà tôi đã dày công gầy dựng suốt 30 năm nay. Nhưng nếu từ chối thì tôi lại tự thấy mình ích kỷ, hèn hạ vì chỉ biết nghĩ cho mình mà vô tình làm tổn thương em, đánh mất lòng tự tin, mất niềm hy vọng, khát khao nơi em. Tội lỗi này sẽ dằn vặt tôi, biết bao giờ mới nguôi ngoai?
Thế rồi một buổi trưa như đã hẹn, tôi đến phòng trọ đón em bằng taxi. Lúc em bước ra cổng với chiếc xe đẩy (để hỗ trợ đôi chân khuyết tật nặng), tôi thực sự lúng túng, không biết mình nên bế em lên xe hay để em tự… lên, vì nếu giúp thì biết đâu em sẽ bực mình? (Tôi nghĩ rằng, tâm lý nhiều người khuyết tật luôn cố chứng tỏ họ là người bình thường và sẽ không hài lòng nếu ai đó giúp họ những việc mà họ có thể tự làm được). Và rồi trong phút chốc, như bản năng của 1 người anh đối với đứa em gái bé nhỏ, tôi đã rất tự nhiên khi đưa tay bế em lên xe…
Đến phòng chụp, trong lúc tôi chuẩn bị máy móc, đèn đóm thì em từ từ thoát y. Em ngồi mở từng khuy áo một cách rất chậm rãi và khó khăn bởi những ngón tay cứng đờ không theo ý chủ nhân. Tôi đã chuẩn bị xong mọi việc nhưng cứ bình thản vờ như chưa xong, vì không muốn em áy náy khi thấy tôi đang chờ đợi… Rồi buổi chụp vất vả và căng thẳng nhất trong đời tôi cũng xong với sự nỗ lực hợp tác nhiệt tình của em…
Hơn 1 tuần sau tôi vẫn chưa xử lý ảnh, phần vì hơi mệt trong người, phần vì chưa tìm ra hướng tốt nhất để xử lý hậu kỳ. Tôi nghĩ rằng bộ ảnh này khá đặc biệt. Với phương Tây thì không có gì lạ nhưng với góc nhìn đầy thành trì định kiến ở Việt Nam ta thì lại rất khắt khe, thậm chí rất khắc nghiệt với thể loại ảnh khỏa thân, nhất là ảnh khỏa thân chụp rõ mặt của 1 cô gái khuyết tật và công khai luôn cả danh tính. Thêm nữa, em cũng là người được công chúng biết đến, nếu không khéo thì sẽ gây phản ứng dư luận ngược chiều và “gạch đá” của cộng đồng mạng sẽ đủ cho em và tôi xây được nhiều căn biệt thự hoành tráng…
Rồi tôi cũng gửi tặng em bộ ảnh sau khi đã xử lý và thầm đoán em sẽ không hài lòng cho lắm, vì tôi biết ý em muốn bộ ảnh sẽ táo bạo hơn, phù hợp với tính cách “nổi loạn” đang âm ỉ cháy trong em, chứ không phải là những ảnh “hiền lành”, khỏa thân mà “không thấy gì” như thế. Nhưng biết sao được khi tôi đã cố gắng hết mình…
Qua bộ ảnh này, tôi cũng muốn gửi đi 1 thông điệp:
“Hãy tự tin và yêu thương cơ thể của chính ta, cho dù nó khiếm khuyết”.
Ai cũng muốn sinh ra được lành lặn, khỏe mạnh và được đi trên đôi chân của mình nhưng không phải ai cũng may mắn như thế. Em đã truyền cảm hứng cho tôi, để tôi thấy mình đang hạnh phúc được là NGƯỜI BÌNH THƯỜNG.”
Từ fb Hàng Phước Long
