Tôi là một Audio Engineer (Kỹ sư âm thanh). Khoảng 5 năm trước, tôi làm ở một phòng thu cao cấp với nhiều đồ nghề xịn xò. Cái studio trông đẹp cực, hoành tráng lắm luôn. Hầu hết thời gian tôi ở trong đó là để thu âm các nghệ sĩ và nhạc công rồi mix các bản thu của họ. Đến hôm nọ tôi được giao 8 tiếng để mix vài bản thu âm sẵn mà một nhà sản xuất (producer) sẽ mang đến. Giải thích qua một chút, “mix một bản nhạc” tức là đem tất cả các bản thu nhạc cụ riêng lẻ thành một khối và cân bằng chúng, rồi thêm thắt hiệu ứng vào. Sau khi bài hát “đã được mix” thì nó sẽ được gửi đến một Mastering Engineer (Kỹ sư Mastering) để trau chuốt lại lần cuối và chuẩn bị để có thể phát hành chúng. Hầu hết trong mọi trường hợp, nhất là khi thông qua một hãng đĩa (record label), thì Mixing Engineer và Mastering Engineer là hai người riêng biệt, vì đây là hai phạm trù khá là khác biệt nhau về mặt kỹ thuật.
Tôi có thói quen tìm hiểu về khách hàng trước khi họ đến làm việc, nên là tôi ngó qua một chút trên internet và biết được rằng vị producer sắp đến phòng thu là một nhà sản xuất âm nhạc RẤT tài năng và đã làm việc với một vài nghệ sĩ tuyệt đỉnh. Tôi cảm thấy hồi hộp, vì trước giờ tôi chưa từng làm việc với ai ở tầm cỡ như vậy cả. Từ giờ chúng ta hãy gọi anh ấy là The Producer (TP) nhé. Tôi muốn chắc chắn mình có đầy đủ thông tin về khách hàng nhất có thể với quản lý phòng thu để có sự chuẩn bị tốt nhất trước khi bắt đầu làm việc. Và quản lý của tôi chuyển một email từ TP đến nói rằng họ “chỉ cần mix vài bản nhạc”. Tôi hỏi lại xem liệu tôi có phải cần thêm trợ lý để hỗ trợ không, thì quản lý bảo tôi rằng họ yêu cầu tôi không gọi trợ lý đến. Có vấn đề rồi đấy, nhưng thôi tôi bỏ qua.
Tôi đến phòng thu từ sớm và chuẩn bị mọi thứ sẵn sàng trong khả năng. Anh TP và ban nhạc của ảnh cũng đã đến sau đó, nên là tôi bắt đầu lấy file nhạc các thứ ra từ bên họ sang để bắt đầu mix. Ngay khi bắt đầu, tôi nhận thấy rất nhiều thứ có vẻ không ổn. TP mang tận 10 bài nhạc và anh ta cần chúng được mix VÀ master ngay trong hôm nay. Bình thường tôi hay mix 2 bài trong 10 tiếng, có thể là 3 nếu deadline dí và không để tai nghỉ. Thêm nữa. vị TP muốn tôi mix nhạc bằng bộ console thu âm lớn (cái bàn to to ngầu ngầu lắm nút lắm núm vặn các bạn hay thấy ở trên mấy cái ảnh phòng thu ấy), không làm trên máy tính. Tôi liền nhắc anh ta rằng:
1. Mix liền tù tì 10 bài trong 8 tiếng là rất rất khó, và tôi sẽ phải hy sinh chất lượng để lấy số lượng, nhưng tôi sẽ cố gắng hết sức để mix hết chúng trong 1 ngày.
2. Tôi không phải Mastering Engineer, nhưng cũng từng có kinh nghiệm master và có thể đưa cho ảnh bản master tạm ổn. Tôi cũng sẽ đưa cả file để họ mang cho người khác làm master nếu cần.
3. Mix bằng bộ console thay vì làm trên máy tính sẽ tốn thời gian hơn rất nhiều vì tôi phải chạy nút, vặn thủ công, nối thiết bị với nhau, và phải theo dõi TOÀN BỘ thông số. Nhỡ mà họ cần sửa hay thay đổi lại điều gì thì lại phải đặt phòng thêm 2-3 tiếng nữa để tôi thiết lập lại mọi thứ từ đầu.
Tôi nghĩ vì TP đã làm việc với những nghệ sĩ tên tuổi trước đó, tất cả những điều tôi nói anh ta sẽ hiểu. Nhưng mà tôi có cảm giác hoặc anh ta không quan tâm, hoặc đúng hơn là, không nhận ra tầm quan trọng của những điều tôi nói. Anh ta vẫn giữ thái độ tốt, nhưng hoàn toàn gạt đi những gì tôi nói và cơ bản bảo tôi cứ mix trên bàn console đi. Đau đầu hơn nữa, tôi phát hiện cơ số lỗi trong các bản thu mà tôi cần phải đặt vấn đề và sửa chữa. Dù thế, chúng tôi làm việc rất ăn ý.
Tôi cảm giác rằng mình đã báo hết những vấn đề tôi lo ngại cho TP rồi, thôi thì chiều anh ta vậy, dù tôi biết mười mươi là kiểu gì cũng có một mớ rắc rối sẽ đến về sau. Rồi tôi bắt tay vào việc, nhanh nhất có thể. TP tính hơi dị, nhưng chúng tôi khá hợp ý nhau và anh ấy khá ngạc nhiên với vài thủ thuật tôi dùng để chữa các lỗi thu âm.
Sau mỗi bản mix, tôi ghi lại tất cả thông tin, nút nào đã bấm, dây này nối thiết bị nào, v.v.. Tôi vẫn làm như vậy với tất cả các khách, phòng khi họ quay lại và muốn sửa cái gì đấy. Thông thường, tôi giao việc này cho trợ lý hay thực tập sinh, nhưng vì lần này người ta không cho trợ lý và thực tập sinh tham gia, tôi khá ngạc nhiên khi bản thân mình có thể ghi lại đủ thông tin cho ngần đấy bản thu. Chúng ổn, nhưng mà không được TỐT, vì tôi không có thời gian để trau chuốt cho nó TỐT. Cơ mà ban nhạc hài lòng với những bản mix đó. TP khá ngạc nhiên khi chất lượng của chúng được như vậy, nên là tôi sẽ coi đó là lời khen. Chúng tôi kết thúc buổi làm việc một cách êm đẹp, nên tôi cũng nghĩ thế là hết rồi.
Vài ngày sau, tôi lại được giao một buổi 2 tiếng nữa. Bình thường chúng tôi không nhận ca 2 tiếng như thế này, thời gian gấp thế không đáng. Tuy nhiên, tôi đồng ý nhận ca này vì ngay sau đó tôi có một ca 8 tiếng nữa. Quản lý studio không biết tôi định làm gì trong 2 tiếng đó, khách thì mập mờ, hỏi họ muốn làm gì trong 2 tiếng thì không trả lời. Khi tôi đến thì anh TP mấy hôm trước đến làm việc đã ở đó. Tôi còn chưa kịp mở lời chào thì một chiếc ô tô giá trị còn hơn lương tôi làm 2 năm trời đỗ xịch vào bãi gửi xe. Một gã bước ra khỏi xe và bắt đầu ra lệnh cho tôi như nô lệ. Nhìn qua tôi đoán đây chắc là vị Executive Producer (điều hành sản xuất – từ giờ gọi là EP nha). Cơ bản mà nói, thì EP là mấy tay không hiểu tí gì về quy trình sản xuất, nhưng mà có tiền. Cái này gọi dân dã là chủ chi ấy mà. Thì khi gã EP ra rả trước mặt tôi, lại thêm tầm 10 cái xe đắt tiền nữa vào bãi. Tôi nhận ra rằng EP đã gọi các nhà đầu tư tiềm năng cho hãng đĩa của hắn đến phòng thu để nghe các bản mix và xem hắn “quản lý” một đội sản xuất ra sao.
Sau khi tên EP chào hỏi hết các nhà đầu tư, hắn dẫn họ vào trong phòng thu. Tôi cố gọi hắn ra để nói chuyện, song hắn đáp lại rằng, “Moa nói, chúng toa cứ theo mà làm.” Kiểu này hắn muốn chứng tỏ cho mọi người rằng hắn giỏi quản lý đội ngũ sản xuất đây mà. Hắn bảo tôi mang bài đầu tiên ra cho các nhà đầu tư nghe thử. Tôi nói với hắn rằng giờ muốn chỉnh sửa cái gì là tôi sẽ phải cần 2-3 tiếng để thiết lập. Bật bài cho nhà đầu tư thì được, nhưng sửa là không thể. Tôi cũng báo cho hắn luôn là tôi cũng không thể chỉnh sửa gì trong hôm nay được, vì tôi có khách khác sẽ đến trong 2 tiếng nữa. Khi nói với EP như vậy, tôi thấy TP đứng đằng sau cười thầm, có vẻ rất thoả mãn. Tên EP thì giận tím người, mặt đỏ tía tai và bắt đầu quát tháo. Lúc đấy tôi còn chẳng hiểu hắn la lối cái khỉ gì hết. Hắn quát tháo xong rồi thì TP nói, “Tôi bảo ông rồi có phải không đâu”. Lúc này tôi mới nhận ra TP đã chiều theo ý của EP để bẫy hắn vào tình huống như bây giờ. Và tiếp sau đó là phần tôi thích nhất: EP đưa tôi 100$ và bảo cái gì đấy đại loại như, “moa cho toa 10 phút thiết lập”. Hắn làm thế ngay trước mặt nhà đầu tư luôn, tôi không nghĩ điều hắn mong muốn có thể thành hiện thực được lúc này. Vài nhà đầu tư bật cười và bước ra ngoài, còn tôi quá mệt mỏi với trò hề này, nên tôi nghĩ trong đầu “thích thì chiều” dù tôi không thể nào thiết lập bằng đấy thứ cho kịp, để EP bẽ mặt trước nhà đầu tư của hắn luôn. Vậy là tôi bắt đầu làm (nhưng mà tôi không cầm 100 đô kia). Khi mà tôi đang thiết lập, một nhà đầu tư đến chỗ tôi hỏi rằng liệu tôi có hoàn thành được trong 10 phút thật không, tôi bảo ông ấy rằng tôi không thể, và ổng quay người đi và ra về. 10 phút sau các nhà đầu tư về hết vì tôi vẫn chưa thiết lập xong.
Cuối tuần đó, TP quay lại làm việc với tôi thêm nữa, và chúng tôi có mối quan hệ công việc tốt về sau này. Tôi hỏi TP về mọi chuyện và anh ấy bảo rằng EP tuyển ảnh để mang hãng đĩa của hắn bứt phá trên thị trường. Có vẻ như EP bỏ ngoài tai mọi tư vấn của TP và đối xử với anh ấy rất tệ, nên là TP quyết định chiều hết theo ý của EP, biết là mọi thứ sẽ chẳng đi đến đâu cả. TP đã thông báo hết mọi vấn đề trước khi đặt phòng studio chỗ tôi đến EP, nhưng hắn không chịu nghe lấy một câu. TP cũng bảo việc không cho trợ lý hay thực tập sinh đến hỗ trợ là ý của EP, vì hắn chỉ muốn “người làm âm nhạc chuyên nghiệp cao cấp ở đấy. Thằng nào chức ‘trợ lý’ đuổi ra hết cho moa”.
Cuối cùng thì các nhà đầu tư cho hãng đĩa rút lui hết còn ban nhạc kia kiện tên EP vì vi phạm bản quyền (cái này là một vấn đề hoàn toàn khác mà tôi không có thông tin gì hết).
Dịch bởi dottokuya
