Tôi là Steve Alpert, cựu phó chủ tịch cấp cao (SVP) của xưởng phim Ghibli. Tôi đã góp phần đưa Princess Mononoke, Spirited Away và nhiều bộ phim khác của Ghibli đến với thị trường quốc tế. Tôi đã đồng hành, làm việc gần cận với Hayao Miyazaki và thay mặt ông ấy nhận nhiều giải thưởng trong suốt 15 năm. Hãy hỏi tôi bất cứ điều gì bạn muốn.
Tôi cũng là người đã lồng tiếng cho nhân vật Castorp trong The Wind Rises bản tiếng Nhật.
Ngoài ra, tôi đã có mặt ở sự kiện “Không cắt” khét tiếng và bị Harvey Weinstein hét vào mặt.
[Lược dịch bài báo đính kèm:
Trong cuốn hồi ký Sharing a House with the Never-Ending Man: 15 Years at Studio Ghibli, Steve Alpert làm rõ câu chuyện về thanh kiếm katana và lời nhắn “Không cắt”, ông viết:
Suzuki biết một cửa hàng nhỏ và khá khó tìm ở Tokyo, cửa hàng đó nằm khuất bên dưới đường ray xe lửa giữa Shinbashi và Yurakucho. Đó là nơi các hãng phim Nhật Bản mua những vũ khí giống y như thật để sử dụng trong các bộ phim về samurai của Nhật Bản. Suzuki nhặt một thanh kiếm ở đó và mang nó đến buổi gặp mặt giữa chúng tôi và Harvey ở New York. Đó là bản sao hoàn hảo của một thanh kiếm samurai Nhật Bản. Nó chân thực đến từng chi tiết, ngoại trừ việc lưỡi dao không được mài sắc bén, điều mà không ai có thể nhận ra trừ khi quan sát nó thật cẩn thận.
Hồi đó người ta vẫn có thể mang theo một thanh kiếm samurai trong chuyến bay thương mại từ Tokyo đến New York. Suzuki đưa thanh kiếm cho Harvey trong một phòng họp đầy những nhân viên Miramax đang trố mắt kinh hoàng. Sau đó, một trong số họ đã đến gần tôi và nói “Các ông đưa KIẾM cho Harvey á? Bị điên rồi à?”
Khi Suzuki trao thanh kiếm cho Harvey, Suzuki đã hét lên bằng tiếng Anh và lớn giọng, “Mononoke Hime, KHÔNG CẮT!”]
Tôi đã được ghi lại giọng nói của một số diễn viên tài năng nhất trên thế giới trong những bộ phim của Ghibli phiên bản tiếng nước ngoài, và cũng hiểu được cảm giác của một người nước ngoài làm việc trong một công ty Nhật Bản.
Cuốn sách mới của tôi, Sharing a House with the Never-Ending Man: 15 Years at Studio Ghibli viết chi tiết hơn về những điều này, hiện nó đã được phát hành trên Stone Bridge Press, mọi người có thể mua một quyển ở đó.
Tôi sẽ ở đây từ 1-3h chiều để trả lời các câu hỏi. CHỈNH SỬA: Việc này vui ghê, tôi sẽ ở lại thêm một lúc nữa và tiếp tục trả lời một số câu hỏi, cảm ơn mọi người nhé!
Xin cảm ơn mọi người vì tất cả những câu hỏi. Cũng rất tiếc vì tôi không thể trả lời được hết. Có một số câu hỏi ở đây có thể tìm được câu trả lời trong cuốn hồi ký của tôi, vậy nên hãy mua một quyển nếu các bạn có hứng thứ nhé. Cảm ơn rất nhiều!
_____________________
u/Sprachspielerin (1.7k points)
Làm thế nào mà Joe Hisaishi có thể tạo nên những bản nhạc hoàn hảo cho từng bộ phim của Ghibli? Xưởng phim đã nói gì với ông ấy vậy?
>u/Steve_Alpert_Ghibli (3.2k points)
Đối với tôi việc đấy giống như kiểu các nhạc sĩ nhạc jazz đang giao tiếp với nhau mà không cần lời nói vậy. Miyazaki cho ông ấy xem những bản vẽ và viết vài bài thơ. Hisaishi cảm nhận những điều đó và tạo nên những bản nhạc. Thật đấy, rất là kỳ diệu và bí ẩn. Ông ấy đích thực là một nhà soạn nhạc thiên tài.
_____________________
u/Morazan51 (571 points)
Có khó khăn gì trong văn hóa làm việc khi là một người nước ngoài ở Nhật Bản không?
>u/Steve_Alpert_Ghibli (961 points)
Có đủ khó khăn để thôi thúc tôi viết một quyển sách nói về chúng và việc tôi đã vượt qua chúng hay chưa. Vài thứ thú vị và vui nhộn. Vài thứ thì không được như thế.
_____________________
u/okletssee (351 points)
Có câu chuyện nào nói về việc những bộ phim của Ghibli đã tạo nên ảnh hưởng nào đó đối với những người nhân viên hoặc người hâm mộ của xưởng phim mà khiến ngài đặc biệt ấn tượng không?
>u/Steve_Alpert_Ghibli (821 points)
Đây là một câu hỏi rất khó để trả lời. Có rất là nhiều đó, nhưng tôi đang phân vân không biết đâu mới là điều đặc biệt nhất. Tôi không nhớ mình có chia sẻ điều này trong cuốn sách hay không, nhưng hồi Spirited Away ra rạp ở Nhật Bản, mỗi khi ánh đèn bật sáng trong rạp khi bộ phim kết thúc, hầu như toàn bộ khán giả đều rơi nước mắt. Lần nào cũng vậy.
_____________________
u/Tyraels_Might (728 points)
Trong suy nghĩ của ngài, điều gì đã khiến xưởng phim Ghibli trở nên khác biệt? Ngài có tự hào khi làm việc ở đó không và tại sao?
>u/Steve_Alpert_Ghibli (2.3k points – x1 rocket like)
Bản thân xưởng phim Ghibli có lẽ chính là sự khác biệt rồi. Nhưng yếu tố quan trọng nhất chắc là đến từ việc xưởng phim được điều hành bởi những nhà làm phim. Những nhà làm phim có tiếng nói trong tất cả mọi thứ. Vậy nên bất cứ khi nào nghệ thuật và thương mại xảy ra xung đột thì nghệ thuật đều thắng.
_____________________
u/creich1 (598 points)
Bộ phim Ghibli yêu thích nhất?
>u/Steve_Alpert_Ghibli (1.8k points – x1 gold)
Chắc hẳn đây không phải bộ phim mà ai cũng yêu thích, nhưng mà tôi rất thích Nausicaa of the Valley of the Wind. Một phần chắc là vì tôi biết đã phải bỏ ra bao nhiêu để tạo nên bộ phim đó. Tôi nghĩ là khi mọi thứ trở nên khó khăn hơn, tất cả những nỗ lực chúng ta bỏ ra đều sẽ được thể hiện ở kết quả cuối cùng. Miyazaki mất ít nhất 7 năm để tạo nên câu chuyện đó và rồi chuyển thể nó thành phim. Và đó là một bộ phim tuyệt vời với một chủ đề đi trước thời đại rất nhiều.
_____________________
u/Goose-Bone (186 points)
Cảm ơn vì những câu trả lời nhé, và tôi có hai câu hỏi
1. Khi còn ở Ghibli, phần nào trong quá trình làm phim khiến bạn ấn tượng nhất?
2. Ngoài ra, ngài nghĩ ai là người hùng thầm lặng nhất trong những người làm phim ở đó?
>u/Steve_Alpert_Ghibli (416 points)
Điều khiến tôi luôn luôn bất ngờ là các nhà hoạt họa có thể giao tiếp không lời với một lượng thông tin cực kỳ hạn chế. Tôi không hiểu sao cứ nhắc đi nhắc lại điều này, nhưng việc đó khiến tôi nhớ đến những bản nhạc jazz ngẫu hứng. Về cơ bản, mọi người chỉ nói ngắn gọn kiểu đây là bối cảnh này, nhân vật nhìn như thế này này, trong cảnh này thì anh ta làm những việc này.
Ghibli cũng phát hành kịch bản phân cảnh hình ảnh của những bộ phim đó. Nếu bạn xem thì đấy là nó đó. Đấy là tất cả những thông tin mà các nhà hoạt họa nhận được.
Và tất cả những họa sĩ diễn hoạt này đều là những người anh hùng thầm lặng. Các họa sĩ bối cảnh thực sự xứng đáng nhận được nhiều sự chú ý hơn. Đặc biệt là chị Yasuda, người nhuộm màu cho xưởng phim hoạt hình này.
(T/N: Michiyo Yasuda, cũng là một người đồng hành với Hayao Miyazaki trong suốt chặng đường tại Ghibli. Năm 2016, bà đã qua đời ở tuổi 77.)
_____________________
u/blurry02 (168 points)
Ở cương vị một xưởng phim, tôi khá tò mò không biết Miyazaki có những bộ phim cụ thể nào để những họa sĩ có thể xem và nghiên cứu không. Có bộ phim nào gây ảnh hưởng trong quá trình làm việc của ngài không? Tôi cũng đang đọc cuốn hồi ký của ngài, rất tuyệt vời, xin cảm ơn.
>u/Steve_Alpert_Ghibli (394 points)
Tôi khá chắc chắn rằng Miyazaki chưa bao giờ để những họa sĩ của mình xem những bộ phim của người khác như tài liệu nghiên cứu. Để nghiên cứu, hầu hết họ chỉ xem người thật việc thật. Khi các họa sĩ bối rối trong việc vẽ một con rồng đang ăn, họ đã có một chuyến đi thực tế đến thăm các loài động vật và cho chúng ăn.
Và nếu bạn đang hỏi về những bộ phim có ảnh hưởng với cá nhân tôi, thì hồi tôi còn học đại học (thập niên 60 – 70 gì đấy), tôi may mắn được xem gần hết phim của Akira Kurosawa và rất nhiều phim khác của Yasujiro Ozu. Tôi như được khai sáng và từ đó niềm yêu thích dành cho Nhật Bản trong tôi đã bắt đầu cháy âm ỉ.
Cảm ơn bạn vì đã đọc cuốn sách của tôi.
_____________________
u/Carefully_random (133 points)
Nếu ngài có thể ăn tối với một trong những nhân vật của Ghibli, ngài sẽ chọn ai và tại sao?
>u/Steve_Alpert_Ghibli (326 points)
Gina trong Porco Rosso. Lý do chắc là khá rõ ràng rồi.
Lựa chọn thứ hai là Phu nhân Eboshi trong Mononoke Hime. Và tôi từng ăn tối với cô ấy rồi.
_____________________
u/The-Mandalorian (497 points)
Ngài có thể nói rõ hơn về mối quan hệ giữa Ghibli và Disney không? Là một người rất mong được xem phim của Ghibli trên Disney+, tôi đã tò mò về mối quan hệ giữa hai hãng phim từ lâu lắm rồi, nhưng Disney đã không còn là nhà phân phối phim của Ghibli nữa mà thay vào đó là Gkids.
>u/Steve_Alpert_Ghibli (808 points)
Chuyện này xảy ra sau khi tôi rời khỏi Ghibli và tôi cũng không biết đây là quyết định từ phía Disney hay Ghibli nữa. Tôi chỉ có thể nói rằng tôi không nghĩ đây là một chuyện không ai mong muốn. GKIDS ở Bắc Mỹ phù hợp với Ghibli hơn về nhiều mặt, vì họ có thể dành nhiều thời gian và nguồn lực hơn cho những bộ phim. Cũng chẳng phải điều bí mật gì, trong vài chuyện thì Disney ở Mỹ không còn là nơi lý tưởng cho những bộ phim của Ghibli nữa rồi. Disney là một công ty lớn. Bob Chapek, người vừa trở thành giám đốc điều hành của Disney là một trong những người đã ủng hộ Ghibli ngay từ đầu, nhưng không phải ai ở Disney cũng thích Ghibli nhiều như ở GKIDS. Từ góc nhìn của một người ngoài cuộc, tôi thấy rằng GKIDS đang làm rất tốt đấy chứ.
_____________________
u/CaffeinatedLiquid (402 points)
Miyazaki có phải một người ấm lòng như những bộ phim của ông ấy không?
>u/Steve_Alpert_Ghibli (697 points)
Có. Hầu hết mọi lúc là như thế.
Có rất nhiều bộ phim tài liệu về ông ấy đó. Những bộ phim đó rất chân thật và chẳng che giấu gì cả, nên đó là một cái nhìn khá đúng về ông ấy đấy, tôi cho là như thế. Như bộ phim tài liệu xoay quanh Princess Mononoke dài tận 9 tiếng chẳng hạn!
_____________________
u/corruptspectre8 (79 points)
Phát âm Ghibli như thế nào? Tôi và bạn tôi đã tranh luận về điều đó khá lâu rồi.
>u/Steve_Alpert_Ghibli (124 points)
Khá là khó trả lời khi mà không có âm thanh. Tôi biết có hai cách đọc phổ biến nhất. Có lẽ bạn sẽ không hài lòng đâu, nhưng cả hai cách đọc đều đúng đấy. Một bên là xuất phát từ tiếng Ý cổ. Một bên thì không rõ nguồn gốc.
(T/N: Ghibli đúng là có hai cách đọc. Cách thứ nhất là đọc theo tiếng Ý cổ là /jee-blee/, mọi người ở xưởng phim hay đọc là /ji-bu-ri/. Cách thứ hai, đọc như hầu hết mọi người đọc /gib-lee/)
_____________________
u/jp_taylor (138 points)
Bộ phim mới của Ghibli sử dụng công nghệ CG là một động thái khá thú vị. Ngài cho rằng Ghibli sẽ theo đuổi công nghệ hay là chúng ta sẽ lại được xem các tác phẩm truyền thống sau Aya and the Witch?
>u/Steve_Alpert_Ghibli (185 points)
Nếu bạn đã xem The Never Ending Man, bạn sẽ hiểu thôi. Cá nhân tôi cho rằng cảnh vẽ tay của Miyazaki trong bộ phim đó đã nói nên tất cả.
_____________________
u/cowimpersonator (56 points)
Cảm ơn ngài vì đã làm việc chăm chỉ góp phần tạo nên những kiệt tác đó. Những bộ phim ấy là một phần đặc biệt trong những kỷ niệm của tôi với gia đình. Vậy trong suốt hành trình 15 năm bên cạnh Miyazaki, ngài có yêu thích một kỷ niệm cụ thể nào với ông ấy không?
>u/Steve_Alpert_Ghibli (187 points)
Thật sự là tôi không đặc biệt yêu thích kỷ niệm nào cả, nhưng có vài chuyện khá đáng nhớ như: Đến thăm Ursula Le Guin để xin phép làm Gedo Senki (Tales from Earthsea); tổ chức một buổi hỏi đáp ở Berkeley và gặp lại cháu gái của Miyazaki. Cô bé là hình mẫu tạo nên Satsuki trong Totoro và phải rời đi trước khi được nói chuyện với ông bởi vì khi đó Miyazaki đang bị người hâm mộ bao vây với cả tấn câu hỏi. Tôi giữ cô bé ở lại và đưa nó vượt qua vòng vây của người hâm mộ để đến gặp ông. Miyazaki đã rất vui mừng khi gặp lại cháu gái vì ông đã không được gặp cô bé rất nhiều năm rồi. Một kỷ niệm khác là cùng Miyazaki đến thăm John Lasseter (hiện đang là Giám đốc sáng tạo) của Pixar mà không báo trước, John rất thích những điều bất ngờ và anh ấy đã kể lại câu chuyện về cuộc gặp đầu tiên với Miyazaki. Hoặc là cái hồi đi thăm Diana Wynn Jones ở Bristol để cho bà ấy xem Howl’s Moving Castle, và còn nhiều kỷ niệm khác nữa.
Còn nhiều thứ thú vị nữa nhưng tôi đã ở đây khoảng 3 tiếng và khá mệt rồi. Tôi cũng không còn trẻ nữa. Cảm ơn bạn vì những câu hỏi và sự quan tâm bạn dành cho tôi.
_____________________
u/Kolkaata (60 points)
Trong những ngày vừa rồi tôi đã đọc cuốn sách của ngài và đó đúng là một trải nghiệm đáng quý. Cảm ơn vì đã viết nên nó.
Ngài có biết Miyazaki coi bộ phim nào là tác phẩm hay nhất của ông ấy không? Hay là có bộ phim nào mà ông ấy đặc biệt không thích nhất?
>u/Steve_Alpert_Ghibli (142 points)
Cảm ơn vì đã đọc cuốn sách nhé! Hayao Miyazaki bảo rằng những bộ phim giống như những đứa trẻ của ông ấy vậy. Và bậc làm cha mẹ thì không thiên vị một đứa con cụ thể nào cả. Hoặc ít nhất là ông ấy không thừa nhận điều đó. Tôi nghĩ rằng đây là một câu hỏi khá phức tạp đối với bất cứ người làm nghệ thuật nào. Tôi đoán chắc rằng ông ấy có những cảnh phim yêu thích của riêng mình. Nhưng chỉ ra rõ ràng thì lại khá khó, bởi vì có lẽ là bạn đang nói về thành phẩm cuối cùng là bộ phim, trong khi đôi lúc điều ông ấy yêu thích lại là quá trình làm phim. Chúng ta không thể biết được có ai lại yêu thích những cảnh phim được bay bổng như Miyazaki đâu.
_____________________
Dịch bởi Tô
