Ông nội tôi từng đưa ra yêu cầu muốn máy bay quay trở về sân bay.
Ông là kỹ sư đã về hưu, tốt nghiệp khoa Kỹ Thuật Đại học Hàng Không Trung Ương. Sau này làm giáo viên dạy cơ khí trường Hàng Không Đông Bắc, tiếp nữa thì được cử ra nước ngoài học thêm mấy năm.
Về nước thì đến một học viện làm giảng viên, sau lại tham gia nghiên cứu sáng tạo ở các xưởng chế tạo máy bay, trình độ chuyên môn của ông rất cao.
Đến những năm đầu thập niên 90 thì ông tôi nghỉ hưu nhưng vẫn nhận giảng dạy ở một số nơi. Lần đó ông ngồi gần cửa sổ ở những hàng ghế cuối, ông đang chuẩn bị nằm ngả lưng ra ghế thì cảm giác được máy bay có vấn đề, ông quan sát kỹ thì thấy cánh máy bay có hơi chấn động nhẹ, ông lập tức xé một trang giấy ghi như sau:
“Đồng chí cơ trưởng:
Tôi tên XXX, là kỹ sư cao cấp đã về hưu của Bộ Công Nghiệp Hàng Không và Vũ Trụ, đã từng tham gia nghiên cứu cấu trúc máy bay lâu năm. Tôi phát hiện cánh máy bay bên phải gặp trục trặc.
Biểu hiện là xxxxxxxxxxxx, nguyên nhân có thể là xxxxxxxxxxx, đề nghị nên lập tức quay trở về sân bay.”
Ông đưa cho trợ lý kiểm tra lại, không có gì sai sót mới đưa cho chị tiếp viên hàng không, nói chị lập tức phải đưa cho cơ trưởng.
Cơ trưởng thật sự cũng cảm giác được máy bay có vấn đề, nhưng không xác định được vấn đề nằm ở đâu, thấy nội dung ông tôi nhắn xong lập tức quyết định quay trở về sân bay.
Ông tôi còn nhân lúc máy bay chuẩn bị hạ cánh, viết ra đề nghị sửa chữa, lúc xuống thì đưa cho cơ trưởng.
Sau đó, hãng “Đông Hàng” (China Eastern) đến nhà cảm ơn ông nội tôi, tặng một bằng khen và 1 vạn tệ. Nhưng ông tôi chỉ giữ lại bằng khen, không nhận tiền.
Ông có đề nghị chia số tiền 1 vạn tệ này trở thành các phần thưởng cho những kỹ sư có biểu hiện xuất sắc trong công việc, vì đa số những kỹ sư đó đều là học trò của ông tôi.
—-
[Tác giả update ngày 18/06]
Tôi học Đại học Công Nghiệp Tây Bắc, tiền thân là Đại học Hàng Không Trung Ương, cũng có chút kiến thức về máy bay, nên tôi có hỏi ông về chuyện này.
Ông bảo, lúc đó là do một miếng kim loại trong bộ phận nào đó của cánh máy bay bị hư, gãy, dẫn đến sự không ổn định. Nếu tiếp tục bay và không va chạm thì không sao, nhưng sau này cánh sẽ hư, không dùng tiếp được nữa. Những năm 90 đó, mỗi một linh kiện máy bay đều phải nhập khẩu rất đắt đỏ, ông cũng không muốn quốc gia phải chi thêm tiền để mua mới nên đã đề nghị quay về.
Trục trặc này không nằm trong hạng mục phải kiểm tra thường xuyên hay trước khi cất cánh nên không thể trách các anh kỹ sư được, nhưng nếu họ chú ý hơn hoặc có kinh nghiệm thì sẽ phát hiện ra, vì vậy ông tôi mới đề nghị đem số tiền kia làm phần thưởng để khích lệ mọi người cố gắng làm việc.
