Như ở phần trước đã nói, Taliban bắt đầu trỗi dậy từ năm 1994. Ban đầu họ chiếm được vài ngôi làng và thị trấn quanh vùng Kandahar. Theo dõi Taliban, Pakistan thấy rằng tổ chức này được việc hơn nhiều so với con rối Hekmatyar. Bỗng 1 ý tưởng lóe lên trong đầu Pakistan, đó là phải nhân cơ hội này mà giành ảnh hưởng ở Afghanistan. Mà Taliban lại là đối tượng quá hoàn hảo cho ý tưởng đó. Vậy nên Pakistan đã đổ nguồn lực vào Taliban để nuôi tổ chức này lớn lên. Tháng 11/1994, Taliban đã chiếm được Kandahar, đến đầu năm 1995 thì đã kiểm soát tới 12 tỉnh.
Tinh thần đang dâng cao nên Taliban tiến công như vũ bão, hết tỉnh này đến tỉnh nọ lần lượt rơi vào tay Taliban.
Tháng 9/1995, Taliban bắt đầu tiến đánh thủ đô Kabul. Nhưng lại thất bại thảm hại dưới tay Ahmad Shah Massoud.
Đến năm 1996 thì sức mạnh của Taliban đã tăng lên gấp đôi. Tháng 9/1996, Massoud thấy tình hình không ổn nên đã rút lui về phía Bắc. Không lâu sau, thủ đô Kabul đã rơi vào tay của Taliban. Rabbani thì chạy bán sống bán chết về phía Bắc.
Việc làm đầu tiên của Taliban ở Kabul là thiến d*i rồi treo cổ Najibullah-cựu lãnh đạo chính phủ cộng sản hồi trước.
Sau đó Taliban đạp đổ tàn dư của “Nhà nước Hồi Giáo Afghanistan” rồi thành lập:”Tiểu vương quốc Hồi Giáo Afghanistan”
Các tổ chức còn sót lại đã ngộ ra sự nguy hiểm của Taliban nên đã rút hết về phía Bắc và thành lập nên:”Liên Minh Phương Bắc”. Liên Minh gồm 3 lãnh đạo chính: Ahmad Shah Massoud, Abdul Rashid Dostum và Rabbani
Năm 1998, Taliban tiến đánh lên phía Bắc, sau hàng loạt trận giao tranh và thảm sát dân thường. Cuối cùng họ đã chiếm được thành phố Mazar-e-Sharif. Dostum phải chạy trốn khỏi thành phố, chỉ còn lại mỗi Massoud.
Phải chiến đấu trong đơn độc như vậy trong khi Taliban thì lại được Pakistan chống lưng. Có lúc, vùng kiểm soát của “Liên Minh Phương Bắc” bị thu hẹp chỉ còn 10% lãnh thổ. Nhưng may thay: Nga, Mỹ, Ấn Độ, Iran, Thổ…không thể khoanh tay nhìn Taliban tung hoành được. Vậy nên các nước này cũng giúp “Liên Minh Phương Bắc”. Dần dần Liên Minh đã hồi phục trở lại.
Liên Minh ban đầu đa số là người Tajik, nhưng do Taliban cai trị hà khắc quá nên nhiều người dân đã chạy nạn lên phía Bắc để gia nhập Liên Minh. Kết quả là ngoài người Tajik ra còn có vô số người Pashtun, Uzbek, Turk…
Nhưng thật không may. Ngày 9/9/2001, 2 tên khủng bố người Ả Rập đã đóng giả làm phóng viên để phỏng vấn Massoud. Sau khi tiếp cận được ông, chúng ôm bom tự sát.
Chỉ 2 ngày sau(11/9). Al-Qaeda đã tiến hành khủng bố nước Mỹ, làm 3.000 người chết.
Osama Bin Laden, kẻ đứng đầu nhóm khủng bố Hồi giáo Al-Qaeda có căn cứ tại Afghanistan đã nhanh chóng được xác định là chủ mưu của vụ tấn công 11/9.
Còn Taliban-lực lượng hồi giáo cực đoan nắm quyền ở Afghanistan khi đó đã từ chối giao nộp Bin Laden. Bởi vì Taliban với Al-Qaeda là đồng minh của nhau nên bao che nhau là điều dễ hiểu.
Tới ngày 7/10/2001, Tổng Thống Bush con đã mở “Chiến dịch Tự do Bền vững” can thiệp vào Afghanistan nhằm bắt sống Bin Laden, tiêu diệt Al-Qeada và loại bỏ Taliban khỏi chính trường Afghanistan.
Trong sự kiện này, Mỹ tuyên bố Liên Minh Phương Bắc là đồng minh.
Mỹ bắt đầu ném bom ngày 7/10/2001 đến 13/11/2001, Liên minh phương Bắc phối hợp với Mỹ đánh bật quân Taliban ra khỏi thủ đô Kabul, đây được coi như ngày giải phóng thành phố. Chế độ Taliban sụp đổ.
Chế độ Taliban sụp đổ nhưng tàn dư vẫn còn rất đông. Đã thế lại được Trung Quốc và Pakistan hỗ trợ. Nên mọi chuyện chưa xong đâu. Phần sau sẽ phân tích chi tiết về Trung Quốc.
Còn chế độ của Taliban thì hà khắc và dã man vô cùng, đã thế tư duy lại chả khác gì người tối cổ. Quản lý thì yếu kém, đất nước khủng hoảng, người dân đau đớn. Cái này sẽ không liệt kê thêm nữa. Các bạn có thể tìm đọc cuốn sách:”Ngàn mặt trời rực rỡ” của Khaled Hosseini để hiểu thêm cuộc sống dưới thời Taliban.
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Northern_Alliance
https://www.britannica.com/…/Civil-war-mujahideen-Taliban-p…
https://www.google.com/…/u-s-led-attack-on-afghanistan-begi…
Link phần trước:
https://www.facebook.com/groups/NghienCuuLichSu/permalink/1171803926504242/
