Đằng sau mọi kỳ tích đều là những thất bại, mồ hôi và xương máu. Chuyện này đúng với Pfizer, khi hãng này bắt tay vào làm VX. Mà CEO của hãng (trong hình), ông Albert Bourla là một nhà lãnh đạo đáng nể.
Bourla chỉ là một bác sỹ thú y dân Hy Lạp nhập cư vô Mỹ. Ông học hành từ đầu chí cuối tại Hy Lạp. Nhưng đây là một con người vô cùng thông minh và giỏi giang nên sau mấy chục năm phấn đấu kiên cường, ông lên lãnh đạo Pfizer là hãng dược hàng đầu thế giới có từ thế kỷ 19. Ngay từ đầu dịch, ông nhận thấy bịnh tình này phải làm ra VX thì mới ăn thua. Ông mới gọi nhân viên lên hỏi làm sao để làm ra VX. Họ nói chắc phải chờ ít cũng một năm nữa. Cái này họ nói không sai, vì các VX công nghệ cũ gỉ nó chậm vậy đó.
Ông nói chỉ 3 tháng thôi. Vậy là nhân viên của ông đi lùng và tìm ra công nghệ làm VX mới của NBiotech, một công ty bé tí tại Đức. Mà thật ra cũng chỉ mới là những nghiên cứu chớm nở. Mà ông Bourla quyết là phải liều, đổ tiền vô thì may ra mới ăn thua… Vậy là ông đầu tư 1 tỷ usd. Và khi đó ông nói với nhân viên là “lợi nhuận và tiền bạc không nên thúc đẩy bất kỳ quyết định nào” liên quan đến VX. Tóm lại là phải làm ra thuốc cứu người cái đã.
Rồi ông cho làm mọi thứ để thử nghiệm 3 vòng, tới khi thành công, một lần nữa ông lại liều. Ông mạo hiểm cho sản xuất VX trước khi được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ phê duyệt để sẵn sàng xuất xưởng ngay sau khi có giấy phép.
Khi đó hãng Pfizer tiếp tục thất bại ở khâu sản xuất. Vì từ ý tưởng trong phòng thí nghiệm tới khi ra thành thành phẩm dùng được thật là trời và vực. Hàng được làm ra tại Nhà máy Kalamazoo, bang Michigan. Bữa đầu tiên ông giám đốc ở đây là Pat McEvoy và bộ sậu đưa các nhà lãnh đạo Chính phủ tham quan nhà máy giới thiệu với họ một nơi trống không. “Đây là nơi sẽ đặt hàng trăm tủ đông lạnh duy trì các lọ vaccine thành phẩm ở nhiệt độ âm 70 độ C”. Nghĩa là chưa có gì hết.
Vụ thử nghiệm đầu tiên của Pfizer đưa VX vào sản xuất tại đây thất bại thê thảm, trong khi VX còn phải bảo quản ở nhiệt độ quá thấp là một thách thức cho lưu trữ vì phải đặt hàng các tủ đông từ EU. Mà sau đó các kỹ sư họp lại, tìm ra lỗi gây hư hỏng, 1 số tủ đông đặt về từ EU tốn kém vô cùng mà phải bỏ vì không dùng được. Hãng cũng nhờ thêm sự giúp đỡ từ CP Mỹ về 1 số nguồn lực.
Tóm lại với sự kiên cường từ Bourla và toàn thể nhân viên của hãng, họ đã đầu tư vào đây mọi nguồn lực khủng từ quy mô toàn cầu của chính họ. Nào là tiền tỷ usd ném ra, nào quy tụ các kỹ sư giỏi nhất để tạo ra hàng tỷ hạt nano có chức năng vận chuyển mRNA.
Họ cho xây dựng một hệ thống ống dẫn khổng lồ để hút nhiệt mà các tủ đông thải ra ra khỏi tòa nhà. Do yêu cầu làm lạnh như ở Nam Cực, các công nhân chỉ có 46 giờ để lấy vaccine thành phẩm vào lọ đựng sáu liều và sau đó cho vào tủ đông lạnh trước khi vaccine bị hỏng. Họ đã làm cật lực cho tới khi thành công.
Cùng lúc họ chịu nhiều sức ép từ đại dịch đang hoành hành ngay trên nước Mỹ và dân chúng thế giới đang rất cần VX. Từ quy mô ban đầu 1,7 triệu, họ nâng công suất dây chuyền lên hơn 3 triệu liều.
Và ngày 11.12.2020, FDA cấp phép cho VX của Pfizer lưu hành thì đúng 3 ngày sau, lô VX đầu tiên đã xuất xưởng và đi vào phục vụ dân Mỹ.
Bữa nay ông Bourla vừa lên các báo lớn trên toàn cầu cho hay dự báo cuộc sống sẽ trở lại bình thường tại các nước phát triển vào cuối năm nay và ở phần còn lại của thế giới vào cuối năm 2022 là vì tới cuối 2022, cả thế giới sẽ đủ VX để chống lại dịch bệnh.
Hiện Pfizer và NBiotech vừa cán mốc sản xuất 1 tỷ liều vào tuần trước. Năm nay sẽ sản xuất đủ 3 tỷ liều. Cứ đà này thì mọi sự sẽ ổn.
Những người như ông Albert Bourla là những thiên tài sinh ra vào thời điểm nhân loại cần. Sự sáng suốt, quyết tâm mạo hiểm của ông và các nhân viên thuộc quyền đã khiến cho VX chất lượng tốt nhất thế giới ra đời mau chóng.
Bourla sinh ra và lớn lên ở Thessaloniki, Hy Lạp. Cha mẹ của ông gốc Do Thái tí nữa đã chết trong tay phát xít. Mẹ ông chỉ còn vài phút nữa là bị xử bắn thì may mắn được người trả tiền chuộc cho một quan chức Quốc xã. Còn cha ông khi rời khỏi khu Do Thái lúc người dân ở đây bị bắt đến trại tập trung Auschwitz đã may mắn trốn thoát dù ông không bao giờ còn thấy lại được cha mẹ của mình.
Một người nhập cư sinh ra từ một gia đình đau khổ như thế, đã thành công tại Mỹ.
Xin tri ân ông và những người kề vai sát cánh làm ra VX cứu giúp dân toàn cầu trong mùa dịch bệnh.
NGUYỄN THỊ BÍCH HẬU
