Trả lời: Aditya Udayana, cố gắng giữ Quora Indo-English còn sống.
Có một quyển sách về kinh doanh nổi tiếng có tên là “Blue Ocean strategy”, tôi khuyến nghị bất cứ ai cũng nên đọc hoặc ít nhất là xem tóm tắt trên YouTube.
Nó đề cập trực tiếp đến chiến lược của Uber, GoJek và Grab.
Có một sự thật là, những công ty này chưa bao giờ chỉ đơn giản là “taxi trực tuyến” hay “giao đồ ăn”, mục tiêu của họ là trở thành một dịch vụ tổng hợp/ công ty làm sản phẩm.
Bạn có thể hỏi, vậy thì sao? Chả có gì sai cả? Họ khiến mọi thứ tiện lợi cho người dùng.
Bạn đúng, nhưng nó sẽ kéo theo một thứ.
Trong chiến lược đại dương xanh, mục tiêu không phải là đánh bại đối thủ, mà là biến đối thủ trở nên không còn liên quan nữa.
Mặt tiêu cực trong chiến lược đó là sự độc quyền.
Họ muốn kiểm soát đối thủ và khách hàng của mình.
Nó không chỉ tập trung vào một thị trường, mà trải rộng sang nhiều thị trường. Giao nhận đồ ăn, vận chuyển, thanh toán trực tuyến, dịch vụ trực tuyến, phân phối, giao nhận bưu phẩm… Danh sách ngày càng dài, tôi sẽ không ngạc nhiên khi có ngày mà chúng ta sẽ nộp được cả học phí qua những ứng dụng này.
Nếu là một chủ kinh doanh, tôi chắc đang sợ chết khiếp, tại sao? Việc kinh doanh của tôi dần dần sẽ không còn trong tương lai bởi vì họ.
Tôi sẽ nói lý do. Các mô hình kinh doanh đang dựa trên hình thức uỷ thác. Bạn cần một tài xế, GoJek tìm hộ bạn, bạn trả tiền cho tài xế, GoJek chỉ nhận được một khoản nhỏ.
Nhưng nếu đến một ngày họ quyết định cạnh tranh với bạn?
Họ muốn CUNG CẤP sản phẩm của bạn?
Họ nói với Indomaret và Alfamart, “chúng tôi không cần mấy người nữa, chúng tôi đã có thông tin khách hàng, chúng tôi hiểu cách nó hoạt động, chúng tôi sẽ cung cấp sản phẩm và mở ra Go-Mart.”
Điều này có vẻ là về dài hạn. Nhưng hoàn toàn có thể xảy ra. Đó là mục tiêu của họ.
Không tin tôi? Nếu GoJek áp dụng được đúng mô hình này, họ có thể kiếm đủ lợi nhuận và giết chết sự cạnh tranh với Uber và Grab. Hoặc ngược lại.
Còn nếu bạn muốn cạnh tranh, thì cơ hội thành công là bằng 0.
Họ sẽ nuốt chửng bạn.
Bạn giảm giá 50%, họ sẽ đưa ra cho khách hàng một loạt sản phẩm giá thấp hơn của bạn.
Hãy nhìn vào Amazon, nó đã có những sản phẩm tự sản xuất trong danh sác hàng hoá phổ thông, trước đó là của những cửa hàng bên ngoài.
Họ nắm đằng chuôi. Họ có quyền không cần hợp tác với những cửa hàng ngoài nữa.
Những công ty như Gojek, Uber hay Grab có khả năng sẽ huỷ bỏ hợp tác và tiêu diệt những đối thủ dưới tầm.
Tôi tin rằng họ có khả năng làm những công ty như Agoda biến mất. Thậm chí Traveloka đang phải mở rộng sang mảng thanh toán, để giữ chân khách hàng, bây giờ bạn không thể chỉ dựa vào duy nhất một sản phẩm.
Họ đang thu thập những dữ liệu khách hàng. Họ biết ngành nào có tiềm năng, họ phân tích nhu cầu và xu hướng của khách hàng, các thông tin quan trọng về sản phẩm, thu thập các dữ liệu kinh doanh thành một khối dữ liệu khổng lồ.
Đó chính là mỏ vàng.
Thông tin.
Sau đó, thì chỉ là vấn đề kiên trì. Rồi đề ra chiến lược. Và cuối cùng là thực thi. Giống như một kẻ săn mồi, bình tĩnh quan sát con mồi, các thói quen và điểm yếu của nó, chờ đến lúc thích hợp để làm thịt.
Đến một lúc nào đó, họ sẽ làm điều này. Họ sẽ đưa ra quyết định. Và khi nó xảy ra, một, nó có thể gây ảnh hưởng cực lớn, hai, mọi thứ sẽ kết thúc cho tất cả chúng ta.
Đối với khách hàng, thì họ được hưởng lợi trong mọi trường hợp. Họ sẽ không nhận thấy điều gì ngoại trừ việc mọi thứ sẽ tiện lợi hơn. Chúng ta đang làm ngơ với những hiệu ứng phụ.
Dù độc quyền là phạm pháp, nhưng thực tế, có rất nhiều lỗ hổng để lách luật.
Đó chính là cái hay và sự nguy hiểm của những ứng dụng như Gojek hay Uber.
