Trả lời: Glenn Luck, nhà đầu tư của Alibaba
Mô hình kinh doanh của Amazon và Alibaba có một điểm chung đó là tập trung giảm thiểu các xung đột về chi phí trong giao dịch giữa người bán và người mua.
Nhưng cách mà họ thực hiện nó lại rất khác nhau, nguyên nhân đến từ những khác biệt trong môi trường hoạt động.
Ví dụ, khi Amazon bắt đầu vào giữa thập niên 90, văn hoá tiêu dùng ở Mỹ đã rất phát triển. Các cửa hàng bán lẻ đã phát triển ổn định và có lợi nhuận. Rất khó để thuyết phục họ tham gia vào nền tảng Amazon. Vì vậy ngay từ đầu, Amazon hiểu rằng chính mình phải trở thành một người bán hàng trực tiếp. Họ làm theo hướng này – bắt đầu với sách rồi tập trung vào chiến lược phân loại hàng hoá – và kết quả thì ai cũng biết.
Khi Alibaba bắt đầu vào đầu thập niên 2000, nền kinh tế hàng hoá của Trung Quốc vẫn còn rất sơ khai. Chỉ có một vài nhà bán lẻ quy mô, một mạng lưới phân phối rối rắm thiếu hiệu quả, nguồn thu mang lại thì thiếu ổn định và thấp hơn chuẩn chung của thế giới. Nền kinh tế lúc đó vẫn còn dùng tiền mặt, nên một hạ tầng thanh toán cần phải được xây dựng từ đầu. Vốn của Alibaba cũng rất ít. Sự cạnh tranh lúc đó còn yếu, tạo điều kiện cho sự khởi đầu của một thế hệ những nhà bán lẻ mới bằng việc cung cấp cho họ một nền tảng hoàn thiện hơn để kinh doanh.
Dẫn đến việc Alibaba tạo ra Taobao thay vì bán hàng thì lại tạo ra một mô hình doanh thu dựa vào bán quảng cáo cho các bên thứ ba. Thay vì sách – một sản phẩm bị kiểm duyệt gắt gao ở Trung Quốc – thì những sản phẩm phổ biến lúc đó là quần áo, đây là một trào lưu kéo dài cho đến tận bây giờ. Chỉ sau khi Taobao (sau này đổi thành Taobao Mall, hay Tmall) đạt độ phủ cần thiết thì Alibaba mới chuyển hướng tập trung vào bán hàng và vận chuyển.
Ngày nay, thương mại trực tuyến chiếm 2/3 [1] tổng số hàng hoá luân chuyển tại Trung Quốc. Con số tương tự ở Mỹ thấp hơn nhiều. Nguyên nhân là ở Trung Quốc, thương mại trực tuyến đã tạo ra mạng lưới phân phối hiện đại, trong khi tại Mỹ (và những nền kinh tế phát triển khác), thì mạng lưới phân phối chỉ được chỉnh sửa để phù hợp với thương mại trực tuyến.
Do khác biệt ngay từ ban đầu, nên Mỹ và Trung Quốc là những trường hợp thú vị để nghiên cứu về sự tổng hợp của những chiến lược không đồng nhất và tập trung mang tính cách mạng, khi mà chúng đang giúp tạo ra những thay đổi trong tương lai của mỗi nước. Sự khác biệt về điều kiện – ví dụ, khả năng sử dụng dữ liệu và quyền riêng tư của người dân – sẽ tiếp tục dẫn đến những cách tiếp cận khác nhau để giải quyết cùng những vấn đề cốt lõi. Việc so sánh giữa Alibaba và Amazon [2] sẽ cho chúng ta cái nhìn toàn diện hơn về những xu hướng này.
