Trả lời: Michelle Gaugy, chủ phòng tranh, tác giả, cố vấn nghệ thuật.
Trong nhiều thế kỷ, nghệ sĩ là một hình thức sáng tạo ra những tác phẩm được đề cao. Nghệ sĩ không vẽ tranh bởi vì ý thích hay tò mò, ngoại trừ các sinh viên, với mục đích học tập. Họ vẽ tranh bởi vì có người trả tiền để họ làm điều đó – một tác phẩm được tạo ra theo yêu cầu. Thường là về một con người, địa điểm hoặc một mục đích cụ thể. Là một nghệ sĩ thực ra không phải chết đói, và có một vài người sống tốt hơn hẳn phần còn lại, phụ thuộc vào sự nổi tiếng của người bảo hộ cho họ và người nghệ sĩ tâng bốc người bảo hộ tốt đến mức nào.
Nhưng vào đầu thế kỷ 19, thì những giai cấp truyền thống trong xã hội bắt đầu thay đổi, và một giai cấp trung lưu và thượng trung lưu được ra đời. Một vài người trong đó bắt đầu vẽ tranh như là một thú vui. Một nhà triết học nổi tiếng, Immanuel Kant, đã viết cuốn Critique of Judgment, (và cả trực tiếp phát ngôn) cho rằng người nghệ sĩ là một thiên tài và một tác phẩm nếu được sáng tác đúng cách sẽ luôn che dấu một điều gì đó. Một nhà triết học có tiếng khác, Schopenhauer, cũng ủng hộ nhận định này.
Giữa thế kỷ 19, máy ảnh ra đời, và rất nhiều vai trò truyền thống của người nghệ sĩ (minh hoạ bìa sách, báo, vẽ tranh truyền thần cho các gia đình) biến mất, có thể nói là chỉ trong vòng 1 đêm. Câu khẩu hiệu “nghệ thuật vị nghệ thuật” được đưa ra để chống lại tư tưởng của thời kỳ Victoria và chủ nghĩa xã hội của Marx, là 2 tư tưởng đang muốn lôi kéo các nghệ sĩ về phe mình. Khẩu hiệu này thúc đẩy các nghệ sĩ tách biệt nghệ thuật ra khỏi các chuẩn mực đạo đức và chính trị, nó cũng đồng thời đẩy người nghệ sĩ đi theo một con đường không tõ ràng và thiếu sự phản ánh văn hoá.
Nghệ thuật – được sinh ra bởi văn hoá, mặc dù điều này là vô tình – lúc này bắt đầu phản ánh những thay đổi trong xã hội, bao gồm cả những tiến bộ về khoa học và xã hội và sự tò mò về thế giới. Đầu tiên, là chủ nghĩa ấn tượng và sau đó là sự phát triển của trường phái trừu tượng, đã đẩy nghệ thuật xa rời khỏi chủ nghĩa hiện thực truyền thống. Trường học cũng không dạy nhiều về những thay đổi này, và về nghệ thuật nói chung. Không nhiều nghệ sĩ tham gia giảng dạy nghệ thuật. Họ chỉ sáng tác thôi.
Và họ sáng tác theo cách họ muốn và bị thúc đẩy, bởi sự sáng tạo đã lay chuyển họ. Ngày càng nhiều nghệ sĩ, những người từng được coi là thiên tài, giờ đây tự cho mình là ở một tầng lớp giai cấp khác, tạo ra những tác phẩm rất khó gây thiện cảm với những gì mà công chúng có thể hiểu và phản ứng được.
Sự khác biệt của những người nghệ sĩ, lại càng được thúc đẩy bởi những tổ chức nghệ thuật. Các trường nghệ thuật và viện bảo tàng vốn được điều hành bởi những con người bị xem là kỳ quặc (những đứa trẻ “yêu nghệ thuật” khi còn đi học). Không ai thích họ, nên họ đã hành động như một đứa trẻ bị ghét bỏ – họ cho rằng những đứa trẻ “bình thường” là lũ đần. Và họ mang theo những ý nghĩ này khi bắt đầu sự nghiệp trong ngành nghệ thuật, khi những cảm xúc đó chiếm ưu thế, khiến cho khoảng cách giữa hội hoạ và sự thấu hiểu của cộng đồng ngày càng rộng.
Điều này dẫn đến một hiện thực đáng sợ. RẤT NHIỀU nghệ sĩ, tạo ra RẤT NHIỀU tác phẩm mà công chúng không thể tiếp thu, hoặc phản ứng lại, nhưng các viện bảo tàng, phòng tranh và tổ chức mỹ thuật lại nói rằng đó là những tác phẩm tuyệt vời và đưa vào trưng bày, khiến cho công chúng cảm thấy khó hiểu và tức giận (không ai thích bị coi là ngu ngốc). Khoảng cách này ngày càng rộng. Và kết quả là, cộng đồng từ bỏ việc mua các tác phẩm nghệ thuật. Một số lượng lớn các nghệ sĩ – số người tự nhận mình là nghệ sĩ ngày nay nhiều hơn bất cứ thời điểm nào trong lịch sử – không thể kiếm sống, trong khi bản thân vẫn đang tạo ra những tác phẩm không ai mua.
Vậy đâu là câu trả lời??? Cải thiện giáo dục nghệ thuật, là việc đầu tiên. Thứ hai, những thay đổi về văn hoá tập trung nhiều hơn vào con tim thay vì chỉ trí óc (là điều cần thiết cho phát triển khoa học). Và rồi nghệ thuật sẽ tự thay đổi và trở nên dễ tiếp cận hơn, thay vì khô khan và quá cao siêu.
Thứ 3, vì lợi ích cho thế hệ sau và nghệ thuật, chúng ta cần phải hiểu rằng việc tạo ra một tác phẩm là một điều tuyệt vời, và người nghệ sĩ có những kỹ năng, phần lớn là do được dạy – nhưng họ không phải là thiên tài, và cũng không phải là những thằng điên. Đó là những tư tưởng mơ mộng và lỗi thời. Chúng thu hẹp tầm nhìn của chúng ta về nghệ thuật và thu hút những con người “kỳ quặc” nhưng không phù hợp, và đang nằm trong số những người “chết đói”. Người nghệ sĩ là những con người với những kỹ năng cụ thể, giống như những khoa học gia – và cũng thường xuyên khá là nhạy cảm – nhưng họ không cần phải là thiên tài hay bị rối loạn thần kinh thì mới có thể làm nghệ thuật.
Tôi tin rằng chúng ta đang tiến tới một thời kỳ mà có nhiều cơ hội hơn cho sự cân bằng – về văn hoá và những vai trò bên trong nó. Đây là một thời điểm thích hợp để chúng ta để chúng nhìn nhận lại và có thể là tái định nghĩa cách tiếp cận với nghệ thuật và nhiều cách truyền thống khác để đạt được thành công. Nó không nhất thiết phải đi theo “con đường đã có từ trước”. Người nghệ sĩ sẽ không còn phải chết đói nữa.
Cảm ơn Ian vì lời khen tặng khi đã yêu cầu tôi trả lời.
Tái bút: Tôi thấy rằng mình nên bổ sung, trước khi bị ném đá, là bản thân tôi rất thích những tác phẩm trừu tượng.
