Trả lời: Philip Dodd, thạc sĩ hành chính công, đại học Victoria (2019).
——————
Tôi làm việc tại đơn vị ban hành luật và sẽ nói cho bạn nghe một bí mật. Đó là bí mật đã biến Singapore từ một nơi rừng rú trở thành một trong những xã hội văn minh và công nghiệp hoá mạnh mẽ nhất thế giới. Đó là bí mật mà cả Nhật Bản và Hàn Quốc đều biết. Đó là bí mật mà Canada cũng biết. Và bí mật đó cũng sẽ thay đổi mọi xã hội, thúc đẩy quá trình văn minh. Những nơi mà theo dự đoán của tôi đó là Bosnia&Herzegovina, Albania, Moldova, Serbia, Hy Lạp: vé phạt đỗ xe.
Tôi đang nói về điều gì? Khi mà người dân đang quen dần với việc trốn thuế, lừa dối chính phủ và tham nhũng trở nên nghiêm trọng, thì cách để thay đổi là trở nên cứng rắn với những sai phạm nhỏ.
Singapore nổi tiếng với việc đánh đòn người vi phạm vì những lỗi nhỏ, ngay cả ở trong trường học và với những lỗi thông thường. Tôi không khuyến khích việc thực hiện một chính sách khắc nghiệt như vậy, nhưng một hệ thống trừng phạt cần phải được thực hiện một cách cứng nhắc và rõ ràng.
Để phát triển, bạn cần người dân phải có ý thức trong phần lớn thời gian mà không cần người canh chừng. Và cách để họ làm quen với việc này là trở nên tàn nhẫn với những loại vi phạm rõ ràng theo luật. Đây là thuyết cửa sổ vỡ trong ngành tội phạm học, phần lớn thuyết này đều chính xác. Thay vì xây dựng xã hội dựa trên một phương thức quản lý phòng ngừa – thì thuyết cửa sổ vỡ cho rằng một xã hội không bao giờ có thể vận hành, không cần biết nó giàu có như thế nào, mà không có kỷ luật.
Bạn cần một đội ngũ hành pháp để tiến hành phạt các trường hợp vi phạm nơi công cộng, cho các tài sản công, và cho những vi phạm đỗ xe ở những khu trung tâm đô thị. Nếu con người quen dần với việc lo lắng về phiếu phạt đỗ xe, thì bạn có thể khiến cho toàn bộ dân số nhanh chóng làm quen với việc tuân thủ quy định ở những lĩnh vực quan trọng.
Mọi người thường nói rằng Canada rất chú trọng việc phạt những lỗi vi phạm nhỏ. Điều này đúng. Và nó trở nên như vậy là có lý do. Rất nhiều nghiên cứu và triết lý ẩn sau bên trong những thứ mà mọi người cho rằng là bình thường. Canada trở thành một xã hội tiến bộ và công nghiệp hoá mạnh mẽ mặc dù là một cộng đồng đa sắc tộc và văn hoá, là bởi vì đến cả ông thủ tướng cũng phải nộp phạt nếu đỗ xe trái quy định.
Chúng tôi có một Nữ hoàng không có thực quyền, một án tù tối đa là 25 năm và những phiếu phạt đỗ xe khiến bạn phải khốn đốn. Và đó là nơi tuyệt vời nhất trên thế giới. Đôi lúc có những thứ nhìn đơn giản, nhưng thực ra lại rất phức tạp.
Một trong những điều mà bạn có thể nhìn thấy ở một đất nước thuộc thế giới thứ ba đó là việc thiếu trật tự về quy hoạch đô thị – các khu vực được sắp xếp thiếu hợp lý – nhà thờ nằm cạnh một lò mổ và bên cạnh đó lại là một nhà trẻ. Thiếu trật tự. Xe đỗ lung tung khắp nơi, chó được thả rông ngoài đường. Và cách tốt nhất để thay đổi đó là thông qua việc xử phạt những kiểu lỗi khó chịu này. Mục đích của nó là để nhắc nhở rằng chính phủ luôn theo dõi và sẵn sàng áp dụng luật đã ban hành. Những phần còn lại sẽ từ từ được tuân thủ, nhưng đó sẽ là điểm khởi đầu.
Đó là lý do mà Trung Quốc lại trừng phạt rất nặng dựa trên điểm tín dụng xã hội. Cách mà họ đang thực hiện – từ chối không cho người vi phạm lên tàu hoặc không được cấp giấy phép…, là tốt cho chính họ. Trung Quốc đang làm rất đúng. Bạn không thể có một xã hội tôn trọng chính quyền khi mà người dân không tuân thủ các quy định thông thường. Con đường của Trung Quốc không có gì sai cả. Đừng lo lắng về mấy tổ chức nhân quyền đang lên án họ là một nhà nước do thám người dân… Hãy tiếp tục với chính sách đó. Họ biết mình đang làm gì mà.
Còn đối với những chuyên gia làm luật ở những nước khác, những phiếu phạt đỗ xe thực sự rất tốt đấy.
—————–
Bình luận của Scott Welch:
Cụ thể hơn, thì đó là không cho phép cá nhân và doanh nghiệp tuyển dụng lao động không có giấy tờ.
Trả lời của OP:
Ở Canada, họ tập trung chủ yếu vào những dịch vụ đơn giản như cắt tóc, hoặc ngành công nghiệp mại dâm – vũ nữ, gái mại dâm. Canada yêu cầu giấy tờ làm việc rất nghiệm nghặt và trừng phạt người thuê lao động. Còn Mỹ thì lại trừng phạt người lao động.
