A: Huang Kun, nghiền lịch sử và thực tập sinh công nghệ sống ở vùng nhiệt đới
Tại sao khu vực Đông Nam Á lại nghèo hơn so với Đông Á ? Một lý do đơn giản là tham nhũng.
Tổ chức Minh bạch Quốc tế (TI), một tổ chức phi chính phủ quốc tế được thành lập để chiến đấu lại tình trạng tham nhũng trên toàn cầu, đã quan sát được khu vực công ở nhiều quốc gia tại Đông Nam Á thiếu đi sự minh bạch và tín nhiệm. Các đạo luật chống tham nhũng then chốt không thiếu vắng ở những nơi này cùng với sự hạn chế tham gia của xã hội dân sự.
Rất nhiều những tổ chức gọi – là chống tham nhũng tại các quốc gia Đông Nam Á rơi vào tình cảnh không phát huy được hết tiềm năng, thường chịu tình trạng hoạt động thiếu sự độc lập và bị giới hạn khả năng cũng như nguồn lực, lưu lại bởi TI. Hơn một nửa số người được phỏng vấn tại các quốc gia Đông Nam Á bởi TI cảm thấy rằng tình trạng tham nhũng thực sự đang gia tăng trong khu vực.
Những quốc gia khốn khổ với tỷ lệ tham nhũng cao, thường liên quan tới lạm dụng quyền lực dưới hình thức bằng tiền hoặc thẩm quyền để đạt được những mục tiêu nhất định theo cách bất hợp pháp, bất chính hoặc không công bằng, không có khả năng phát triển phồn thịnh hoàn toàn. Một nền kinh tế tham ô không thể hoạt động trơn tru bởi nó cản trở những quy luật tự nhiên của kinh tế được tự do vận hành. Những con người có “liên quan” tại những quốc gia tham ô này sẽ tiếp tục sống tốt với cái giá là phần còn lại của dân số. Những kẻ giàu có sẽ trở nên giàu hơn còn người nghèo sẽ tiếp tục nghèo hơn. Khoảng cách trong thu nhập sẽ chỉ tiếp tục nối rộng thêm. Như là một hậu quả tất yếu của tham nhũng, toàn bộ xã hội sẽ lãnh hậu quả ngoại trừ thiểu số “dính chàm” giàu có.
Lịch sử đã chứng minh hết lần này qua lần khác rằng khi những người dưới đáy xã hội không thể chịu đựng nổi nữa, bạo động và nổi dậy thường sẽ diễn ra. Lấy ví dụ, sự lan rộng của tham nhũng trong Quốc dân Đảng (KMT), một đảng dân tộc Trung Quốc, thường được chỉ ra như là một thành tố quan trọng trong thất bại của KMT trước Quân giải phóng Nhân dân (PLA) của Đảng Cộng sản vào năm 1949. Mặc dù quân đội của Quốc dân Đảng ban đầu được trang bị tốt hơn và có số lượng vượt trội, nạn tham nhũng hoành hành trong KMT đã làm tổn hại tới danh tiếng của nó, giới hạn cơ sở hỗ trợ, và giúp những người Cộng Sản trong cuộc chiến tuyên truyền của họ. Một thực tế là rất nhiều binh lính của KMT đã nghiêng về phe PLA sau khi đã mất niềm tin vào chính phủ của Quốc dân Đảng trong nội chiến Trung Quốc từ năm 1945 tới năm 1949.
Trong mọi trường hợp, quay trở lại với câu hỏi tại sao Đông Nam Á nhìn chung kém phát triển hơn Đông Á, chúng ta có thể dựa vào những dữ liệu thống kê sau dựa vào số liệu năm 2019:
[Hình 1]: CPI và GDP bình quân người của các quốc gia Đông Nam Á
[Hình 2]: CPI và GDP bình quân người của các quốc gia Đông Á
Chỉ số cảm nhận tham nhũng (CPI) là một chỉ số được đưa ra bởi TI, xếp hạng 180 quốc gia và vùng lãnh thổ “dựa trên thang điểm từ 100 (rất liêm chính) tới 0 (vô cùng tham nhũng).”
Bây giờ, nếu chúng ta đặt tất cả những quốc gia Đông Nam Á và Đông Á cùng nhau và vẽ biểu đồ dựa trên số liệu CPI và GDP bình quân đầu người của họ, chúng ta bắt đầu có thể cảm nhận được xu hướng:
[Hình 3]: So sánh chỉ số CPI với thu nhập bình quân đầu người (USD)
Kết luận: quốc gia càng ít tham nhũng, giá trị thu nhập bình quân đầu người của quốc gia đó càng cao (GDP per capita). Trong số những quốc gia kể trên, TI xếp hạng Myanmar, Lào và Campuchia trong số những quốc gia tham nhũng nhất. Thu nhập bình quân đầu người của họ cũng trong số thấp nhất. Nói như là, họ là những kẻ nghèo nhất.
0) public institutions có thể dịch luôn là chính phủ. Khu vực công (public sector) thì chỉ đầu tư của chính phủ trong kinh tế rồi.
1) “Key anti-corruption laws are also absent with civil society engagement restricted.”=> “Các luật chống tham nhũng quan trọng đều không có, trong khi xã hội dân sự bị hạn chế hoạt động.”
2) “so-called” thường để mỉa mai cái tên gọi đấy (tức là mỉa mai rằng các tổ chức chống tham nhũng)
3) ” fall short of their full potential,” => “không phát huy được hết khả năng. Đừng dịch word by word nhé.
4) noted TI => theo TI.
5) ” will continue to do well at the expense of the rest of the population.” => tiếp tục làm giàu trên lưng phần còn lại của dân số.
6) Natural laws of the economy => ý là bàn tay vô hình của Adam Smith.
7) Chinese Nationalist Party cũng là Quốc Dân đảng, tác giả chỉ dịch ra từ KMT nghĩa là gì thôi.
8) widespread corruption => tham nhũng tràn lan.
9) PLA => Giải phóng quân Nhân dân Trung Quốc
10) limited its support base => giảm lượng người ủng hộ. Support base trong political science là những nhóm ủng hộ.
11) we can begin to see a trend => nhìn thấy quan hệ nhân quả. Trend giống correlation ở đây.