3.
Ông nội tôi vừa nghe đi bắt quỷ thì vui mừng phát điên, bò dậy đòi đi. Nhưng mới đi được hai bước đã bị ông cố tôi kéo lại. Ông nội tôi còn trẻ nên ương ngạnh, bực mình hỏi: “Sao cái gì cha cũng không cho tôi làm?” Ông cố tôi đẩy tay ông nội ra, giơ tay lên lại muốn đánh nhưng bị đèn pin soi vô mặt, chói quá đành nhắm mắt lại nên hạ tay xuống.
Người cầm đèn pin mắng: “Cái thứ địa chủ xấu xa kia, còn muốn đánh người à?”
Ông cố tôi đành nói: “Không dám không dám, tôi đánh con muỗi”, nói xong đưa tay tự đánh lên mặt mình, xong rồi đưa tay cho người kia nhòm: “Cán bộ xem, con muỗi to ghê luôn.”
Cha cán bộ kia cũng chẳng thèm xem con muỗi gì, chỉ chỉ ông cố và ông nội tôi nói: “Cho hai người một cơ hội lập công chuộc tội, hai người cũng phải đi.”
Ông cố tôi nghe xong, ngây mặt “vâng” một câu. Ông nội tôi vừa nghe đã sướng muốn ngất, hào hứng “dạ” một tiếng. Nhưng cho dù ai muốn hay không, không còn cách nào khác, họ cũng phải đi.
Hai người cán bộ thủy lợi, hai người cán bộ xã cộng thêm một số thanh niên trai tráng, đội ngũ đi bắt quỷ tổng cộng ba bốn mươi người, lại còn thêm hai cô gái tóc ngắn ngang tai. Ông nội tôi biết hai cô gái đó, là hai chị em trong thôn, một người tên Mã Tư Kỳ, một người tên Mã Lệ Hoa. Hai chị em họ rất xinh đẹp, trong thôn có không ít thanh niên đều để ý họ, nhưng bọn họ đều rất cao giá, không thèm tụi chân đất mắt toét ở đây.
Ông cố tôi kéo ông nội đi sau đoàn người, đi chậm rì rì. Ông nội tôi không vui nói: “Cha cứ kéo tôi làm gì vậy?”
Ông cố tôi nói: “Chân cha bị đau, viêm khớp, không đi nhanh được.” Ông nội tôi trong lòng nghĩ ông già này đúng là đồ yêu quái, nhưng ai bảo ông già yêu quái này lại là bố mình, chỉ đành đưa tay đỡ ông cố, rề rề bám theo đuôi mọi người.
Người cán bộ thủy lợi phía trước cùng với thanh niên trai tráng, tay cầm đen pin, vác cờ đỏ, hô vang hào hứng hát 《Chủ nghĩa xã hội tươi đẹp》, hát《Vịnh Nam Ni》, hát《Đoàn quân trở về》theo nhịp hát của người phụ nữ thần bí nọ. Người phụ nữ đó cũng không bị chúng tôi làm phiền, giọng hát càng ngày càng cao, càng ngày càng hay. Mọi người càng đi đến gần càng cảm thấy giọng hát kia quả thực rất động lòng, đến mức cảm động không thốt nên lời, da gà da vịt thi nhau nổi lên.
Đi một lúc, ông cố tôi nói chân ông đau càng lúc càng nặng rồi, không thể đi được nữa, ông bảo ông nội: “Hay là hai chúng ta đi về đi?”
Ông nội nói: “Đã đi đến đây rồi, phía dưới là rừng rồi, tôi đứng đây còn thấy cái quan tài nữa.”
Ông cố tôi bỗng nhiên ngật ngưỡng rồi ngã ra trên đê, kêu lên oai oái: “Ôi chân cha đau quá, không được rồi, chắc là do hôm qua trời mưa lớn quá. Chúng ta ở đây nhìn thôi, đừng đi xuống dưới nữa.”
Ông nội tôi giận tím cả mặt, chỉ xuống cán bộ phía dưới nói: “Lỡ cán bộ người ta phát hiện cha con ta không theo đoàn thì sao, thể nào cũng ăn đọn, cha nhìn cái sẹo trên đầu tôi đi, còn chưa khỏi đây này.” Cái sẹo trên đầu ông nội tôi là do trước đây lúc chưa vào công trình, đi biểu tình bị một vệ binh khăn quàng đỏ lấy thắt lưng quật vào.
Lúc ông nội tôi nói mấy lời này, hai vị cán bộ thủy lợi đã dẫn đoàn người xuống khỏi bờ đê, đi gần đến mảnh rừng kia. Mã Tư Kì ở phía sau thấy ông cố tôi ngã ngồi xuống đất, vội vàng chạy lại hỏi ông cố tôi bị làm sao?
Ông nội tôi nói: “Bệnh cũ của ông ấy tái phát, không theo kịp đội ngũ cách mạng.”
Mã Tư Kỳ cười híp mắt nói: “Vậy chú đừng đi nữa, ngồi đây nghỉ đi, dù sao dưới kia cũng nhiều người vậy rồi, chắc cái người giả thần giả quỷ kia cũng chạy không thoát đâu.” Nói xong liền gọi ông nội tôi đi cùng. Ông cố tôi không cản được, la hét ầm ỹ: “Này, đừng bỏ tôi một mình ngồi đây, tôi sợ tối!” Mã Tư Kì nói: “Vậy thôi, tôi ngồi lại với chú, để Thẩm Đinh đi.”
Ông cố tôi nghĩ nghĩ rồi lắc đầu: “Vậy cũng không được, cô là một cô gái, ở với tôi một mình thế này không được, lỡ có gì lại khó ăn nói.”
Mã Tư Kì nghe ông cố tôi nói, lập tức không vui: “Ông chú này có ý gì, tôi con gái không sợ bị nói mà chú lại sợ.” Nói xong, không thèm để ý đến hai cha con ông cố mà dợm bước đi. Ông nội tôi thấy Mã Tư Kì sắp đi thì cũng vội vàng đi theo xuống. Ông cố tôi nhìn tình hình sắp hỏng bét rồi vội vàng nói: “Cô gái à, tôi không phải có ý đó, tôi chỉ sợ người khác hiểu lầm cô.” Cô Mã Tư Kì đó đi được hai bước, quay đầu lại nói: “Vậy tôi phải cảm ơn chú đã suy nghĩ giúp tôi rồi?”. Mã Tư Kì nói xong thì nghe bên dưới đê có tiếng gọi “chị, chị”, hóa ra cô em Mã Lệ Hoa tìm lên đến nơi. Mã Tư Kì trả lời một câu rồi cũng chạy xuống phía dưới.
Ông nội tôi thấy Mã Tư Kì đi rồi thì vội vàng chạy theo cô nàng, bỏ lại ông cố tôi một mình ngồi trên bờ đê. Ông cố tôi thấy ông nội chạy xuống cũng đứng dậy chạy theo, động tác hoạt bát nhanh nhẹn, người khỏe mạnh còn chưa chắc nhanh bằng. Ông cố tôi đi theo sau ba người bọn họ xuống đê.
Vừa xuống đến chân đê, đột nhiên thổi đến một làn gió lạnh, ông cố tôi quấn chiếc áo trên người, toàn thân nổi gai ốc. Trận gió lạnh này vừa thổi tới, ông đã chạy chậm lại vài bước, đi phía sau ông nội tôi, nói đừng có bỏ cha lại nữa. Nói xong, chân đang yên lành lại bắt đầu khập khà khập khiễng. Ông nội tôi thấy ông cố chạy xuống, đúng là không cho ông tí mặt mũi nào, nhưng cũng không đành bỏ lại ông cố. Mã Tư Kì và Mã Tư Lệ cũng chẳng vui vẻ gì nhưng không tiện bỏ lại hai cha con họ đơn độc, đành giúp ông nội tôi dìu ông cố đi tiếp.
Bốn người đi được một lát, trước mắt đã thấy đoàn người kia tiến vào rừng, tai nghe thấy âm thanh lộn xộn ồn ào của tiếng hát 《Chủ nghĩa xã hội tươi đẹp》lẫn với tiếng hát《Mộ uyên ương》. Nhưng chẳng bao lâu sau, bọn họ đã trông thấy cảnh tượng cả đời này cũng không thể nào quên được.
Bốn người càng đến gần rừng thì càng cảm thấy lạnh, Mã Lệ Hoa mặc một cái áo khoác rất dày, vòng tay ôm người hỏi Mã Tư Kì: “Chị, sao mà lạnh vậy nè?’
Mã Tư Kì rùng mình đáp: “Chắc là ngay đầu gió.”
Ông cố tôi lúc này đột nhiên đưa tay chỉ về phía trước, thất thanh nói: “Ê, mấy người kia đâu, sao không thấy nữa?”
Hai chị em họ nhìn theo hướng đoàn người, quả nhiên, phía trước đang sáng rực ánh đèn pin không hiểu sao đột nhiên tắt ngúm. Tiếng bước chân, cả tiếng hát cũng không nghe thấy nữa. Trong màn đêm chỉ còn sót lại tiếng gió lạnh rù rì thổi trong rừng và tiếng hát vui vẻ 《Mộ uyên ương》. Sự thay đổi bất ngờ này khiến hai chị em họ Mã lập tức nhũn hết cả chân, đứng sững lại một chỗ. Thực ra không chỉ Mã Tư Kì và Mã Lệ Hoa, ông nội tôi cũng kinh hồn. Ông cố tôi không cần hai người hai bên dìu đữ nữa, đứng trong gió lạnh nghe lời hát, cũng không dám động đậy nửa bước.
Đúng lúc này, từ trong rừng đột nhiên phát ra tiếng bước chân, một người hét lên: “Ê, mấy người đứng đây làm gì vậy, tìm ra người giả thần giả quỷ kia rồi.”
Ông nội tôi nhận ra, hóa ra là một thanh niên trí thức cùng thôn, người nọ quày quả chạy đến trước mặt bốn người họ nói: “Ngồi ở trên nắp quan tài, cười cười hát hát.”
Ông nội tôi hỏi: “Sao anh lại trở về đây?”
Thanh niên trí thức nọ nói: “Cán bộ nói bắt được phải trói lại, ai ngờ không mang dây thừng, tôi đi về lấy.” Nói xong vội vàng chạy đi.
Hai chị em họ Mã vừa nghe thì đã hiểu mình thần hồn nát thần tính, sau khi thở hắt ra một hơi, trừng mắt với ông cố một cái rồi đi vào rừng. Ông nội tôi cũng trách ông cố: “Cha cũng không bé bỏng gì nữa, sao nhát như thỏ đế thế?”
Ông cố tôi kéo kéo ông nội: “Cha con ta đi chậm chút.” Nhưng lúc này ông nội tôi làm gì thèm nghe lời cha nữa, ông nội vội vàng theo chân hai người đẹp đi vào rừng. Ông cố tôi dậm châm gọi tên ông nội mà ông nội tôi chẳng thèm quay đầu lại. Ông cố thở dài, không thể không đi theo ông nội.
Bởi vì con đập bên trên sửa xong rồi, nước bên trên đã không chảy xuống nữa nên nước trong rừng cũng đã rút nhiều. Ông nội tôi tiến lên chưa bao xa đã thấy đoàn người ngồi cách quan tài không xa, im lặng không nói lời nào. Vị cán bộ thủy lợi đi đầu nhìn thấy bốn người ông nội tới, vội vàng ra hiệu, ý bảo bọn họ ngồi xuống. Sau khi ông nội và hai chị em họ Mã đã ngồi xuống, Mã Tư Kì hỏi nhỏ vào tai một người phía trước: “Người bắt được đâu?”
Người nọ “suỵt” một tiếng, chỉ chỉ cái quan tài. Mã Tư Kì không hiểu, ngẩng đầu nhìn quan tài một cái, lập tức xấu hỏ đỏ mặt. Cô nhìn thấy dưới ánh trăng sáng, trên nắp quan tài, một thân thể trắng bóc đang múa, thỉnh thoảng lại quay tròn một vòng. Mã Tư Kì nhìn đám đàn ông ngu ngốc đang ngây người cả đám này, thấp giọng mắng: “Đúng là không biết mất mặt.”
Ông nội tôi không nghe rõ Mã Tư Kì nói gì, lết đến bên cạnh hỏi cô nói gì đó. Mã Tư Kì quắc mắc lườm ông nội, chu mỏ hất về phía quan tài: “Tự mình xem đi”. Ông nội tôi không hiểu, ngẩng đầu lên nhìn một cái, lập tức ngây người.
Bên trên quan tài có một cô gái đẹp tuyệt trần đang đứng, mông lớn, eo nhỏ đến nỗi tưởng chừng có thể bẻ gãy được, giữa hai cặp đùi dài mịn là một vùng đen bí hiểm, cặp núi tuyết nhìn một lần là cả đời không thể quên, thêm vào đó là điệu múa và giọng hát tuyệt diệu. Ông nội tôi mới hơn hai mươi tuổi đầu, là tuổi trẻ trung hừng hực, vừa nhìn thấy hình ảnh phía trước thì miệng mồm khô đắng. Ông nội tôi đang nuốt một ngụm nước miếng thì thấy cô gái nọ nhìn mình nở một nụ cười, nụ cười giống gió xuân giữa ngày hè, nắng ấm giữa ngày đông.
Ông nội tôi đứng dậy, ngây ngốc cười bước về phía yêu nữ nọ.
4.
Mấy chục năm sau, ông nội nói với tôi, đến bây giờ ông vẫn chưa bao giờ thấy người phụ nữ nào đẹp được như thế, đẹp không có bút nào tả nổi. Lúc đó ông chỉ muốn đi thẳng, đi thẳng vào trong lòng cô ta, sau đó ở luôn trong đó khỏi cần ra cũng được.
Ông nội tôi nói, cái gì là yêu nghiệt, cô ta chính là yêu nghiệt.
Đúng lúc ông nội tôi đang sắp điên lên, một lòng muốn đi đến bên nữ thần của lòng ông thì bỗng cảm thấy người bị đẩy một cái, ông không kịp phản kháng nên mất thăng bằng ngã nhào ra đất. Gió lạnh thổi tới, ông nội tôi chớp chớp mắt, mĩ nữ xinh đẹp như tiên trước mặt đã biến mất, thay vào đó là gương mặt tức đen bầm lại của ông cố tôi. Ông nội tôi nghiến răng nghiến lợi, sờ cục u to đùng sau gáy hỏi ông cố: “Cha đẩy tôi làm gì?” Ông cố tôi tát một cái vẹo mặt ông nội, nghiến răng trừng mắt chửi: “Sao tao không để mày chết đi cho rồi?”
Bị ông cố tôi đánh, ông nội tôi mới chợt tỉnh lại, phát hiện ra việc vừa xảy ra. Ông ngẩng đầu thấy đám đàn ông kia, ai ai cũng đang mỉm cười, chậm chậm bước về phía quan tài. Ông nội tôi còn muốn nhìn về phía quan tài, lại bị ông cố tôi vả cho một phát nữa vào má: “Mày vẫn muốn chết à?” Ông nội tôi mấy ngày nay ăn tát liên tục, vốn dĩ muốn nổi giận, nhưng nhìn thấy cảnh hai ba chục người chen chúc đi về phía quan tài thì lập tức cảm thấy lạnh sống lưng, chẳng dám cãi lại nửa lời. Hai chị em Mã Tư Kì và Mã Lệ Hoa mặt mày trắng bệch, ngồi xổm trên đất run rẩy. Ông cố tôi nói: “Đừng có ngồi đó lẩy bẩy nữa, đi gọi người nhanh lên.”
Mã Tư Kì không nói ra lời, Mã Lệ Hoa lúc nói thì giọng đã run rẩy cực độ: “Tôi sợ”
Ông cố tôi nói: “Sợ cái con mẹ gì, đi gọi người nhanh lên.”
Mã Lệ Hoa không biết lấy đâu ra dũng khí, hít sâu một hơi rồi quay người chạy, vừa chạy vừa la hét. Tiếng hét này dọa cho Mã Tư Kì sợ mất mật, ngã bệt mông xuống đất, hu hu òa khóc. Ông nội tôi tới đỡ Mã Tư Kì lên, ai ngờ sờ trúng thứ nước gì nóng nóng. Ông nội tôi trách móc: “Đi đến đây mà cô còn mang trà nóng theo à?” Mã Tư Kì tát ông nội một cái đau điếng nói: “Tôi…tè ra quần rồi!”
Ông cố tôi không có thời gian nhìn ông nội lề mề, nhỏ giọng hét: “Mau đến giúp một tay.”
Ông nội tôi không biết giúp là ý gì, chỉ nhìn thấy ông cố tôi vừa quỳ vừa tiến về phí trước, đến phía sau một người, cố dùng sức vừa kéo vừa quật anh ta ngã xuống đất. Ông nội tôi vừa nhìn đã hiểu, vội vàng ấn được vài người xuống đất. Mấy người kia giống y ông nội tôi, tỉnh dậy liền không hiểu đã xảy ra chuyện gì, sau khi ăn hai cái tát thật mạnh mới nhận thức được. Sau đó ông nội tôi không giải thích nữa, kéo ai xuống là trực tiếp tát cho hai tát. Có hai người bị tát đau quá còn muốn ra tay đánh nhau với ông nội tôi. Ông nội hồi nhỏ từng tập võ, hai người kia làm gì có tư cách là đối thủ của ông nội, thế là lại bị tát cho thêm hai cái nữa.
Ông cố và ông nội tôi, hai người vừa kéo người vừa đánh, đã cứu được gần hết mọi người, ai ngờ có hai tên nhanh chân lẹ tay đã bò lên được nắp quan tài. Chỉ nhìn thấy mỹ nữ kia, vừa nở nụ cười tươi như hoa vừa đưa tay ra sờ mặt hai người trèo lên nắp quan tài nọ. Khóe miệng hai người đó nhếch lên cười, ngồi lên nắp quan tài rồi bắt đầu cởi quần áo. Ông nội tôi đã theo đến sát quan tài rồi, đưa tay định kéo hai người nọ xuống, tay còn chưa chạm đến đã bị ông cố tôi kéo trở lại.
Ông nội tôi ngã xuống đúng vũng bùn, trong lòng sốt ruột vô cùng, còn đang nghĩ cách cứu người thì bên tai đã nghe thấy tiếng thở dài mang theo nỗi u sầu và nỗi buồn không thể tả. Chính tiếng thở dài này lại lần nữa câu hồn ông nội, ông lại nhỏm dậy tìm cách bò lên nắp quan tài. May thay ông cố tôi thẳng tay dúi mặt ông xuống vũng bùn. Sau đó hai cha con họ không dám ngẩng đầu lên nữa, vừa bò vừa lết chạy ra khỏi rừng.
Khi bọn họ ra khỏi rừng mới nhìn thấy, đám người được cứu đã chạy lên trên đê rồi. Vị cán bộ thủy lợi và đám thanh niên ai nấy người đầy mô hôi, đứng trên đê mặt mày trắng bệch hổn hển thở. Đợi khi ông cố và ông nội tôi lên đến nơi, quay đầu nhìn lại khu rừng, chỉ nhìn thấy dưới ánh trăng, hai người đàn ông trên nắp quan tài, cơ thể vặn vẹo co giật không ngừng.
Ông cố tôi hít một hơi khí lạnh nói: “Bọn họ đang xuất tinh đấy, người không sống được nữa rồi.”
Ông cố tôi còn chưa nói xong, rất nhiều người ở trong lán chạy ra, đòi đi xuống xem tình hình. Cán bộ thủy lợi chặn họ lại, ra lệnh: “Ai cũng không được đến gần cái quan tài đó, nếu không sẽ bị trừ hết lương.”
Đêm hôm đó, tất cả mọi người đều lo lắng thấp thỏm. Sáng ngày hôm sau, không cần phải nói cũng biết, trên nắp quan tài kia lại có thêm hai cái xác, chỉ là lần này không có ai dám dến chỗ đó nhặt xác.
Sau khi trời sáng, trong cả công trình đều đã đồn ầm lên, nói cỗ quan tài kia có yêu quái, cũng có người nói đó là quỷ. Mấy người may mắn được ông cố và ông nội tôi cứu thoát khăng khăng nói chính mắt mình nhìn thấy. Nếu như trước kia, chắc chắn cán bộ đã ngăn không cho tin đồn này lan truyền. Nhưng lần này, hầu như tất cả các cán bộ, những người đã lớn lên trong nền giáo dục phong kiến vì vậy nên cũng không dám mở miệng trách mọi người tin thần mê quỷ nữa.
Buổi sáng ăn sáng, mọi người nhận được thông báo, toàn bộ nhân công dọn đồ về nhà, khi nào công trình làm việc trở lại sẽ thông báo sau. Tất cả mọi người như trút được gánh nặng, có người đến đồ đạc cũng không thèm dọn mà chạy luôn. Ông cố tôi lại mặt mày nhăn nhó nói: “Vốn cứ nghĩ còn ngày hai bữa ăn no, lần này thì tốt rồi, lấy gì mà ăn không biết nữa?” Trải qua sự việc lần này, ông nội tôi đã nhìn ông cố bằng con mắt khác, cũng không dám hỗn hào với ông cố nữa, nói: “Về tôi nấu cơm khoai lang cho cha ăn.” Ông cố tôi trộm mấy cái chăn và chiếu cỏ mấy người bỏ về trước để lại, bó thành một bó tròn nói: “Cơm khoai lang cũng được, xuống sông bắt thêm hai con ếch…” Khi hai cha con họ còn đang nói thì cán bộ xã hớ ha hớt hải chạy xuống, ngồi trước mặt hai cha con ông cố, khách sáo nói với họ: “Lão Thẩm, cán bộ Lý nói tôi đi gọi hai người.”
Ông cố tôi nghi ngờ hỏi: “Cán bộ Lý?”
Cán bộ thôn gật gật đầu: “Đúng vậy, chính là lãnh đạo của cán bộ cục thủy lợi, hôm qua không phải gặp rồi đó sao?”
Ông cố tôi gật gật đầu, giả bộ đắn đó một hồi, sau đó nhìn ông nội tôi hỏi: “Vậy thôi đi một chuyến xem sao?”
Ông nội tôi đột nhiên thông minh, biết là con đường kiếm cơm trước mắt sắp thay đổi rồi, bèn hùa theo: “Đi cũng được.”
Văn phòng của cán bộ Lý là một cái lều vải trên đê, vừa cao vừa to, rất oai vệ. Ông cố đi trước, ông nội theo sau, cán bộ xã đi sau cùng. Trong lều vải có một người đang ngồi, chính là cán bộ thủy lợi họ Lý. Ông ta khoảng hơn 30 tuổi, sắc mặt quắc thước hồng hào, dường như người mặt mày trắng bệch tôi hôm qua là ai chứ không phải ông ta.
Cán bộ Lý vừa thấy ông cố tôi lập tức đứng dậy, cầm bao thuốc lá rút một điếu đưa tới. Ông cố tôi run run cầm điếu thuốc, miệng liên tục nói: “Cám ơn lãnh đạo, cám ơn lãnh đạo.”
Cán bộ Lý đưa thuốc xong còn muốn châm lửa cho ông cố. Ông cố vội vàng giằng lấy bao diêm, để cán bộ đưa thuốc đã là trọng tội rồi, còn để người ta châm thuốc cho chắc là không muốn sống nữa. Anh là cứu người ta một mạng thật đó, nhưng anh không biết người ta khi nào sẽ trở mặt đâu nha.
Ông cố tôi châm thuốc, trả diêm cho cán bộ, cười nịnh bợ hỏi: “Không biết chính phủ tìm tiểu dân là có gì muốn chỉ giáo ạ?”
Cán bộ Lý ân cần gật đầu: “Lão Thẩm, hôm qua may mà có ông, nếu không thì chúng ta thiệt hại lớn rồi.”
Ông cố tôi vội vàng xua tay: “Đâu có đâu có, đều là nhờ cán bộ lãnh đạo hết.” Lời chưa nói xong, lại cảm thấy hình như mình nói sai, nghĩ chắc không sửa được, may là vị cán bộ ấy không nghe ra được lời ông cố có gì không đúng.
Cán bộ Lý nói: “Lão Thẩm, ông có thể nói cho tôi biết, cái quan tài ấy, cả người mà hôm qua chúng ta nhìn thấy rốt cục là thứ gì không?”
Ông cố tôi nghe cán bộ hỏi, hít một hơi thuốc lớn, suy nghĩ một hồi mới nói: “Cán bộ, tôi cũng không biết đó là thứ gì nữa.”
Cán bộ Lý nghe ông cố tôi nói thì mỉm cười, đưa qua trước mặt ông cố và ông nội hai ly trà ngon, sau đó bảo ông cố và ông nội ngồi xuống. Ông cố tôi lúc đầu không dám ngồi, mãi cho đến khi cán bộ xã dẫn đường bảo “Nói ông ngồi thì ông ngồi đi”, ông cố và ông nội tôi mới run run ngồi xuống, mông cũng chỉ nhấp nhổm đặt một nửa trên ghế. Cán bộ Lý lại đưa cho ông nội tôi một điếu thuốc nói: “Chúng ta ở đây cũng không có người ngoài, có gì nói đó đi.”
Xong, cán bộ lại nói: “Chúng ta làm công trình sông Nghi Hà này, cũng coi như là ích nước lợi dân, tuyệt đối chúng ta không được để cho những người có mục đích xấu phá hoại. Bởi vậy, lão Thẩm à, ông nhất định phải giúp tôi việc này. Lão Thẩm, không nói cái khác, chỉ cần ông giúp tôi, có yêu cầu gì tôi đều có thể làm chủ được.” Cán bộ Lý nói xong câu này, lại nhìn nhìn cán bộ xã hỏi: “Phải không, cán bộ Châu?” Cán bộ Châu vội vàng đón ý cán bộ Lý, gật đầu nói: “Đúng vậy, khi chúng tôi thành phần hóa không tránh được một số hiểu lầm, trách nhầm một số thành phần tốt.”
Cán bộ Lý nghe cán bộ Châu nói xong, hài lòng gật gật đầu, sau đó đây trà đến trước mặt ông cố, dịu dàng nói: “Lão Thẩm, ông uống ly trà rồi nghĩ kỹ xem sao.”
Ông cố tôi vừa thấy người ta đẩy trà tới thì vội vàng uống một hớp, sau đó hít sâu một hơi thuốc mới nói: “Cán bộ Lý, ông xem, tôi tuổi tác đã lớn thì thôi không nói, nhưng con trai tôi còn trẻ, còn chưa vợ con gì…”
Không đợi cán bộ Lý lên tiếng, cán bộ Châu đã đón lời: “Lão Thẩm, xem ra tổ chức chưa đủ chu đáo, chưa quan tâm được hết đến việc bách tính cần. Như vậy đi Lão Thẩm, đợi công trình hoàn thành rồi, hợp tác xã sẽ đứng ra tìm cho cậu đây một mối tốt.”
Ông nội tôi không biết thời thế, đầu óc đơn giản vội vàng nói: “Tôi cảm thấy cô Mã Tư Kì kia cũng được đó.”
Hai vị cán bộ vừa nghe lời ông nội liền nhìn nhau một cái, lập tức cười ầm cả lên. Cười xong, cán bộ Châu nói: “Cậu nhóc, cậu cũng có mắt nhìn đấy.”
Ông cố tôi đá ông nội một cái: “Cái thằng đần này, nói vớ vẩn gì đấy?”
Cán bộ Lý vội ngăn ông cố: “Lão Thẩm, bây giờ là thời đại xã hội chủ nghĩa, người trẻ tuổi tự do theo đuổi tình yêu và hạnh phúc.” Nói đến đây, cán bộ Lý lại đưa cho ông cố một điếu thuốc: “Lão Thẩm, việc hôm qua tôi đã báo lên trên rồi, nếu như bên trên đưa người đến giải quyết việc này, mấy việc nãy giờ nói tôi e rằng không thể làm chủ giúp ông nữa.”
Ông cố tôi vừa nghe, lập tức đứng dậy, kích động nói: “Cán bộ Lý, cái quan tài đó, không phải là đồ của dương gian đâu.”
5.
Ông nội kể với tôi, lúc nghe ông cố nói vậy, ông nội cảm thấy cái danh thành phần bất hảo này đúng là không nhầm mà, đúng là cái gì cũng dám nói, ông cố vừa nói ông nội vừa sợ, trong lòng nghĩ: “Cha nói thế này, không sợ người ta bắn cha à?”
Tay ông cố tôi cầm chặt điếu thuốc, sắc mặt trầm mặc: “Đầu tiên, quan tài ở trần gian chúng ta đều là một đầu to một đầu nhỏ, đó gọi là phân âm dương. Ý là, tuy là chết rồi nhưng vẫn nằm trong quy luật âm dương. Cái quan tài khổng lồ này, trước sau to như nhau, có truyền thuyết nói đây chính là quan tài của cõi âm, là để chứa quỷ. Lại nói, quan tài đều làm bằng gỗ, gỗ tùng, gỗ bách, gỗ dương liễu, gỗ trinh nam… chưa từng nghe có quan tài làm bằng sắt, nhưng cỗ quan tài này lại thật sự làm bằng sắt. Quan tài sắt là quan tài phong ấn, nhân gian xưa nay có thứ gì tà ác khiến mọi người sợ hãi thì thường dùng sắt để phong ấn lại. Trong “Hán Nam Tục Quận Chí” có ghi chép lại, đời nhà Minh có 3 đợt đại hạn hán do cương thi biến thân thành quỷ hạn. Trong đó có ghi rõ, một lần cương thi biến thân không thành, bị phong ấn trong quan tài sắt chôn dưới đáy sông.”
Cán bộ Lý nghe những lời chém của ông cố tôi, nheo mắt hỏi: “Vậy quan tài chúng ta gặp ở đây chứa thứ gì?’
Ông cố tôi nghĩ ngợi một chút rồi đáp: “Lãnh đạo, không phải tôi không muốn nói với anh, chỉ là tôi chưa từng nhìn kỹ cái quan tài nên không dám nói bừa.”
Cán bộ xã chen lời: “Vậy ông đi nhìn đi.”
Ông cố tôi ngây người, lần này trốn không được rồi, nếu mà đi thật thì sợ đến cái mạng cũng không còn. Lại nghĩ đến nhưng lời hứa hẹn của cán bộ, nhìn sang thằng con trai chẳng được tích sự gì bên cạnh, ông cố tôi quyết định liều một phen, quẳng đầu thuốc trong tay xuống nói: “Được, tôi đi.
Còn chưa đợi ông cố tôi quay người, cánh cửa lều vải bị mở ra, một người từ bên ngoài chạy vào, nhìn ông cố tôi một cái: “Ông đi đâu đây?”
Ông cố tôi ngẩng đầu nhìn, đột nhiên tức đến ngứa cả răng, tuy nhiên vẫn tươi cười: “Chào lãnh đạo.” Nói xong, ông cố tôi cúi mình trước cán bộ Lý nói: “Cán bộ, nếu không có việc gì nữa thì tôi về trước”, nói xong kéo tay ông nội tôi muốn đi.
Người mới vào kia trách: “Ông đi đâu? Tuyên truyền hủ tục phong kiến, xúi bẩy mọi người mê tín dị đoan, muốn chuồn à? Người đâu, đánh cho tôi.” Lời vừa dứt, bên ngoài xông tới mấy người mặc trang phục Tôn Trung Sơn, túm chặt lấy ông cố và ông nội tôi. Sau đó bọn họ tay đấm chân đá, đánh cho đến khi ông cố và ông nội tôi bẹp dí, không còn nhúc nhích kêu la được nữa.
Người nọ nhìn cán bộ xã họ Châu và cán bộ thủy lợi họ Lý, giọng nói âm trầm: “Các cậu cũng được coi là những người lớn lên dưới ngọn cờ Xã hội Chủ nghĩa mà không tin tưởng vào năng lực của đội ngũ nhân dân lao động à? Tìm người đập vỡ cái quan tài đó ra, tôi muốn xem xem ma quỷ gì ở đâu ra.” Nói xong, ông ta quay sang chỉ ông cố và ông nội tôi nói: “Lôi hai người này xuống cho tôi, chờ mọi việc kết thúc rồi tôi tính sổ với họ.”
Ông cố và ông nội tôi bị đánh tới mức mặt mũi sưng vù bầm tím, vài người lôi hai người bọn họ xuống vứt trong một cái lều cỏ cách văn phòng cán bộ Lý không xa. Đợi mấy người họ vừa đi, ông nội tôi bắt đầu trách móc ông cố: “Cha nói vớ nói vẩn làm gì, bây giờ thì tốt rồi, xong đời rồi.”
Ông cố tôi xoa xoa cục u to đùng trên trán, móc trong túi ra một bao thuốc, ném cho ông nội một điếu, châm lửa hít một hơi sâu nói: “Chúng ta chờ xem trò vui đi, nếu như vận khí tốt, nói không chừng nhà ta lần này báo được thù rồi.”
Ông nội tôi cầm điếu thuốc ông cố vứt cho, nghi hoặc hỏi: “Báo thù? Cha lại nói lung tung, tôi sợ rằng cả đời này tôi cũng không báo được thù. Ê, bao thuốc này đâu ra vậy?”
Người kia ông nội tôi biết, nếu không phải do ông ta thì tổ tông nhà tôi cũng không phải chịu tội nặng như vậy. Ông nội tôi kể, hắn ta tên là Đinh Mục Hiên, cha hắn ta là quản lý người làm cho nhà chúng tôi. Sau này cha hắn qua đời, cụ cố tôi thấy hắn là đứa trẻ đáng thương nên cho hắn và ông cố tôi cùng nhau đi học, cái tên Đinh Mục Hiên của hắn cũng là do cụ cố tôi đặt cho. Ai ngờ rằng tên này đi học thường xuyên táy máy tay chân ăn cắp, bị ông cố tôi bắt được đánh cho hai lần. Đinh Mục Hiên bị ông cố tôi đánh, trong lòng ghi thù sâu sắc.
Chuyện gia đình ông cố tôi bị tố giác vạch trần lúc cải cách ruộng đất, tên Đinh Mục Hiên này đã bỏ không ít công sức. Đương nhiên, người Đinh Mục Hiên tố giác đều là người gia đình ông cố. Dưới cái miệng của hắn, cả nhà ông cố đều là những kẻ giàu có hung ác tham lam, nam là lưu manh nữ là dâm phụ. Vì lập công tố giác, tên này được vào Đảng, đổi tên thành Đinh Kiến Quốc, còn được cho đi học tập lãnh đạo. Sau này hắn được phân về huyện, cụ thể làm cán bộ gì thì ông nội không rõ, nhưng mỗi lần nhìn thấy người này, ông cố tôi đều nghiến răng nghiến lợi.
Sự việc xảy ra ngày hôm đó đã trực tiếp thay đổi vận mệnh của ông cố và ông nội, cũng đã thay đổi thế giới quan của ông nội tôi. Chính trong lều cỏ, ông cố tôi mồm ngậm thuốc, mắt nheo nheo, làm bộ làm tịch đưa ngón tay cái lên nói với ông nội tôi: “Đừng thấy chúng ta hôm nay bị đánh một trận, lại còn bị nhốt ở đây, chưa chắc là việc xấu đâu nha con.”
Sau buổi trưa hôm đó, Đinh Kiến Quốc cho người cầm theo một cái búa tạ lớn, tự mình dẫn theo một đám người rất đông đi về phía cánh rừng. Theo lời mọi người kể lại, Đinh Kiến Quốc đi tới đó để cho người đập vỡ cái quan tài đó. Nhưng khi đến nơi, một đám thanh niên nhìn thấy hai cái xác nằm chết trên quan tài thì lại nhớ đến chuyện đã nhìn đã nghe tối hôm qua, không dám ra tay. Đinh Kiến Quốc thấy thế, nổi điên lên, tự mình cởi giày lội qua vũng nước bên cạnh quan tài, khiêng hai người kia xuống, sau đó vác búa lên đập quan tài.
Đám thanh niên kia nhìn thấy cán bộ đã ra tay, hơn nữa lại ban ngày ban mặt làm sao xảy ra chuyện được, vậy nên cũng lội nước vác rìu vác búa binh binh đập quan tài. Cũng không biết cái quan tài đó rốt cục có phải bằng sắt không, hai ba mươi người đập mãi cho đến khi mặt trời xuống núi mà vẫn không đập mở được cái nắp quan, chỉ đục được một lỗ nhỏ trên nắp quan tài.
Bọn họ chọc một cái xà beng sắt vào và gõ nạy bên trong một lúc, không ngờ cong luôn cả cái xà beng sắt. Sau đó, một người nào đó nảy ra một ý tưởng. Bọn họ đưa một kíp nổ vào cái lỗ đó và cho phát nổ, quả nhiên nắp quan tài bị mở bung ra, nhưng khi nắp quan tài mở, mọi người có mặt đều nôn mửa tại chỗ.
Vào khoảnh khắc nắp quan tài khi bị mở ra, một mùi hôi thối nồng nặc bay ra xông vào mũi mọi người. Một thanh niên trí thức ở Bắc Kinh tới lúc về kể với ông nội tôi, đó giống như mùi thịt thối với mùi phân thối trộn lẫn với nhau rồi ủ kín ba năm vậy. Mấy người đứng gần ngửi mùi đó ngất xỉu tại chỗ. Những người đứng xa thì nôn mửa đến xanh đen mặt mày. Đám người đó khó khăn lắm mới nôn ói xong, vừa nhìn vào bên trong quan tài thì lại bò ra đất mà ói một trận nữa.
Người thanh niên trí thức đến từ Bắc Kinh nọ khi nhắc đến cảnh bên trong quan tài thậm chí không có từ gì mô tả được: “Toàn bộ đều là thịt thối, đầu người rữa nát phân nửa, còn có phổi, tim, gan, ruột, dạ dày, lũng nhũng y như món hầm tôi hay ăn vậy. Kinh tởm nhất không phải thứ đó, mà là một tổ chức kì lạ. Những cái đầu người mọc thành từng chuỗi từng xâu, cứ như mọc trên cùng một đoạn ruột, còn có những thứ tay chân gì đó, giống như cành cây vậy, cho dù chúng đã bị nổ nát nhừ nhưng vẫn có thể nhìn ra được. Mấy thứ đó không nói rõ được là gì, bị ngâm trong nước đen, trái tim đó dù đã thối rữa vẫn không ngừng đập từng hồi từng hồi. Cái ruột kia cũng giống như con lươn, trong nước đen trườn tới trườn lui. Trời chẳng mấy mà đen, mọi người đều nghĩ mình hoa mắt nhưng trong lòng vừa sợ vừa mệt vừa kinh tởm. Đinh Kiến Quốc còn nói cái gì mà quần chúng lao động sẽ chiến thắng tất cả, còn bảo người lên đốt, lên cái con mẹ nhà ông ta, ai mà dám lên.”
Ông nội tôi hỏi: “Sau đó thì sao?”
Người thanh niên đó ôm đầu: “Sau đó mọi người đi về, sau đó thì xảy ra chuyện.”
Người thanh niên nói xảy ra chuyện tức là chết người, người chết liên tiếp, một đêm chết mười một người, đều là những người ra tay đập quan tài, ngược lại người mắc kíp cho nổ cái quan tài thì vẫn sống sờ sờ.
Ban đầu lúc mới về thì không sao, mọi người ăn cơm, tắm rửa qua loa rồi đi ngủ. Chỉ là cái mùi hôi kia quả thực hôi quá, hai ba mươi người kia về đến đê thì hôi đến nỗi khắp nơi đều ngửi thấy cái mùi đó. Ông cố nói với ông nội tôi, đó là mùi hôi tử thi, từ thi nhiều năm ngâm ra mà thành.
Mùi hôi đó tiếp tục lởn vởn đến sáng ngày thứ hai, hôi đến mức không ai ăn được cơm. Ngược lại ông cố tôi, vì đêm hôm trước không được ăn nên sáng sớm đã ra hỏi lão Ngụy có gì ăn không. Lão Ngụy nói: “Bánh chiên, canh đậu xanh, rau xào. Hôi quá nên không ai ăn được gì, ông muốn ăn thì tôi bê lên cho.” Ông cố tôi nghe đến có đồ ăn đương nhiên rất vui. Chính là lúc ông cố tôi ăn hết chén canh đậu xanh đầu tiên thì bên ngoài vang lên tiếng kêu động trời động đất: “Chết người rồi! Chết người rồi!”
Mười một cái xác đó ông nội tôi đã thấy, đều đặt ở trên đê, kinh khủng không thể tả, gống như những hạt đậu tương ngâm nước căng phồng. Mắt của tất cả đều trợn lồi ra, bụng to đến chực nổ bục. Da trên thân của bọn họ đều nứt toác, nước đen rỉ ra từ những vết thịt nứt màu đỏ. Còn mùi thì thôi khỏi cần nói đến nữa.
Khi Đinh Kiến Quốc đến nơi, không ai thèm để ý đến hắn ta. Nhưng người theo hắn đi vào rừng hôm trước lúc này sợ hãi tột độ, ai nấy đều khóc lóc kinh hoàng.
Đinh Kiến Quốc nhìn thấy, mặt xanh mét, nhảy dựng lên hỏi: “Là ai làm?”
Hôm qua sau khi phá quan tài, tiếng hát trên đê đã không còn, Đinh Kiến Quốc vốn đã yên tâm, vênh mặt nói với cán bộ Lí: “Anh thấy chưa, nhất định phải tin vào khả năng của quần chúng nhân dân.” Đến nửa đêm, tiếng hát không thấy thì tiếng khóc vang lên, khóc ỉ on nỉ non, Đinh Kiến Quốc dẫn người hướng xuống dưới đê bắn hai phát súng, sau khi bắn thì tiếng khóc cũng im bặt.
Nhưng đến sáng ra, sao lại chết nhiều người như vậy? Đinh Kiến Quốc tìm mọi người hỏi: “Mười một người này, sao tự nhiên lại chết đuối?”
Người phát hiện ra người chết trả lời: “Bọn họ không phải chết đuối, lúc phát hiện ra bọn họ, bọn họ đã chết rồi, chết ngay trong lều của mình.”
— Còn tiếp —
