20 CỚ NHÀ MINH ĐƯA RA ĐỂ XÂM LƯỢC VIỆT NAM.
大明太宗文皇帝實錄卷六十
Đại Minh Thái Tông Văn Hoàng Đế Thực Lục Quyển 60.
永樂四年冬十月丁亥朔
Vĩnh Lạc năm thứ 4, mùa đông tháng 10 năm Đinh Hợi (Tháng 10 năm 1406)
上意傳檄安南官吏軍民人等曰
”Đem ý hịch truyền cho dân quan An Nam”
安南密邇中國自我 太祖高皇帝肇膺 天命統一寰區其王陳日煃率先歸順錫爵頒恩傳序承宗多歷年所賊人黎季犛父子為其臣輔擅政專權久懷覬覦竟行弒奪季犛易姓名為胡一元子黎蒼為胡＜嫶蠡ィ久托姻親益張威福手弒其主戕及闔家肆逞凶暴虐於一國草木禽獸不得其寧天地鬼神之所共怒
“An Nam gần gũi Trung Quốc, từ khi Thái Tổ Cao hoàng đế ta mới gánh thiên mệnh, thống nhất bờ cõi, vương Trần Nhật Khuê nước ngươi đến trước quy thuận, phong tước ban ơn, truyền cho dòng dõi. Sau nhiều năm thì kẻ giặc là cha con Lê Quý Ly làm bề tôi phò tá, thao túng chính quyền, rình rập hồi lâu, cuối cùng thí đoạt. Quý Ly đổi họ tên thành Hồ Nhất Nguyên, con trai là Thương thành Hồ Đê, cậy thế con rể, khoe mẽ uy phúc, giết hại chúa mình, tàn sát cả nhà, mặc sức hung bạo, ngược đãi một nước. Cỏ cây cầm thú không được ở yên, trời đất quỷ thần ai nấy phẫn nộ.“
皇上即位之初隆懷遠之德黎賊父子遣使入朝挾奸請命稱陳氏宗族已絕己為其甥暫權國事朝廷惟務推誠未嘗逆詐而前安南王之孫為所迫逐逃入老撾轉詣京師訴其罪惡朝廷初未之信後因安南使人識其非偽悲喜慰勞不忘故主遂以璽告諭且欲興師黎賊父子知國主之有後慮天兵之下誅遣使陳詞乞赦誣罔請迎歸國以君事之朝廷信而不疑略其舊過嘉與自新悉從所請遣使者以兵伍千護送還國而黎賊父子包藏禍心設伏境上遮拒天兵阻遏天使執殺前安南國王之孫使臣以聞 皇上震怒特命將八十萬討除逆賊惟茲伐暴之師必著聲罪之實
“Hoàng thượng khi mới lên ngôi nặng lòng thương người xa, cha con Lê tặc khiển sứ vào chầu, cậy gian xin mệnh, nói rằng tông tộc họ Trần đã tuyệt, mình là cháu ngoại, tạm nắm việc nước. Triều đình chỉ đem lòng thành đối đãi, chưa từng biết là dối trá. Nhưng cháu của tiền An Nam vương bị chúng bức đuổi, chạy sang Lão Qua, đến được kinh sư tố cáo tội ác. Triều đình ban đầu chưa tin, về sau nhờ sứ An Nam đến mới biết không phải giả, thì an ủi đau buồn, không quên chúa cũ, bèn đem thư cáo dụ, lại định hưng quân. Cha con Lê tặc biết là quốc chúa có hậu duệ, sợ thiên binh xuống diệt, khiển sứ trần từ, cầu tha giềng lưới, xin đón về nước để làm vua. Triều đình tin mà không ngờ, bỏ qua lỗi cũ, khen rằng biết sửa đổi, làm theo lời xin, khiển sứ giả đem 5000 quân hộ tống về nước. Nhưng cha con Lê tặc ôm ấp họa tâm, đặt phục binh ở biên giới chống cự thiên binh, cản trở thiên sứ, bắt giết hậu duệ của tiền An Nam quốc vương. Sứ thần báo lên, Hoàng thượng cả giận, đặc mệnh cầm 80 vạn quân dẹp trừ nghịch tăc. Vì là quân phạt bạo, nên nêu rõ tội thực.”
1) 賊人黎季犛父子兩弒前安南國王以據其國罪一也
Cha con kẻ giặc Lê Quý Ly hai lần giết tiền An Nam quốc vương để chiếm cứ nước. Là tội thứ nhất.
2) 賊殺陳氏子孫宗族殆盡罪二也
Giặc giết sạch con cháu tông tộc họ Trần. Là tội thứ hai.
3) 不奉朝廷正朔僭改國名大虞妄稱尊號紀元元聖罪三也
Không vâng chính sách triều đình, đổi xằng tên nước thành Đại Ngu, xưng càn tôn hiệu kỷ nguyên là Nguyên Thánh. Là tội thứ ba
4) 依或死填溝壑或生逃他境罪四也
Coi người trong nước là cừu thù, hình pháp bừa bãi, giết chóc vô tội, vơ vét nặng nề, bóc lột không ngớt, khiến người dân không nơi nương tựa, đói khổ rách rưới, người chết lấp đầy mương ngòi, người sống bỏ sang xứ khác. Là tội thứ tư.
5) 本姓黎背其祖宗擅自改易罪五也
Vốn mang họ Lê mà vứt bỏ tổ tông, tự tiện thay đổi. Là tội thứ năm.
6) 憑籍陳氏之親妄稱暫權國事以上罔朝廷罪六也
Nhờ cậy là thân thích họ Trần, xưng càn là tạm nắm việc nước để lừa dối triều đình. Là tội thứ sáu.
7) 聞國王有孫在京師誑詞陳請迎歸本國以臣事之及朝廷赦其前過俯從所請而益肆邪謀遮拒天兵阻遏天使罪七也
Nghe cháu quốc vương ở kinh sư, giả vờ trần từ, xin đón về bản quốc để phụng sự, đến khi triều đình tha cho lỗi trước, làm theo lời xin, thì giở rõ mưu tà, chống cự thiên binh, cản trở thiên sứ. Là tội thứ bảy.
8) 其安南國王之孫始被迫逐萬死一生 皇上仁聖矜憫存恤資給護送俾還本土黎賊父子不思感悔竟誘殺之逆天滅理罪八也
Cháu của tiền An Nam quốc vương ban đầu (Trần Thiêm Bình) bị bức đuổi, vạn tử nhất sinh. Hoàng thượng là bậc nhân thánh, lo lắng thương yêu, cấp riêng hộ tống để đưa về bản thổ. Cha con Lê tặc không biết hối cải, rốt cuộc dụ giết, chống trời diệt lý. Là tội thứ tám.
9) 寧遠州世奉中國職貢黎賊恃強奪其七寨占管人民殺虜男女罪九也
Châu Ninh Viễn nhiều đời vâng chức cống với Trung Quốc, Lê tặc cậy mạnh đoạt nhân dân 7 trại họ trông coi, giết chóc trai gái. Là tội thứ chín.
10) 又殺其土官力吉罕之婿力猛慢虜其女曩亦以為驅使強徵差發銀兩驅役百端罪十也
Lại giết con rể thổ quan Đèo Cát hãn là Đèo Mãng Mạn, bắt con gái là Nẵng Diệc, cho mình mạnh mà vơ vét, đòi hỏi ngân lượng, lao dịch trăm mối. Là tội thứ mười.
11) 威逼各處土官趨走執役發兵搜捕夷民致一概驚走罪十一也
Uy hiếp thổ quan các xứ phải bắt gấp phu dịch, phát binh lính bắt bớ dân Di, đến nỗi đều sợ hãi bỏ chạy. Là tội thứ mười một.
12) 侵占思明府錄州西平州永平寨之地及朝廷遣使索取巧詞支吾所還舊地十無二三罪十二也
Xâm chiếm các đất châu Lộc, châu Tây Bình, trại Vĩnh Bình ở phủ Tư Minh, đến khi triều đình khiển sứ đòi lại thì dùng lời xảo trá lấp liếm, đất trả lại không được 2-3 phần 10 là tội thứ mười hai.
13) 還地之後又遣賊徒據西平州劫殺朝廷命官複謀來寇廣西罪十三也
Sau khi trả đất, lại khiển lính chiếm cứ châu Tây Bình, cướp giết quan nhận mệnh triều đình, lại mưu sang cướp Quảng Tây, là tội thứ mười ba.
14) 占城國王占巴的賴遭新遭父喪即舉兵攻其舊州格列等地罪十四也
Khi Chiêm Thành quốc vương Chiêm Ba Đích Lại vừa mới gặp tang cha, liền cử binh tấn công các đất Cựu Châu, Cách Liệt của hắn. Là tội thứ mười bốn.
15) 又攻占城板達郎白黑等四州盡掠其人民孳畜罪十五也
Lại tấn công 4 châu Bản Đạt Lang, Hắc, Bạch của Chiêm Thành, bắt hết người dân, gia súc. Là tội thứ mười lăm.
16) 又加兵占城取其象百餘只及占沙離牙等地罪十六也
Lại đem binh đến Chiêm Thành, lấy hơn trăm con voi của nước ấy và các đất Sa Ly Nha. Là tội thứ mười sáu.
17) 占城為中國藩臣既受朝廷印章服物黎賊乃自造鍍金銀印九章冕服玉帶等物以逼賜其王罪十七也
Chiêm Thành là phiên thần của Trung Quốc, đã nhận ấn chương, phục vật của triều đình. Lê tặc bèn tự tạo các thứ ấn bạc mạ vàng, miện phục cửu chương, đai ngọc để ép vương nước ấy nhận. Là tội thứ mười bảy.
18) 占城國王惟尊中國不重安南以此一年凡兩兵加罪十八也
Chiêm Thành quốc vương chỉ tôn Trung Quốc, không trọng An Nam, vì thế 1 năm 2 lần An Nam đem quân đi đánh. Là tội thứ mười tám
19) 天使以占城使者同往本國黎賊以兵劫之於尸毗柰港口罪十九也
Thiên sứ cùng sứ giả Chiêm Thành đến nước ấy, Lê tặc đem binh tấn công ở cảng Thi Bì Nại. Là tội thứ mười chín.
“Hoàng thượng khi mới lên ngôi nặng lòng thương người xa, cha con Lê tặc khiển sứ vào chầu, cậy gian xin mệnh, nói rằng tông tộc họ Trần đã tuyệt, mình là cháu ngoại, tạm nắm việc nước. Triều đình chỉ đem lòng thành đối đãi, chưa từng biết là dối trá. Nhưng cháu của tiền An Nam vương bị chúng bức đuổi, chạy sang Lão Qua, đến được kinh sư tố cáo tội ác. Triều đình ban đầu chưa tin, về sau nhờ sứ An Nam đến mới biết không phải giả, thì an ủi đau buồn, không quên chúa cũ, bèn đem thư cáo dụ, lại định hưng quân. Cha con Lê tặc biết là quốc chúa có hậu duệ, sợ thiên binh xuống diệt, khiển sứ trần từ, cầu tha giềng lưới, xin đón về nước để làm vua. Triều đình tin mà không ngờ, bỏ qua lỗi cũ, khen rằng biết sửa đổi, làm theo lời xin, khiển sứ giả đem 5000 quân hộ tống về nước. Nhưng cha con Lê tặc ôm ấp họa tâm, đặt phục binh ở biên giới chống cự thiên binh, cản trở thiên sứ, bắt giết hậu duệ của tiền An Nam quốc vương. Sứ thần báo lên, Hoàng thượng cả giận, đặc mệnh cầm 80 vạn quân dẹp trừ nghịch tăc. Vì là quân phạt bạo, nên nêu rõ tội thực.”
1) 賊人黎季犛父子兩弒前安南國王以據其國罪一也
Cha con kẻ giặc Lê Quý Ly hai lần giết tiền An Nam quốc vương để chiếm cứ nước. Là tội thứ nhất.
2) 賊殺陳氏子孫宗族殆盡罪二也
Giặc giết sạch con cháu tông tộc họ Trần. Là tội thứ hai.
3) 不奉朝廷正朔僭改國名大虞妄稱尊號紀元元聖罪三也
Không vâng chính sách triều đình, đổi xằng tên nước thành Đại Ngu, xưng càn tôn hiệu kỷ nguyên là Nguyên Thánh. Là tội thứ ba
4) 依或死填溝壑或生逃他境罪四也
Coi người trong nước là cừu thù, hình pháp bừa bãi, giết chóc vô tội, vơ vét nặng nề, bóc lột không ngớt, khiến người dân không nơi nương tựa, đói khổ rách rưới, người chết lấp đầy mương ngòi, người sống bỏ sang xứ khác. Là tội thứ tư.
5) 本姓黎背其祖宗擅自改易罪五也
Vốn mang họ Lê mà vứt bỏ tổ tông, tự tiện thay đổi. Là tội thứ năm.
6) 憑籍陳氏之親妄稱暫權國事以上罔朝廷罪六也
Nhờ cậy là thân thích họ Trần, xưng càn là tạm nắm việc nước để lừa dối triều đình. Là tội thứ sáu.
7) 聞國王有孫在京師誑詞陳請迎歸本國以臣事之及朝廷赦其前過俯從所請而益肆邪謀遮拒天兵阻遏天使罪七也
Nghe cháu quốc vương ở kinh sư, giả vờ trần từ, xin đón về bản quốc để phụng sự, đến khi triều đình tha cho lỗi trước, làm theo lời xin, thì giở rõ mưu tà, chống cự thiên binh, cản trở thiên sứ. Là tội thứ bảy.
8) 其安南國王之孫始被迫逐萬死一生 皇上仁聖矜憫存恤資給護送俾還本土黎賊父子不思感悔竟誘殺之逆天滅理罪八也
Cháu của tiền An Nam quốc vương ban đầu (Trần Thiêm Bình) bị bức đuổi, vạn tử nhất sinh. Hoàng thượng là bậc nhân thánh, lo lắng thương yêu, cấp riêng hộ tống để đưa về bản thổ. Cha con Lê tặc không biết hối cải, rốt cuộc dụ giết, chống trời diệt lý. Là tội thứ tám.
9) 寧遠州世奉中國職貢黎賊恃強奪其七寨占管人民殺虜男女罪九也
Châu Ninh Viễn nhiều đời vâng chức cống với Trung Quốc, Lê tặc cậy mạnh đoạt nhân dân 7 trại họ trông coi, giết chóc trai gái. Là tội thứ chín.
10) 又殺其土官力吉罕之婿力猛慢虜其女曩亦以為驅使強徵差發銀兩驅役百端罪十也
Lại giết con rể thổ quan Đèo Cát hãn là Đèo Mãng Mạn, bắt con gái là Nẵng Diệc, cho mình mạnh mà vơ vét, đòi hỏi ngân lượng, lao dịch trăm mối. Là tội thứ mười.
11) 威逼各處土官趨走執役發兵搜捕夷民致一概驚走罪十一也
Uy hiếp thổ quan các xứ phải bắt gấp phu dịch, phát binh lính bắt bớ dân Di, đến nỗi đều sợ hãi bỏ chạy. Là tội thứ mười một.
12) 侵占思明府錄州西平州永平寨之地及朝廷遣使索取巧詞支吾所還舊地十無二三罪十二也
Xâm chiếm các đất châu Lộc, châu Tây Bình, trại Vĩnh Bình ở phủ Tư Minh, đến khi triều đình khiển sứ đòi lại thì dùng lời xảo trá lấp liếm, đất trả lại không được 2-3 phần 10 là tội thứ mười hai.
13) 還地之後又遣賊徒據西平州劫殺朝廷命官複謀來寇廣西罪十三也
Sau khi trả đất, lại khiển lính chiếm cứ châu Tây Bình, cướp giết quan nhận mệnh triều đình, lại mưu sang cướp Quảng Tây, là tội thứ mười ba.
14) 占城國王占巴的賴遭新遭父喪即舉兵攻其舊州格列等地罪十四也
Khi Chiêm Thành quốc vương Chiêm Ba Đích Lại vừa mới gặp tang cha, liền cử binh tấn công các đất Cựu Châu, Cách Liệt của hắn. Là tội thứ mười bốn.
15) 又攻占城板達郎白黑等四州盡掠其人民孳畜罪十五也
Lại tấn công 4 châu Bản Đạt Lang, Hắc, Bạch của Chiêm Thành, bắt hết người dân, gia súc. Là tội thứ mười lăm.
16) 又加兵占城取其象百餘只及占沙離牙等地罪十六也
Lại đem binh đến Chiêm Thành, lấy hơn trăm con voi của nước ấy và các đất Sa Ly Nha. Là tội thứ mười sáu.
17) 占城為中國藩臣既受朝廷印章服物黎賊乃自造鍍金銀印九章冕服玉帶等物以逼賜其王罪十七也
Chiêm Thành là phiên thần của Trung Quốc, đã nhận ấn chương, phục vật của triều đình. Lê tặc bèn tự tạo các thứ ấn bạc mạ vàng, miện phục cửu chương, đai ngọc để ép vương nước ấy nhận. Là tội thứ mười bảy.
18) 占城國王惟尊中國不重安南以此一年凡兩兵加罪十八也
Chiêm Thành quốc vương chỉ tôn Trung Quốc, không trọng An Nam, vì thế 1 năm 2 lần An Nam đem quân đi đánh. Là tội thứ mười tám
19) 天使以占城使者同往本國黎賊以兵劫之於尸毗柰港口罪十九也
Thiên sứ cùng sứ giả Chiêm Thành đến nước ấy, Lê tặc đem binh tấn công ở cảng Thi Bì Nại. Là tội thứ mười chín.
20) 朝貢中國不遣陪臣乃取罪人假以官職使之為使如此欺侮不敬罪二十也
Khi triều cống Trung Quốc không cử quan lại, lại lấy tội phạm giả làm quan chức, bắt làm sứ giả, như thế là khinh bỉ, bất kính. Là tội thứ hai mươi.
Bản dịch của ad Quốc Bảo trên group Hội những người tìm hiểu lịch sử , phần nguyên văn được trích dẫn bởi mình.
Khi triều cống Trung Quốc không cử quan lại, lại lấy tội phạm giả làm quan chức, bắt làm sứ giả, như thế là khinh bỉ, bất kính. Là tội thứ hai mươi.
Bản dịch của ad Quốc Bảo trên group Hội những người tìm hiểu lịch sử , phần nguyên văn được trích dẫn bởi mình.
