Bạn không cần đến một chỉ số IQ ngoại hạng để làm điều này.
Tác giả: Barry Davret
Một lần, tại một bữa tiệc, khi tôi đang thảo luận về âm nhạc thập niên 80 với một vài người khác và vô tình nhắc cho mọi người biết rằng ban nhạc punk đến từ Los Angeles – Wall of Vodoo – là ban nhạc đã hát bản hit “Mexico Radio”.
Một vài người nhìn tôi chằm chằm, sững sờ. “Làm sao mà ông biết được thông tin này thế?”
Cảnh này thường xuyên diễn ra với tôi: Tôi sẽ tìm thấy mình đang trong một cuộc trò chuyện, và đột nhiên một mẩu thông tin từ nhiều năm hoặc thậm chí nhiều thập kỷ trước sẽ xuất hiện trong đầu tôi, và tôi nghĩ rằng, “Cái tin này hợp với câu chuyện đấy!”. Đây chắc chắn là một mánh sộp và cực tiện khi bạn tham dự tiệc tùng , nhưng nó còn đặc biệt hơn thế nhiều.
Tôi không có chỉ số IQ của một thiên tài hay sở hữu một trí nhớ siêu phàm. Nhưng tôi có một vũ khí bí mật. Trong bốn năm qua, tôi đã hoàn thiện một hệ thống ghi chú, một hệ thống đã tăng cường các khả năng của tôi, nhằm giúp tôi khám phá các kết nối thông tin để giải quyết nhiều vấn đề, suy nghĩ sáng tạo, và hợp nhất các ý tưởng cũ thành những ý tưởng mới.
Đây là bí quyết để bạn tái tạo hệ thống này cho chính bạn:
PHÂN LOẠI
Trước khi bạn bắt đầu, hãy tạo ra sáu hoặc bảy danh mục để bạn có thể sắp xếp thông tin của mình. Hãy chọn các danh mục bao quát đủ rộng để thu hút các ý tưởng và khái niệm từ nhiều lĩnh vực khác nhau. Sau đó thiết lập cho mỗi danh mục một thư mục lưu trữ riêng – bạn có thể sử dụng các ứng dụng tổ chức quản lý dữ liệu bằng kỹ thuật số như Google Drive, hoặc tự tạo các sổ thư mục riêng bằng vở giấy.
Đây là cách tôi thiết lập các thư mục của mình: (Ảnh)
Bằng cách giới hạn số lượng các đầu mục, bạn sẽ cần suy nghĩ nghiêm túc về loại thông tin nào mà bạn muốn giữ lại, trái lại đâu là thông tin mà bạn có thể dễ dàng loại bỏ khỏi dữ liệu. Cách này buộc bạn phải xét xem điều gì là thực sự quan trọng.
SƯU TẦM
Bạn có thể học hỏi kiến thức từ sách, các bài viết, podcast, các đoạn phim và các buổi hội thảo, hay chỉ đơn giản là quan sát thế giới xung quanh bạn. Điều quan trọng nhất là bạn cần tích cực tìm hiểu bất kỳ nội dung nào mà bạn muốn sử dụng.
Bạn có thể ghi lại những điểm nổi bật nhất của một chủ đề trong ứng dụng ghi chú yêu thích của bạn, hoặc gửi nó vào email cho chính bạn. Khi tôi đọc một quyển sách, tôi thường đánh dấu các ký hiệu nhỏ ở bên lề và sau đó ôn lại những đoạn lưu ý đó lần nữa khi tôi đã đọc xong cuốn sách. Với các cuốn sách nói của tôi trong ứng dụng Audible, tôi sẽ thêm vào các trích đoạn, nó tương tự như việc đánh dấu trang trong sách ấy, và quay lại thăm chúng sau này. Khi tôi xem video, tôi trích lưu chúng lại trong ứng dụng Evernote.
KIỂM DUYỆT VÀ LĨNH HỘI THÔNG TIN
Khi bạn bắt được một mẩu tin nào đó, hãy ghi nó vào thư mục thích hợp. Hãy nhớ rằng bạn không viết một cuốn sách hay một bài báo, bạn chỉ muốn ghi chú bản chất của khái niệm. Thường bạn chỉ cần viết một đoạn văn nhỏ là đủ.
Đây là những gì tôi đã viết về “Cách tạo dựng ký ức dính liền”, kiến thức tôi đã lưu trong mục “Sự thuyết phục” của mình.
“Cách tạo dựng ký ức dính liền – Người ta thường nhớ những điều gì khác biệt so với khuôn mẫu chung. Họ sẽ không ghi nhớ tất cả các thông tin nhiều hơn thường lệ, nhưng bạn có thể nhặt ra và chọn lấy những gì bạn muốn họ ghi nhớ. Nếu bạn muốn một điều gì đó được ghi nhớ, hãy làm nổi bật tin tức đó lên. Nếu bạn muốn họ quên đi một điều gì đó, hãy khiến cho nó bị hoà lẫn vào các thông tin khác.”
Hành động đơn giản hóa các khái niệm phức tạp có thể giúp bạn giữ lại thông tin. Bạn cũng có thể nêu vào đó một ví dụ để gắn nó sâu hơn vào tâm trí của bạn. Mỗi khi bạn thêm một phần thông tin mới vào một danh mục, hãy đọc lại toàn bộ danh mục. Nếu bạn làm được điều này, bạn sẽ không còn cần phải dành thời gian riêng để học nữa.
Hãy thường xuyên xem lại tài liệu của bạn để loại bỏ các mục thừa, hoặc những mục đã được thay thế bởi những kiến thức mới hơn. Những cuộc thanh trừng này sẽ giúp các tài liệu của bạn được giữ rõ ràng hơn.
KẾT NỐI THÔNG TIN
Hãy nói rằng bạn đã ghi lại rất nhiều điều thông thái trong vài tháng qua, và bạn đã tích lũy được một khối kiến thức ấn tượng. Bạn có lẽ đang suy nghĩ, “Rồi thế thì sao nào?”
Tôi hiểu lý do tại sao bạn đặt câu hỏi về mục đích của quá trình này. Kiến thức không sử dụng chỉ là thông tin nhàn rỗi. Để hưởng lợi từ nó, bạn cần sử dụng nó. Và để sử dụng nó, bạn cần tạo sự kết nối.
Hãy làm thử bài tập này khi bạn cảm thấy bế tắc hoặc không có động lực. Với mỗi lượng nhỏ thông tin bạn đã thêm vào thư mục của mình, hãy tự hỏi:
1. Trong tình huống nào, thông tin này sẽ hữu ích cho mình?
2. Điều này sẽ có lợi cho tôi (hoặc doanh nghiệp của tôi hoặc người khác) ở đâu?
3. Làm thế nào thông tin này có thể giải quyết vấn đề của tôi với [X]?
4. Hãy thử kết hợp các phần kiến thức. Đâu là chủ đề chính kết nối các thông tin này với nhau?
Nếu bạn tiếp tục làm điều này, bạn sẽ thấy mình có khả năng áp dụng kiến thức trừu tượng vào các vấn đề cụ thể. Chẳng hạn một lần nọ, tôi đã đưa khái niệm về “mệnh lệnh nhất quyết” vào thư mục “Triết lý” của tôi:
“Một mệnh lệnh nhất quyết đề cập đến một yêu cầu tuyệt đối, vô điều kiện phải được tuân theo trong mọi hoàn cảnh và được biện hộ như là mục đích của chính nó, chứ không phải là một phương tiện để đạt được mục đích như mệnh lệnh giả định”
Một mệnh lệnh nhất quyết không phải là một khái niệm mà tôi có thể tuỳ tiện sử dụng. Nó quá trừu tượng. Nhưng khi tôi đang viết một câu chuyện rằng tôi ước mình đã hiểu về hạnh phúc ngay khi còn ở tuổi đôi mươi, khái niệm này xuất hiện trong tâm trí tôi như một cách hoàn hảo để minh họa một vấn đề mà tôi đang cố gắng thể hiện.
Điều này thực sự đơn giản. Bạn không cần phải có một trí thông minh với chỉ số IQ đòi hỏi phải ngang hàng với Einstein. Bạn chỉ cần một khát khao học hỏi và một hệ thống. Ai mà biết được? Có lẽ bạn sẽ là người giải quyết vấn đề mới nhất trong công việc, hoặc nảy ra một ý tưởng mới khi mọi người khác cảm thấy bế tắc. Dù sao đi nữa, bạn chắc chắn sẽ trông giống như người thông minh nhất trong bữa tiệc tiếp theo.
