Có phải Lunar New Year được tổ chức ở Hàn Quốc có trùng ngày với Chinese Lunar New Year không?

Thường thường, nhưng không phải luôn luôn. Trong thời hiện đại, Korean New Year có thể sau ngày Chinese New Year. Đã từng xảy ra vào 2009, và sẽ xảy ra trở lại vào 2033. Tại sao? Việc bắt đầu tháng âm lịch là ngày mà trăng non xuất hiện. Bởi vì Hàn Quốc trước Trung Quốc 1 giờ, năm mới có thể là ngày hôm sau nếu thời điểm trăng non diễn ra lúc nửa đêm. Tương tự, Vietnamese New Year (Tết) thỉnh thoảng là ngày trước so với Trung Quốc.

Ngay cả trong 1 nền văn hóa, vẫn có những khác nhau trong lịch. Năm 1929, Đại Lục chuyển sử dụng múi giờ chuẩn GMT+8 (120 độ Kinh Độ Đông) để tính toán thiên văn. Tuy nhiên, Hồng Kông thuộc Anh tiếp tục theo giờ địa phương của Bắc Kinh (116,42 độ), khiến lịch âm của Hồng Kông chậm hơn 14 phút 20 giây so với lịch âm Đại Lục. Vấn đề xảy ra vào 1978: ở Hồng Kông, trăng non đánh dấu cho sự bắt đầu của tháng thứ 8 xảy ra trước đêm 11:53 tối ngày 2 tháng 9. Ở Đại Lục, nó xảy ra sau nửa đêm lúc 12:07 sáng ngày 3 tháng 9. Như vậy, Trung Thu diễn ra vào ngày 15 tháng 8 âm lịch, được tổ chức 2 ngày khác nhau là ngày 16 và 17 tháng 9 giữa 2 bên vào năm 1978, gây ra nhiều nhầm lẫn. Để ngăn chặn vấn đề tương lai, Hồng Kông lập tức đổi sang hệ thống GMT+8 (bây giờ là UTC+8).

Sự khác biệt này thực sự quan trọng trong chiến tranh Việt Nam, khi CS Bắc Việt ra lệnh cho cuộc tấn công xảy ra vào “hôm sau ngày năm mới” trong 1968 (Tết Mậu Thân). Theo truyền thống, Vietnamese Lunar Calendar dựa vào kinh độ Bắc Kinh (116.42 độ), mà bên Việt Nam Cộng Hòa (Nam Việt Nam) vẫn tiếp tục sử dụng. Trong khi vào 1967, chính phủ Bắc Việt Nam điều chỉnh lịch âm theo múi giờ UTC+7 (105 độ), sau 45 phút 40 giây so với miền Nam. Vào 1968, trăng non đánh dấu Lunar New Year xảy ra vào 11 giờ 29 phút đêm 29 tháng 1 ở miền Bắc, nhưng lại xảy ra vào 12 giờ 15 phút sáng ngày 30 tháng 1 ở miền Nam. Bởi vì sự khác nhau của lịch, đơn vị Việt Cộng theo chỉ huy phía Bắc đã tấn công vào 30 tháng 1 trong khi những hành động phía Sài Gòn và các vùng miền Nam tấn công vào ngày 31 tháng 1. Khi Sài Gòn sụp đổ 1975, toàn bộ Việt Nam thống nhất về lịch âm năm mới. (Tôi không biết người chống Cộng ở Việt Nam và hải ngoại có tiếp tục theo lịch truyền thống không)

Tôi tin rằng Hàn Quốc, cũng như Việt Nam sát ngày như âm lịch của Trung Quốc, nhưng đôi khi vào thế kỉ 20 đã điều chỉnh giờ âm lịch của mình giống với giờ tiêu chuẩn. Thậm chí, có thể Triều Tiên và Hàn Quốc đã có một số tháng âm lịch khác nhau khoảng 1 ngày ngay cả khi 2 bên đều đồng ý sử dụng múi giờ UTC+9.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *