Có lẽ vì mình chưa bao giờ ngừng học hỏi, luôn cài chế độ auto lao về phía những gì mới nhất, những thứ không hiểu, chưa biết, nên đôi khi ngỡ ngàng khi lỡ đụng những người ung dung tồn tại trong những quả bóng vô ưu. Những câu chuyện tưởng người đời nhai nát về công nghệ, số hoá, công dân số, kinh tế đám mây, vv, thật ra chỉ quẩn quanh trong một vài network. 99% dân số thế giới, và dân số Việt Nam, vẫn cặm cụi ngoan ngoãn cắm đầu làm việc họ vẫn thường làm, thần thái ngây ngô như em bé bubble boy – tồn tại trong thế giới riêng của một quả bong bóng, không hề biết về sự tồn tại của thế giới bên ngoài.
Làm sao để nói về chuyển đổi số, khi chủ doanh nghiệp không mảy may hiểu về khái niệm? Làm sao chuyển đổi số thành công khi cả dàn nhân viên từ trên xuống dưới không một chút quan tâm? Làm sao nói về chuyển đổi mô hình kinh doanh mới nhờ dữ liệu, nhờ sự hiểu biết hành vi và thói quen khách hàng, nhờ “nhìn thấy” business của mình rõ ràng hơn khi ban quản trị không hiểu tại sao cần “nhìn thấy”?
Hôm trước tại sự kiện, một bạn nói chuyển đổi số tốn nhiều tiền nên chủ doanh nghiệp ai cũng ngại. Mình thẳng thắn trả lời vấn đề chưa bao giờ là tiền. Khi không ai hiểu, không ai thấy cần, không ai nghĩ đây là trận chiến một mất một còn thì vấn đề không phải chữ tiền, mà là chữ “tư duy”. Không hiểu, không cập nhật, thiếu tư duy, bắt đầu từ người chủ, người sáng lập, người lãnh đạo, điều hành thì không tốn miếng tiền nào cũng không thèm làm, không dám làm, không biết làm, không lo làm. Đó, mới là hiện trạng và mỗi việc thay đổi tư duy đó thôi đã là nửa chặng đường chuyển đổi số thành công. Nó phải là tư duy, là văn hoá, là cách tiếp cận và làm việc của toàn công ty, tổ chức, chưa bao giờ là dự án đặc biệt của một phòng ban nào cả, lại càng không phải của IT.
Cho nên, đây là câu chuyện giải phóng bubble boy bubble girl diện rộng, từ trên xuống dưới, từ già tới trẻ, từ sếp xuống nhân viên. Chuyển đổi số là chuyển đổi con người, chuyển đổi mindset con người chứ số nó vẫn nằm sờ sờ minh bạch đó thôi, cần gì phải chuyển?
Nguyễn Phi Vân