Từ hồi đi làm tập đoàn ở nước ngoài, mọi chuyện tôi đều giải quyết bằng tư duy phản biện. Ai nói gì, trình bày gì cũng lắng nghe chăm chú. Nghe chủ yếu là để nắm & hiểu thông tin, dữ liệu được trình bày, để tận tường quan điểm và đề nghị của người nói, trước khi kiểm chứng thông tin & chia sẻ suy nghĩ cá nhân.
Trong công việc, tôi giữ cho mình tính khách quan. Khách quan, nghĩa là tách lớp rất rõ thông tin và cảm xúc. Con người mà, nhất là các bạn trẻ, làm gì, nói gì hay bỏ một thúng emotion – cảm xúc vào cho nó thêm phần dramatic – cao trào. Có khi, chuyện nhỏ như hạt bụi, chỉ một ai đó nói phớt qua, bỗng chốc thành đồ sộ như quả núi. Đi họp, thì phải chứng tỏ, nên phải bày ra chuyện, làm ầm lên, chỉ người nọ, xọ người kia, just to kill time – giết thời gian để người ta quên hỏi việc mình chưa làm, không biết. Đó là chưa kể vài ba người ác ý, thích xáo xào lên làm trò giải trí cho tính ích kỷ, nhỏ nhen của cá nhân mình. Sếp nào emotional – vin vào cảm xúc mà hành sự thì, rất dễ rơi vào cái bẫy sập có ý đồ xấu ấy.
Hồi xưa, tôi có đứa em, làm tới giám đốc marketing một tập đoàn quốc tế tại Việt Nam. Tuần nào gặp, cũng thấy bạn mặt mày xám xanh, căng thẳng. Hỏi tại sao, bạn nói email war – cuộc chiến email nó cứ hành em. Chuyện không bao nhiêu mà quánh qua quánh lại, lời lẽ châm dầu, cc khắp chốn, sếp nhỏ sếp lớn, bố trận bày binh. Thế là cả công ty lao vào, chia phe ra mà quánh.
Cuộc chiến tranh hạt bụi công sở nào chả có. Và nó tào lao, phí thời gian, tâm sức của biết bao người. Tôi nói bản, chấm dứt đi. Take it offline – giải quyết offline. Kêu kẻ bày chuyện ra cà phê, nhìn vào mắt nhau mà nói. Khi ta để mặc cho cảm xúc nhất thời dẫn dắt, khi ta có option xúc phạm mà chẳng phải đối diện trực tiếp với ai, con người hay build up – dựng chuyện cho nó khủng hoảng đến tột cùng, cho con voi nan nó thành talk of town – chuyện thời sự của bàng dân thiên hạ. Chuyện không thành có, nhỏ hoá ra to, rồi xông vào choảng nhau, rồi lăn ra tổn thương, đớn đau, trầm cảm. Đời này hông có chuyện gì hay ho khác để làm sao? Rảnh quá!
Office politics, chuyện chính trường nơi công sở, là thứ tôi tuyệt đối không dung nạp trong văn hoá doanh nghiệp của mình. Làm việc, kinh doanh đã mệt rồi, hơi đâu đi giải quyết ba thứ tào lao thiên địa đó. Và vì thế, kẻ nào mon men politics, là gọi ra quánh cho một trận vỡ tim, kiên quyết không dung nạp. Qui định trong team, cũng thẳng thắn đến tận xương. Lần cuối cùng dặn dò một team về chủ đề này, viết hết sức đơn giản, chẳng vòng vèo cho dễ hiểu: ‘No politics – Ai bắt đầu chuyện chính trị trong team này thì tự đi chết đi vì chuyện đó quá tào lao.’
Nói nghe, thế kỷ 21 là thế kỷ sản xuất hoang mang, vừa bão toàn cầu hóa vừa bão 4.0, giờ lại còn thêm Covid. Lo đi học chống bão để tồn tại & hội nhập đã mệt rồi. Rảnh quá ha mà lo đạo diễn, đóng phim ‘Cuộc chiến tranh hạt bụi’? Kẻ bắt đầu, cứ ignore – bỏ mặc họ, đừng tham gia, dành thời gian có ích hơn mà lo chuyện phát triển bản thân mình. Người thức thời, là người biết mỉm cười, phủi tay, chân bước tới và trái tim rộng mở. Vũ trụ còn chất chứa bao điều larger than life – mênh mang hơn cuộc sống. Sao chúi mũi chi vào những cuộc chiến tầm phào, vô dụng, chỉ để thỏa mãn lòng vị kỷ của một mớ cá nhân?
Nguyễn Phi Vân