Dale Bredesen – Nhà nghiên cứu khoa học thần kinh và Chuyên gia về bệnh thoái hóa thần kinh cho biết: “Sức khỏe não bộ tối ưu có nghĩa là giảm thiểu tình trạng viêm nhiễm và tiếp xúc với độc tố, linh hoạt trong quá trình trao đổi chất, có năng lượng hỗ trợ lưu lượng máu, oxy hóa, chức năng ty thể và chất dinh dưỡng, từ đó đủ hỗ trợ nuôi dưỡng thần kinh”.
Có nhiều yếu tố có thể dẫn đến nguy cơ bạn gặp phải các vấn đề về sức khỏe não bộ, trong đó một số yếu tố hoàn toàn nằm ngoài tầm kiểm soát (như di truyền và tuổi tác). Nhưng có những yếu tố khác có thể giúp bạn giữ được phong độ tốt nhất, chẳng hạn như tránh hút thuốc lá, bao gồm hoạt động thể chất trong thói quen và duy trì cân nặng hợp lý.
Và khi nói đến các lựa chọn chế độ ăn uống, người ta đã xác định rõ rằng việc tuân theo các mô hình ăn kiêng giàu chất chống oxy hóa như chế độ ăn Địa Trung Hải và tập trung vào các chất dinh dưỡng như axit béo omega-3 và vitamin B có thể giúp hỗ trợ sức khỏe não bộ một cách tự nhiên. Ăn nhiều trái cây và rau quả hàng ngày có thể dẫn đến hiệu suất nhận thức tốt hơn so với những người ăn ít trái cây và rau quả trong chế độ ăn uống của họ.
Vì vậy, ăn một chế độ ăn uống giàu chất dinh dưỡng chứa nhiều chất chống oxy hóa, chất béo lành mạnh và vi chất dinh dưỡng có thể giúp hỗ trợ sức khỏe não bộ. Nhưng mặt khác, có một số loại thực phẩm có thể gây hại cho não bộ, đặc biệt nếu bạn thường xuyên đưa chúng vào chế độ ăn uống.
Nếu bạn đang tập trung vào sức khỏe nhận thức, thì đây là 7 loại thực phẩm tồi tệ nhất đối với sức khỏe não bộ mà bạn nên ăn với số lượng rất hạn chế (nếu có) để giúp trí óc của bạn hoạt động tốt nhất có thể, sống khoẻ mỗi ngày.
Đáng chú ý, nhiều thực phẩm trong số này là món khoái khẩu của trẻ.
Gà rán
Món chiên ngập dầu chắc chắn sẽ ngon. Và cảm giác giòn tan mà bạn thưởng thức khi cắn một miếng đồ chiên rán là điều tuyệt vời. Nhưng ăn đồ chiên rán, chẳng hạn như gà rán, thường không có lợi cho não. Kết quả phân tích tổng hợp được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng lâm sàng Mỹ cho thấy mối quan hệ giữa việc ăn nhiều thực phẩm chiên rán và tăng nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe nhận thức.
Nếu bạn thích cảm giác giòn tan, hãy thử tẩm bột và nướng thay vì chiên ngập dầu.
Keọ dẻo
Các loại vitamin kẹo dẻo có thể chứa các thành phần gây kích ứng hệ tiêu hóa. Ảnh: Unsplash.
Tất cả chúng ta thỉnh thoảng đều thích một món ngọt. Nhưng những loại kẹo như kẹo dẻo gần như không có bất cứ thứ gì bổ dưỡng, vì về cơ bản chúng được làm từ đường nguyên chất. Mặc dù đường ở dạng glucose cần thiết như một nguồn năng lượng, nhưng tiêu thụ quá nhiều đường có liên quan đến tình trạng suy giảm trí nhớ và tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ.
Cá kiếm
Cá kiếm có chứa thủy ngân và các chất độc khác như dioxin. Vì vậy bạn nên hạn chế ăn chúng. Ảnh: Shutterstock.
Mọi người nên tiêu thụ nhiều cá và động vật có vỏ để có lợi cho sức khỏe não bộ vì nhiều lựa chọn cung cấp chất béo lành mạnh và choline. Nhưng có một số lưu ý đi kèm với khuyến nghị tổng quát đó.
Đầu tiên, không nên chiên rán hải sản, vì lượng đồ chiên rán có liên quan đến kết quả sức khỏe nhận thức kém. Và thứ hai, cá không được chứa một lượng lớn thủy ngân. Cá kiếm là loài được biết là có xu hướng tích tụ lượng thủy ngân lớn hơn.
Tại sao bạn nên tránh cá có hàm lượng thủy ngân cao? Tích lũy thủy ngân cao có liên quan đến hiệu suất thấp hơn trong các bài kiểm tra chức năng nhận thức. “May mắn thay, bạn có thể lựa chọn cá hồi, cá thu, cá cơm, cá mòi và cá trích, với chất béo omega-3 cao hơn nhiều và hàm lượng thủy ngân gây độc cho não ở mức thấp hơn có trong cá ngừ, cá mập và cá kiếm,” Tiến sĩ Bredesen khuyên.
Xúc xích
Xúc xích là thực phẩm khá mất cân bằng về dinh dưỡng. Ảnh: Unsplash.
Tiêu thụ xúc xích thường xuyên có thể tàn phá sức khỏe não bộ, đặc biệt nếu bạn không cân bằng lượng thịt chế biến với các thực phẩm hỗ trợ sức khỏe não bộ như cá hồi, quả óc chó và rau xanh.
Nhiều nghiên cứu liên kết việc tiêu thụ thịt siêu chế biến với những tác động tiêu cực đến sức khỏe nhận thức. Ví dụ, một nghiên cứu gần đây được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Châu Âu cho thấy những người ăn nhiều thịt siêu chế biến và các loại thực phẩm khác, ít có khả năng thực hiện một số xét nghiệm nhất định.
Tiến sĩ Bredesen cho biết thêm rằng “thật không may, các loại thịt có chứa nitrat và nitrit như xúc xích, giăm bông và thịt nguội làm tăng nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Park.
Thức ăn nhanh
Thức ăn nhanh gây tăng cân, béo phì và áp lực xương khớp. Ảnh: Unsplash.
Đôi khi, không phải thực phẩm bạn đang ăn mà chính thực phẩm được đóng gói trong bao bì mới gây ra rủi ro. Giấy gói thức ăn nhanh nổi tiếng là có chứa các chất per- và poly-fluoroalkyl (PFAS) hoặc các hóa chất có liên quan đến nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe, bao gồm cả những tác động tiêu cực đến sức khỏe nhận thức.
PFAS được tìm thấy trong giấy gói bánh hamburger, hộp bánh pizza và các loại bao bì khác có khả năng chống dầu mỡ. Những hóa chất này có thể thấm vào thực phẩm và làm tăng khả năng tiếp xúc với chế độ ăn uống, điều này gây ảnh hưởng với sức khỏe nhận thức.
Bánh vòng, thực phẩm có hại cho não bộ, không thể sống khoẻ mỗi ngày
Những món ăn vặt này thường được làm bằng đường bổ sung, khi tiêu thụ quá mức, dường như có liên quan đến chức năng nhận thức thấp hơn.
Bánh vòng cũng được chiên ngập dầu và được coi là một loại thực phẩm siêu chế biến, cho thấy việc ăn chúng thường xuyên có thể gây bất lợi đối với sức khỏe não bộ.
Bánh quy
Bánh quy có chứa nhiều năng lượng, ít dưỡng chất, ăn nhiều dễ bị béo phì. Ảnh: Unsplash.
Hầu hết các loại bánh quy đều không tốt cho sức khỏe vì chúng thường được làm từ đường tinh luyện, bột mì tinh chế và các loại chất béo bổ sung có hại. Những loại bánh này có thể hấp dẫn, nhưng chúng hầu như không có chất dinh dưỡng thiết yếu, lượng calo dồi dào và chứa nhiều chất bảo quản.
Khi tiêu thụ quá mức, có thể có tác động tiêu cực đến não và hệ thần kinh.
Hãy lựa chọn những bữa sáng bổ dưỡng hơn, chẳng hạn như bánh mì nướng ngũ cốc nguyên hạt, khi bạn quyết định thưởng thức món gì cho bữa sáng.