Thứ sáu, ngày 26/12/2025 14:00 GMT+7
Nhật Hà (Theo NY Post) Thứ sáu, ngày 26/12/2025 14:00 GMT+7
Tết Dương lịch 2026 đang cận kề, và đây là thời điểm sum họp, sẻ chia, gắn kết. Tuy nhiên, không phải ai cũng có điều kiện ở bên gia đình hay bạn bè trong dịp này. Với một số người, cảm giác cô đơn kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần mà còn tác động tiêu cực đến sức khỏe não bộ.
Theo các chuyên gia thần kinh học (Mỹ), giao tiếp xã hội đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng nhận thức. Hoạt động này giúp kích thích não bộ, đồng thời làm giảm hormone căng thẳng như cortisol – yếu tố liên quan đến viêm, tăng huyết áp và tổn thương mạch máu não. Trong điều kiện thiếu hụt kết nối xã hội, vẫn có những cách đơn giản giúp não bộ duy trì sự linh hoạt và minh mẫn.
Tiến sĩ Joel Salinas – Phó giáo sư lâm sàng tại Khoa Thần kinh học thuộc Trường Y Grossman (Mỹ) – tác giả chính của nghiên cứu, tiết lộ 6 cách để giữ cho bộ não luôn được kích thích trong suốt kỳ nghỉ lễ.

Bắt đầu một sở thích mới
Học một kỹ năng mới, như ngoại ngữ, nhạc cụ hay một hình thức vận động có tính phối hợp, có thể thúc đẩy não hình thành các kết nối thần kinh mới. Các nghiên cứu cho thấy việc rèn luyện não bộ tương tự như tập thể dục cho cơ bắp: nếu không sử dụng, chức năng sẽ dần suy giảm.
Hoạt động này giúp kích thích tư duy, và không quá khó khiến người thực hiện bỏ cuộc. Ví dụ, chơi guitar đòi hỏi sự phối hợp giữa vận động, tập trung và trí nhớ, hay nấu ăn cũng kích hoạt nhiều vùng não khác nhau.
Thử sức với các trò chơi trí tuệ
Những trò chơi như ô chữ hay các ghép hình giúp rèn luyện tư duy logic, khả năng nhận diện quy luật và trí nhớ. Đôi khi, không cần cụ thể là chơi trò chơi gì, mà điều quan trong nhất là việc não bộ được tiếp xúc với những thử thách mới, thay vì lặp lại các lối tư duy quen thuộc.
Việc học hỏi điều mới mẻ giúp não xây dựng thêm các kết nối thần kinh, có lợi làm chậm suy giảm nhận thức.
Vận động theo âm nhạc
Âm nhạc và khiêu vũ không chỉ mang tính giải trí mà còn có tác động tích cực đến não bộ. Các lớp học khiêu vũ kết hợp vận động thể chất, tương tác xã hội và hoạt động nhận thức. Ngay cả việc nghe những bản nhạc gợi nhớ kỷ niệm tích cực cũng có thể kích hoạt các vùng não liên quan đến cảm xúc, khoái cảm và trí nhớ, đồng thời giúp giảm căng thẳng.
Tận dụng công nghệ để duy trì kết nối

Trong trường hợp không thể gặp mặt trực tiếp, việc nhắn tin, gọi điện hoặc trò chuyện video với người thân vẫn mang lại lợi ích đáng kể. Kết nối xã hội, dù ở hình thức nào, cũng giúp kích thích não bộ.
Tìm kiếm cộng đồng có cùng sở thích
Nhiều nghiên cứu cho thấy sự cô đơn có thể gây hại cho sức khỏe não bộ tương đương với các yếu tố nguy cơ như hút thuốc. Một số giả thuyết cho rằng cô đơn làm tăng hormone căng thẳng và tình trạng viêm, từ đó ảnh hưởng đến mạch máu và não, đồng thời có thể liên quan đến quá trình tích tụ protein bất thường trong bệnh Alzheimer.
Dù chưa có cách chữa khỏi hoàn toàn các bệnh sa sút trí tuệ, con người vẫn có thể chủ động điều trị cảm giác cô đơn bằng cách tham gia các câu lạc bộ đọc sách, nhóm thủ công, lớp học cộng đồng hoặc các hội nhóm trực tuyến phù hợp với sở thích cá nhân.
Duy trì vận động trong kỳ nghỉ
Bên cạnh chế độ ăn lành mạnh, ngủ đủ giấc, vận động thể chất là yếu tố quan trọng đối với sức khỏe não bộ. Ngay cả những hoạt động đơn giản như đi bộ mua sắm, leo cầu thang thay vì dùng thang máy hay thường xuyên đứng dậy vận động cũng mang lại lợi ích.
Các chuyên gia cho biết chỉ cần khoảng 3.000 bước đi mỗi ngày đã có tác dụng tích cực đối với não. Hiệu quả sẽ cao hơn nếu mức vận động đủ để làm tăng nhịp tim và hơi thở.
Duy trì những thay đổi lối sống lành mạnh một cách nhất quán góp phần cải thiện sức khỏe não bộ và làm chậm quá trình suy giảm nhận thức theo tuổi tác. Dù khoa học chưa tìm ra phương pháp chữa khỏi chứng sa sút trí tuệ, những tiến bộ trong nghiên cứu và các thói quen sinh hoạt hàng ngày cũng giúp bảo vệ và nâng cao sức khỏe não bộ.