2 phụ nữ trẻ đột quỵ não nghi ngờ dùng thuốc tránh thai lâu ngày

Đột quỵ não gây đau đầu dữ dội kéo dài nhưng bệnh nhân chỉ uống thuốc giảm đau, đến khi nhập viện đã rối loạn ý thức, co giật liên tục, hôn mê sâu…

Tin từ Bệnh viện Quân đội 108 cho biết, khoa Đột quỵ não – Viện Thần kinh của bệnh viện vừa tiếp nhận và điều trị thành công hai bệnh nhân nữ trẻ tuổi bị đột quỵ não, nguy ngờ do dùng thuốc tránh thai đường uống kéo dài.

Một bệnh nhân nhập viện trong tình trạng nguy kịch. Bệnh nhân khởi phát với tình trạng đau đầu vài ngày nay, dùng thuốc giảm đau đỡ ít, vẫn sinh hoạt bình thường.

Đến trước ngày nhập viện bệnh nhân xuất hiện đau đầu dữ dội, khi nhập viện trong tình trạng rối loạn ý thức, co giật toàn thể liên tục, hôn mê sâu, liệt tứ chi, giãn đồng tử.

Trường hợp thứ nhất là nữ bệnh nhân trong độ tuổi sinh đẻ, nhập viện trong tình trạng nguy kịch. Trước đó, bệnh nhân khởi phát tình trạng đau đầu vài ngày. Bệnh nhân vẫn sinh hoạt bình thường và có dùng thuốc giảm đau nhưng tình trạng đau đầu giảm không đáng kể.

Sau khi làm các xét nghiệm và chụp chiếu sọ não, bệnh nhân được chẩn đoán chảy máu não.

Ngay lập tức, bệnh nhân được hội chẩn đa chuyên khoa, sau đó đặt nội khí quản thở máy chủ động và điều trị chống phù não, dùng thuốc chống đông và phẫu thuật mở sọ giải chèn ép… Sau khi được điều trị tích cực, bệnh nhân đã tỉnh táo, cai được máy thở, giao tiếp và sinh hoạt chủ động trở lại.

Trường hợp thứ hai là một nữ bệnh nhân trong độ tuổi sinh sản. Bệnh nhân vào viện vì đau đầu kéo dài, yếu nửa người trái và được chẩn đoán, nhồi máu não vùng thái dương phải.

Sau đó, bệnh nhân được điều trị nội khoa bằng thuốc chống đông theo phác đồ. Kết quả, bệnh nhân đã hồi phục tốt và được xuất viện.

Theo bác sĩ Nguyễn Hải Linh – khoa Đột quỵ não (Bệnh viện trung ương Quân đội 108) – cả hai bệnh nhân trên đều đang sử dụng thuốc tránh thai hằng ngày trong thời gian kéo dài.

Tại sao thuốc tránh thai làm tăng nguy cơ gây đột quỵ não?

Về nguy cơ đột quỵ do dùng thuốc tránh thai lâu ngày, bác sĩ Linh cho biết, thuốc tránh thai đường uống hàng ngày thường chứa hormone estrogen và progesterone, hoạt động theo cơ chế:

• Ức chế sự rụng trứng

• Làm dày chất nhầy cổ tử cung, ngăn tinh trùng tiếp cận trứng

• Thay đổi nội mạc tử cung, ngăn trứng làm tổ

“Đây là phương pháp hiệu quả và tiện lợi, tuy nhiên việc lạm dụng trong thời gian dài có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng, đặc biệt là tăng nguy cơ hình thành huyết khối (cục máu đông)”, bác sĩ Linh cho biết.

Theo bác sĩ Linh, số liệu thống kê cho thấy, tỷ lệ thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch ở phụ nữ dùng thuốc tránh thai lâu ngày tăng gấp 3–6 lần so với người không dùng, theo thống kê toàn cầu..

Huyết khối xoang tĩnh mạch não có thể gây biến chứng đột quỵ chảy máu não hoặc đột quỵ nhồi máu não hoặc có thể kết hợp cả chảy máu, nhồi máu não.

Còn tại Việt Nam, theo một nghiên cứu của Bệnh viện Từ Dũ và Viện Sản C (năm 2021), gần 50% phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ từng sử dụng thuốc tránh thai, trong đó gần 20% dùng liên tục>12 tháng mà không qua thăm khám định kỳ.

Ngoài ra, bác sĩ Linh cũng chỉ rõ, nguy cơ đột quỵ não tăng cao hơn nữa ở phụ nữ có:- Hút thuốc lá; Thừa cân/béo phì-; Tiền sử gia đình có người bị đột quỵ/huyết khối; Có bệnh lý tăng đông (Protein C/S thiếu hụt, hội chứng kháng phospholipid…

“Vì vậy, nếu có ý định sử dụng thuốc tránh thai hàng tháng dài hạn, chị em phụ nữ nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám, làm xét nghiệm cần thiết và được tư vấn cách dùng thuốc an toàn, hiệu quả;

Không tự ý sử dụng hoặc kéo dài thời gian uống thuốc khi chưa có chỉ định chuyên môn.

Bên cạnh viên thuốc tránh thai, bạn có thể cân nhắc các biện pháp như: đặt vòng tránh thai (IUD), cấy que tránh thai, miếng dán tránh thai, triệt sản (đối với người không còn nhu cầu sinh con), bao cao su (biện pháp đơn giản, không nội tiết, bảo vệ kép).

Đặc biệt, hãy đến cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ tư vấn phương pháp phù hợp nhất với thể trạng và điều kiện sức khỏe của bạn”, bác sĩ Linh tư vấn thêm.