Trong “The Great Gatsby”, điều gì khiến Gatsby trở thành một nhân vật “vĩ đại” (*great)?
A: Cristina Hartmann, tự nghiên cứu văn học
—————————
Jay Gatsby vĩ đại, vĩ đại một cách thuyết phục bởi anh chính là một trong những hình mẫu bi kịch ấn tượng nhất trong thế kỷ 20.
Trở lại thời điểm khi ta được gặp Gatsby, ta thấy gì ở con người này? Tòa dinh thự bề thế, những bữa tiệc xa hoa, một sự bắt chước nét quý tộc Anh đầy giả dối – tất cả tạo nên một thứ nước sơn hào nhoáng, giả tạo.
Chẳng có gì là thật cả. Dường như phía sau những thứ ấy là một con người với tính cách đã mục nát, nay chỉ còn ngụy tạo bằng những nét chắp vá.
Mặc cho lối sống xem chừng phóng túng và phung phí ấy, Gatsby vẫn cuốn lấy tâm trí độc giả (và Nick) với sự tự tin vượt ngưỡng và niềm đam mê mãnh liệt. Thật là đậm chất Mỹ, thật là một nét ngây thơ đến nỗi ta phải mỉm cười.
“Can’t repeat the past?” [Gatsby] cried incredulously, “Why of course you can.”
– F. Scott Fitzgerald, The Great Gatsby (p. 116)
Bên dưới lớp vỏ một con người lừa lọc, Jay Gatsby vẫn chỉ là một chàng trai nhút nhát trong tình yêu. Chỉ tới khi Daisy đã trở về vòng tay của mình, giấc mơ trước nay của Jay Gatsby mới trở thành hiện thực.
Theo một cách đầy quái lạ, Gatsby hóa ra không độc ác hay tham lam đến thế, anh cũng như bao con người ngoài kia – khao khát một tình yêu và được đến bên người mình yêu.
Tình yêu mà Gatsby dành cho Daisy là thứ duy nhất chân thật trong con người Gatsby, là thứ tạo nên một Gatsby thực sự. Thế đấy! Chàng trai ấy đã đánh đổi tất cả vì tình yêu.
Giả dối, Gatsby giả dối, nhưng anh vẫn chân thật và vẹn nguyên hơn tất thảy những kẻ giả dối còn lại (trừ Nick). Thứ khiến Gatsby bỏ mạng là những lời dối trá của Tom và Daisy chứ không phải của anh. Daisy đã lái xe, Tom đã ngoại tình. Gatsby vô tội đã bỏ mạng trong mớ hỗn độn ấy.
Thật trớ trêu, tên tội phạm với lớp vỏ hào nhoáng Gatsby lại là con người với bản ngã chân thật nhất trong chính sự suy đồi nhãn tiền ấy; sự trớ trêu đó đã khiến Gatsby vĩ đại, một hình mẫu bi kịch vĩ đại. Tình yêu chân thật đã dẫn đến cái chết, một tình yêu mù quáng, hão huyền.
Đến cuối, cũng như Nick, ta chỉ biết xót thương gọi tên Gatsby, bất kể là với danh xưng nào.
https://qr.ae/pN2mxa
—————–
Một bài dịch khác có liên quan:
https://www.facebook.com/groups/vietnamquora/permalink/2208893056010485/
